تاریخچه کشت بافت گیاهی
در طی سه دهه گذشته در تاریخچه کشت بافت گیاهی، تعداد دانشمندان علوم گیاهی که از تکنیک های کشت سلول، بافت و اندام در اصلاح نباتات استفاده می نمایند، افزایش چشمگیری داشته است. در قرن نوزدهم، تئوری سلولی که سلول را به عنوان واحد ساختمانی تمام موجودات زنده مطرح می نماید، خیلی سریع مورد قبول قرار گرفت.
با این حال بخش دوم این تئوری که این واحد ساختمانی را مستقل دانسته و خاصیت توتی پوتنسی (باززایی فراگیر) (Totipotency) را برای آن تعریف می نماید، مورد قبول عموم واقع نشد. عدم پذیرش قست دوم به دلیل عدم توانایی دانشمندانی چون شلیدن و شوان (Schleiclei and Schwan) برای اثبات پدیده باززایی فراگیر در شرایط این ویترو بود.
تاریخچه کشت بافت گیاهی
-
سال ۱۹۰۲
فیزیولوژیست مشهور آلمانی گوتلیب هابرلند (Gottlieb haberlandt) تلاش هایی در زمینه کشت سلول های بافت های گیاهی در این ویترو انجام داد. وی شرایط مطلوب کشت سلول های رویشی جداشده از گیاهان عالی را به وضوح بیان نمود. گوتلیب هابرلند به عنوان پدر علم کشت بافت گیاهی ملقب است.
-
سال ۱۸۹۸
هابرلند آزمایشاتش را با استفاده از سلول های ایزوله شده از بافت نردبانی برگ ها، پارانشیم مغزی، اپیدرم و کرک های اپیدرمی گیاهان مختلف آغاز نمود. وی این مواد گیاهی را در محلول نمکی ناپ (Knop) محتوی ساکارز کشت داد و رشد آشکاری را در سلول های نردبانی مشاهده کرد. اگرچه، متأسفانه هیچیک از این سلول ها تقسیم نشدند. اما با این وجود این مسئله مانع از انجام چنین آزمایشاتی توسط دیگران نشد.
-
سال ۱۹۲۰
در اوایل سال های ۱۹۲۰ محققان مجددا برای کشت بافت ها و اندام های گیاهی در این ویترو تلاش کردند. مولیارد (Mollliard) در سال ۱۹۲۱ به موفقیت های محدودی در کشت جنین های گیاهی دست یافت. بدنبال آن کوته (Kotte) دانشجوی هابرلند در آلمان و به طور مستقل روبینز (Robbins) در سال ۱۹۲۲ موفق به تثبیت نوک ریشه های گیاهی جدا شده، در این ویترو شدند.
-
سال ۱۹۳۴
کار مقدماتی کشت ریشه های جدا شده گوجه فرنگی در این ویترو برای مدت زمان کوتاهی بدون محدویت های نظری توسط وایت در سال ۱۹۴۳ انجام شد. در ابتدا وایت از محیط حاوی نمک های غیر آلی، عصاره مخمر و ساکارز استفاده کرد. اما بعد عصاره مخمر توسط سه ویتامین B به نام های پیریدوکسین، تیامین و نیکوتینیک اسید جایگزین شد.
در همان سال، گاترت (Gautheret) مشغول آزمایشی با نوک ریشه های جدا شده و کشت بافت کامبیوم حاصل از Populus nigra ،Salix capraea و درختان دیگر در شرایط استریل در محیط کشت ناپ حاوی گلوکز و هیدروکلرید سیستئین بود. و گزارش کرد که این بافت ها به مدت چند ماه تکثیر شدند.
-
سال ۱۹۳۹
گاترت، نوبه کورت و وایت، مستقلا مطالعاتشان را در مورد کشت موفقیت آمیز و طولانی مدت بافت های کامبیوم ریشه هویج (۱۹۳۹ ,Gautheret)، توتون (۱۹۳۹ ,White) و هویج (۱۹۳۹ ,Nobecourt) منتشر نمودند. این سه گزارش اولین کشت های بافت گیاهی واقعی و دراز مدت از بافت های سازمان نیافته می باشند. روش ها و موادی که اکنون استفاده می شوند، در اصل تغییراتی از همان مواد و روش هایی است که توسط این سه پیشگام ارائه شد. هر سه محقق از سلول های مریستمی برای تولید کشت های در حال رشد مداوم، استفاده کردند.
-
سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۵۰ در تاریخچه کشت بافت گیاهی
آزمایش با کشت های ریشه ای، توجه محققان را به نقش ویتامین ها در رشد گیاه و افزایش دانش ارتباط ساقه با ریشه جلب کرد. در اوایل دهه ۱۹۵۰ چند خط تحقیقاتی ایجاد گردید. کار میلر (Miller) و اسکوگ (Skoog) (۱۹۵۳) در تشکیل جوانه از ریزنمونه های کشت ساقه گیاه توتون منجر به کشف کینتین شد.
-
سال ۱۹۵۲
استوارد در کار بر روی ریز نمونه های کشت شده هویج را شروع و از شیره نارگیل به عنوان محیط غذایی استفاده کرد. که در نهایت منجر به کشف جنین زایی شد.
-
سال ۱۹۵۳
مویر (Muier) گزارش کرد که اگر قطعاتی از بافت کالوس گیاهان Tagetes erecta و Nicotiaa tabacuum به محیط غذایی مایع منتقل شوند و محیط غذایی گهگاهی تکان داده شود، قطعات کالوس می شکنند و سوسپانسیونی از سلول های انفرادی و توده های سلولی تولید می کنند.
-
سال ۱۹۶۰
تکنیک مهم کشت تعداد زیادی از سلول های منفرد گیاهان عالی توسط برگمن ابداع شد.
-
سال ۱۹۴۶
تولید گیاهان کامل در کشت بافت ممکن است از طریق تمایز ساقه و ریشه و یا از طریق ورود سلول ها به نمو جنینی و تولید جنین های سوماتیکی رخ دهد. تمایز گیاهان کامل از کشت های کالوس غالبا به عنوان روشی بالقوه برای تکثیر سریع پیشنهاد شده است. بال (Ball) در سال ۱۹۴۶ با کشت نوک ساقه به همراه دو برگ آغازین موفق به تولید گیاهان کامل قابل نشاء در Lupinus و Tropaeilum شد.
-
سال ۱۹۶۰
مورل همچنین پتانسیل این روش را در تکثیر سریع ارکیده های عاری از ویروس و آزادسازی پروتوپلاست ها از سلول های نوک ریشه با استفاده از سلولاز قارچی در ۰/۶ مولار ساکارز توسط کوکینگ (Coking) در سال ۱۹۶۰ گزارش شد.
-
سال ۱۹۶۲ در تاریخ کشت بافت گیاهی
محیط کشت غنی از نمک موراشیگ و اسکوگ (Mirashlige and Skoog) که پرکاربردتر از محیط کشت بافت گیاهی می باشد، توسط اسکوگ و دانشجویانش تولید شد که علاوه بر نمک های معدنی، محیط کشت ها حاوی یک منبع انرژی، ویتامین ها و تنظیم کننده های رشد نیز می باشند.
منبع: کتاب اصول بیوتکنولوژی گیاهی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
دیدگاهتان را بنویسید