صابون های کشاورزی
کلمه سورفکتانت مجموعه از کلمات ” Surface active agent ” می باشد. سورفکتانت ها معمولاً ترکیباتی آلی هستند که دارای گروه های هیدروفوبیک (دافع آب) که نقش دم و دنباله را دارد و گروه های هیدروفیلیک (جاذب آب) که نقش سر را دارد میباشند، بنابراین به تناسب ساختار مولکولی در حلال های آلی و آب حل می شوند و باعث کاهش کشش سطحی در فصل مشترک هوا- آب و یا روغن- آب می شوند. (انواع صابون های کشاورزی)
صابون ها یکی از انواع سورفاکتانت ها هستند که به صورت امولوسیون فرموله شده و در اختیار کشاورزان قرار میگیرند. صابون ها و شوینده ها می توانند به عنوان یک حشره کش تماسی عمل کنند. این موارد در صورتی موثر خواهند بود که سمپاشی، بدن آفت را کاملا پوشانده و خیس کند.
صابون ها نمک اسید های چرب هستند. انواع مختلفی از اسیدهای چرب وجود دارند ولی صابون های ساخته شده از اسیدهای چرب معینی می توانند خاصیت حشره کشی و یا کنه کشی داشته باشند و این مربوط به طول زنجیره اسید چرب است.
بیشتر صابون هایی که خاصیت حشره کشی و کنه کشی دارند دارای اسیدهای چرب C10-C18 می باشند. زنجیره های کوتاه تر، خاصیت علف کشی دارند؛ برای مثال از اولئیک اسید که در روغن زیتون موجود است، صابون پتاسیم تهیه می شود که روی حشره و کنه خیلی موثر است.
صابون علف کش:
صابون های علف کش، گروهی از صابون ها هستند که با هدف آسیب زدن به علف های هرز و از بین بردن آنان فرموله شده اند و می توانند جایگزین های مناسبی برای سموم شیمیایی باشند.
اسید های چرب تشکیل دهنده صابون های علف کش، با نفوذ به فضای بین سلولی گیاهان، موجب تخریب دیواره سلول ها و مرگ آن ها می شوند.
صابون ها، علف کش های تماسی و غیر انتخابی هستند، بدین معنی که باید با علف های هرز مورد نظر تماس پیدا کنند تا بتوانند آنان را از بین ببرند، ضمن این که در صورت تماس با سایر گیاهان نیز می توانند موجب آسیب شوند، بنابراین در مصرف آنان باید دقت لازم بکار برده شود.
صابون علف کش بیشترین تاثیر و کشندگی را روی علف هرز جوان و یک ساله دارد. ضمن این که می تواند با تخریب اندام هوایی علف های هرز چند ساله و بزرگتر، از رشد و گسترش آنان جلوگیری کند.
در هوای گرم و خشک و در زیر تابش خورشید، علائم آسیب صابون علف کش به علف های هرز تازه روییده یک ساله در عرض چند ساعت پدیدار می شود و این گیاهان پس از یک تا دو روز می میرند.
صابون محلول پاشی:
این نوع صابون محلولی، تهیه شده از سموم دفع آفات و نیز با داشتن عناصر غذایی(NPK) و ریز مغذی هایی مثل روی، محلول مناسبی برای طیف وسیعی از گیاهان و درختان می باشد.
این محلول موجب افزایش اثر بخشی کود ها و سموم شده، باعث افزایش مقاومت گیاه به تنش های کم آبی، سرما و گرما می شود. این صابون ها کشش سطحی محلول پاششی را کاهش داده و موجب کاهش زاویه تماس قطره های محلول با سطح برگ می شود و در نهایت باعث افزایش پوشش محلول روی اندام هوایی می شود.
( خیس شدن کامل برگ ) این خصوصیت مهم موجب جذب بهتر ماده موثره از طریق روزنه ها و کوتیکول را فراهم میکند و باعث افزایش نفوذ هرچه بیشتر ماده موثره به درون گیاه و افزایش کارایی سم و کودی که همراه با ان استفاده شده است می شود.
نکته جالب اینکه به افزایش کارایی مقدار مصرف علف کش و سم را کاهش می دهد و این خود به سلامتی محصول کمک بسزایی میکند.
از مهم ترین صابون ها، صابون سدیم (جامد) و پتاسیم (مایع) است. هر دو صابون سدیم و پتاسیم در آب حل می شوند ولی صابون پتاسیم حشره کش موثرتری است.
صابون ها از جمله آفت کش های انتخابی هستند و تاثیر آن ها رو شکارگرها به جز کنه های شکارگر کم است.
صابون ها در در غشای سلول های حشرات گسستگی ایجاد کرده و لایه مومی حشرات را از بین می برد و حشره با از دست دادن آب بدن می میرد.
از طرف دیگر به علت کاهش کشش سطحی، آب در مجاری تنفسی حشره نفوذ کرده و دسترسی به اکسیژن را در حشره کاهش می دهد.
شته ها، شپشک ها، سفید بالک ها، پسیل ها و کنه های تارتن به صابون حساسند. صابون ها و شوینده ها در غلظت ۲-۳ درصد مداومند. دوام صابون های حشره کش کم است.
مصرف صابون محلول پاشی همراه کودهای مایع باعث نگهداری طولانی تر کودهای مایع روی برگ گیاهان شده که در نتیجه اثر آنها را افزایش می دهد.
اسیدیته یا pH در صابون ها مهم است. قلیایی بودن صابون باعث گیاه سوزی و خسارت می شوند. صابون های در بازار وجود دارند که خنثی و حتی اسیدی می باشند. صابون های اسیدی باعث پایداری و عملکرد بهتر اکثر سموم نیز می شوند.
(انواع صابون های کشاورزی)
دیدگاهتان را بنویسید