اﻣﺮوزه ﯾﮑﯽ ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺎﺳﯽ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮی اﺳﺖ. ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ ﺷﻬﺮی از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺎرﺑﺮیﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮزﯾﻊ و ﭘﺮاﮐﻨﺶ آن در ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮ اﻫﻤﯿﺖ زﯾﺎدی دارد و ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ﺳﻨﺠﺶ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﭘﺎﯾﺪار، ﺑﺮﺧﻮرداری از ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﺮاﻧﻪ ﻓﻀﺎی ﺳﺒﺰ اﺳﺖ.
استاندارد سرانه فضای سبز:
استاندارد سرانه فضای سبز- جدا از استانداردهای فضاهای تفریحی- در دنیا برای هر فرد ۲۵ متر مربع است و در ایران برای هر فرد ۹ مترمربع؛ در حالی که در حال حاضر تنها ۴/۶ متر مربع از این فضا در تهران تأمین شده است که پراکندگی این ۴/۶ متر نیز از توازن درستی برخوردار نیست.
تعیین سرانه فضای سبز تا حد زیادی بستگی به خصوصیات بیوکلماتیک منطقه و شهر دارد، بر این مبنا باید گفت سرانه فضای سبز در یک شهر کویری و یا یک شهر بزرگ مانند تهران نمیتواند شرایطی همانند با یک شهر ساحلی در استان مازندران داشته باشد. با وجود این ، اطلاع از استانداردهای فضای سبز می تواند به عنوان هدایتگر فعالیتها و خط مشیها به شمار آید.
روش پیشنهادی برای تعیین سرانه فضای سبز، عمدتا به منظور تعیین سرانه فضاهای سبز خاص گذران اوقات فراغت، یعنی پارکها و گردشگاههای سبز شهری، طراحی شده است و سایر فضاهای سبز عمومی مانند فضای سبز میدان ها، شبکه راهها، لچکیها و جز اینها را در برنمیگیرد؛ زیرا در یک محیط شهری هر یک از عناصر سبز باید متناسب با عملکردی که بر عهده گرفتهاند، ارزیابی شوند.
برای مثال هر چند ممکن است فضای سبز متعلق به شبکه راهها آثار اکولوژیکی زیست محیطی داشته باشد، ولی عملکرد اصلی آن با شبکه و جریان ترافیک ارتباط مییابد و از همین لحاظ سایر اثرات آن از اهمیت کمتری برخوردار است. بنابراین، برای عناصر سبز شهری نیز همانند سایر کاربریهای شهری باید هویت مستقلی در نظر گرفت.
محاسبه سرانه فضای سبز:
برای محاسبه فضای سبز درون شهری برای شهرهای ایران چهار پارامتر زیر استفاده شده است.
۱ .متوسط مساحت مورد نیاز برای رشد سالم یک درخت
۲ .ویژگیهای اقلیم محلی
۳ .کیفیت محیط زیست
۴. تراکم نفر یا اتاق در واحدهای مسکونی
سیستم اطلاعات جغرافیایی ابزاری مدیریتی است.GIS با ارائه پایگاههای اطلاعاتی رقومی و توانایی ذخیره سازی، تجزیه و تحلیل و مدیریت دادهها، توانایی بالایی در مطالعات برنامه ریزی فضای سبز به خصوص در زمینههای تهیه نقشه فضای سبز، تهیه بانک اطلاعاتی فضای سبز و مکانیابی برای احداث پارکهای جدید دارد. ذخیرهسازی و هدایت این معیارها و انواع دادهها در سیستمهایی چون GPS و RS و GIS و توانمندی بسیار بالای آنها، امکان بسیار مناسبی را برای برنامهریزان و طراحان مهیا ساخته تا دادههای مختلف را در مدلهای متنوع جمعآوری و تجزیه و تحلیل نمایند. تحقق مدیریت اصولی بر فضای سبز شهری در مرحله اول مستلزم دسترسی به آمار و اطلاعات دقیق و بهنگام در مورد فضای سبز شهری است.
کاربرد GIS در سازمان پارک ها و فضای سبز:
بررسی وضعیت فضای سبز شهری بر اساس سرانه و محاسبه کمبودها نسبت به حد استاندارد
به دست آوردن محل تقریبی برای احداث فضای سبز به منظور بهره برداری حداکثری از آن ها
بررسی وضعیت سنی و نوع درختان پارک ها و تأثیر آن در محیط زیست و تعیین نوع درختان مناسب نقاط مختلف با توجه به عواملی نظیر نوع خاک، آب و هوا و شرایط محیط زیست
بررسی و تحلیل اطلاعات در مورد مسائلی چون تعیین گونه های گیاهی درختان، درختچه ها، گل ها، گیاهان پوششی و مکان یابی
بررسی طراحی کاشت گیاه در پارک ها و تهیه الگوهای رشد انواع گونه های درختی.
دیدگاهتان را بنویسید