سازگاری و تناوب زراعی گیاه نیشکر
گیاه نیشکر؛ سازگاری و تناوب زراعی آن: نیشکر گیاهی ویژه مناطق گرم و نیمه گرم است و جهت تولید مناسب در طول فصل رشد آن دما نباید کمتر از ۲۰ درجه سانتی گراد باشد. اگر دما پایین بیاید، میان گره ها کوتاه، فصل رشد طولانی و تأخیر در برداشت صورت میگیرد. دمای مطلوب جهت سنتز قند ۳۴-۳۰ درجه سانتی گراد است.
نحوه سازگاری گیاه نیشکر
-
مقاومت نیشکر به خشکی و سرما
عامل محدود کننده کشت نیشکر در ایران سرما و خشکی است. به همین دلیل نیشکر را نمی توان در شمال کشور تولید نمود. برگ های این گیاه در دمای کمتر از ۵+ درجه سانتی گراد آسیب دیده و دمای مناسب برای جوانه زنی آن ۳۳-۲۶ درجه سانتی گراد می باشد. برای تولید ساقه بهترین دما ۳۵-۳۲ درجه سانتی گراد است.
-
نیاز آبی گیاه نیشکر
نیشکر برای تولید خوب به آب کافی نیاز دارد و در اثر تنش رطوبت برگ های آن لوله ای شکل می شوند. بعضی از ارقام نیشکر مقاوم به خشکی اند و به خاک های زهکشی نشده هم حساسیت ندارند. البته ایجاد حالت باتلاقی بر اثر باران زیاد در اطراف ریشه مضر می باشد.
یک بوته نیشکر به طور متوسط روزانه حدود چهار لیتر آب تعرق می نماید. دیم کاری نیشکر به بیش از ۱۰۰۰ میلی متر بارندگی سالیانه با توزیع یکنواخت نیاز دارد. نیشکر به بافت و pH خاک حساس نیست خاکهای عمیق با بافت متوسط تا نیمه سنگین و غنی مناسب رشد آن است. این گیاه به شوری خاک نسبتا مقاوم است.
-
نیاز نوری گیاه نیشکر
نیشکر از نظر حساسیت به فتوپریود جهت گل دهی گیاهی روز کوتاه است. حساسیت نیشکر به کمبود نور شدید است و پنجه زدن آن به مقدار زیادی نور نیاز دارد به همین جهت تراکم شدید بوته باعث بالارفتن درصد مرگ پنجه ها به دلیل کمبود نور می گردد.
بوته هایی که در نور شدید رشد می کنند. دارای ساقه ضخیم تر، کوتاه تر، سبزتر، برگ های پهن تر و درصد ماده خشک بیشتری اند. این گیاه به بادهای شدید حساس است.
تناوب زراعی نیشکر
نیشکر گیاهی چند ساله است و ۴ تا ۵ سال عمر می کند. تناوب های متفاوتی برای نیشکر در نقاط مختلف اعمال می شود، مثلا برای تولید نیشکر در هاوایی تناوب پنج ساله برقرار می کنند به نحوی که چهار سال نیشکر و سال پنجم کود سبز می کارند. در خوزستان ۵ سال کشت ممتد نیشکر (راتون) و کشت مجدد یا آیش (یک سال) انجام میگردد.
-
در مناطق برنج کاری می توان تناوب زیر را انجام داد:
کود سبز – برنج – برنج – نیشکر – نیشکر
- در نقاطی که کشت نیشکر پس از یک دوره بهره برداری تجدید می شود گندم را در تناوب وارد و برای تقویت زمین می توان کود سبز را در تناوب قرار داد:
کود سبز – نیشکر – گندم.
منبع: کتاب زراعت گیاهان صنعتی وعلوفه ای، انتشارات دانشگاه پیام نور.
دیدگاهتان را بنویسید