بیماری گیاه دارویی پروانش
۱. بیماری سرخشکیدگی گیاه دارویی پروانش
علائم بیماری سرخشکیدگی یکی از خطرناکترین بیماری گیاه دارویی پروانش C. roseus است. علائم اولیه بیماری به صورت پژمردگی جوانه های انتهایی شاخه های جوان و به دنبال آن پژمردگی و خشکیدگی برگ های جوان است. در مراحل بعد آلودگی به طرف پایین توسعه می یابد و باعث پژمردگی کل شاخه همراه با برگ ها می شود، در آلودگی های شدید بیشتر شاخه های گیاه پژمرده و خشک می شود.
عامل بیماری گیاه پروانش
.Colletotrichum dematium (Pers ex Fr.) Grave می باشد.
بیماری سرخشکیدگی شدید دیگری را از گیاه C. roseus گزارش کردند علائم اولیه بیماری شامل ظهور لکه های آب سوخته بر روی برگ های جوان بود و بیماری به سرعت از طریق دمبرگ ها و شاخه های بیمار و مرده به ساقه ها گسترش می یابد. همچنین در ناحیه میانگره ی قسمت انتهایی شاخه ها نیز لکه های آب سوخته مشاهده می شود. در چنین مواردی، تمام قسمت بالای شاخه مرده و در عدت ۴۸ ساعت علایم ویژه در خشکیدگی ظاهر می شود. در فصل بارندگی تقریبا ۸۰% گیاهان به وسیله این بیماری آلوده و تحت تأثیر قرار می گیرند.
سرخشکیدگی پروانش
عامل بیماری
Pythium butleri Subrarmaniam
سومین سرخشکیدگی گیاه C. roseus در قسمت های مختلف غرب بنگال در فصل بارندگی و بادهای موسمی مشاهده شده است. علائم اولیه بیماری شامل لکه های آب سوخته بر روی پوست در قسمت انتهای شاخه است که به تدریج اندازه آن افزایش یافته و ساقه جوان را در بر می گیرد. پوسیدگی و پاره شدن پوست منجر به پژمردگی انتهایی می شود. بیماری در فصل بارندگی
شدید می شود. گیاهچه ها نیز به بیماری حساس هستند.
عامل بیماری
Pythium debaryanum Hesse
بیماری سرخشکیدگی دیگری از گیاه C. roseus گزارش شده که تهدیدی برای مزارع زیر کشت این گیاه است. علائم بیماری شبیه علائمی است که توسط قارچ P. butleri ایجاد می شود. بیماری اغلب در طول فصل بارندگی شدید می شود. گیاهان بسته به سن شان به صورت جزئی یا کامل از بین می روند. گیاهان جوان نسبت به مراحل دیگر رشدی به بیماری حساس تر هستند.
خشکیدگی پروانش
عامل بیماری
Pythium aphanidermatum (Eds) Fitzp
مبارزه : بیماری سر خشکیدگی این گیاه را می توان توسط قارچ کش ها به طور موثری کنترل کرد. سر خشکیدگی را می توان به وسیله کاپتافول کنترل کرد کاربرد قارچ کش به تنهایی بیماری را کنترل نمی کند اما باعث عملکرد بهتر محصول می شود. آفتاب دهی خاک به طور معنی داری مرگ و میر گیاهان را کاهش می دهد. استفاده از ارقام مقاوم همراه با قارچ کش در کنترل سرخشکیدگی موثر است.
۲. بیماری پوسیدگی ساقه گیاه دارویی پروانش
بیماری پوسیدگی ساقه بیماری دیگری از گیاه پروانش است. بیماری باعث خسارت شدید به مزارع تجاری محصول می شود. بیماری به صورت زخم های آب سوخته به رنگ سبزکمرنگ بر روی ساقه و همچنین زیر گل یا ناحیه طوقه گیاه ظاهر می شود. گیاهان آلوده تولید پوسیدگی نرم در بافت پوستی می کند که باعث می شود شاخه های تحت تأثیر به سمت پایین خم شوند آلودگی معمولا به هر دو سمت بالا و پایین گسترش می یابد و منجر به پوسیدگی نرم می شود.
در مرحله پیشرفت آلودگی، پوسید گی نرم کمرنگ شده و سپس به رنگ قهوه ای مایل به زرد تغییر می کند و در پایان باعث مرگ گیاه می شود. آلودگی شدید، منجر به مرگ زودهنگام گیاهان می شود.
عامل بیماری: Rhizopaus stolonifer (Ehren) LinD
پوسیدگی پروانش
٣. لکه برگی
بیماری گیاه دارویی پروانش ابتدا بر روی برگ های پایینی به صورت نواحی آب سوخته ظاهر می شود. معمولا برگ های آلوده و پوسیده، خشکیده و ظاهری به رنگ سیاه پیدا می کنند. خشکیدگی به تدریج باسمت نوک شاخه ها پیشروی پیدا می کنند. اسکلروت های فراوان کوچک به رنگ قهوه ای تا سیاه بر روی شاخه ها قابل مشاهده است .اغلب لکه ها به صورت دوایر متحدالمرکز به رنگ قهوه ای تیره توسعه می یابد. زخم ها به تدریج به یکدیگر پیوسته و منجر به ریزش برگ ها می شود و بیماری در فصول بارندگی دیده می شود.
عامل بیماری: Rhizoctonia solani Kuhn.(Thanatephorus cucumeris (Frank) Donk.)
کلنی ها بر روی محیط سیب زمینی دکستروز آگار به سرعت به رنگ قهوه ای ظاهر می شوند. میسلیوم های هوایی ناپایدار، کم پشت و منشعب هستند. اسکلرت ها بر روی سطح کلنی به صورت شعاعی خارج از محل تلقیح پراکنده می شوند.
مبارزه: قارچ Rhizoctonia solani اساسا به عنوان قارچی خاکزی محسوب می شود. اگر چه تحت شرایط مناسب ممکن است بر روی اندام های هوایی نیز رشد کند. به این دلیل ضد عفونی خاک و سمپاشی اندام های گیاه از روش های معمول برای کنترل قارچ عامل بیماری است. ترکیبات آلی جیوه و پنتاکلرو نیترو بنزن در بسیاری از محصولات مؤثر هستند. عملیات کشت از قبیل تناوب، کشت کم عمق، برداشت زود هنگام و غیره منجر به کاهش شیوع بیماری می شود استفاده از برخی میکرو ارگانیسم های آنتاگونیست برای کنترل بیماری سودمند گزارش شده است.
ادامه مطالب بیماری گیاه دارویی پروانش را در صفحاتی دیگر مطالعه نکنید.
منبع :
کتاب بیماری های مهم گیاهان دارویی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، ۱۳۸۹
دیدگاهتان را بنویسید