تاریخ :۱۰ فروردین ۱۴۰۳
کمپوست و جنبه های کشاورزی استفاده از آن

کمپوست و جنبه های کشاورزی استفاده از آن

  • کمپوست و جنبه های کشاورزی استفاده از آن

    کارشناسان کشاورزی در آموخته های عملی متوجه شده اند که خاک مناطق نزدیکتر به شهر نسبت به مناطق دورتر از آن حاصلخیزتر بوده است.و علت آن دسترسی این مناطق به مواد زاید جامد برای تولید کود بیشتر است. در این مقاله از دی مگ به بررسی کود کمپوست و جنبه های کشاورزی استفاده از آن می پردازیم. با ما همراه باشید.

    هوموس که از مواد زاید جامد و پسماندۀ زباله و دیگر مواد آلی بدست می آید، برای رشد گیاهان و حاصلخیزی خاک بسیار ارزشمند است. زیرا این نوع هوموس افزون بر داشتن مواد اصلی غذایی مانند ازت فسفر و پتاس که برای خاک ضروری هستند، ممکن است دارای عناصر جزیی اساسی همچون کبالت، منگنز، مس، نیکل، روی و غیره باشند که برای رشد گیاه بسیار مناسب اند. کود شیمیایی در مجموع فاقد این عناصر است.

    کمپوست و جنبه های کشاورزی استفاده از آن

    کمپوست و جنبه های کشاورزی استفاده از آن

    جنبه های کشاورزی استفاده از کمپوست

    بسیاری از متخصصان کشاورزی عقیده دارند که حساسیت محصولات کشاورزی نسبت به انگلها و بیماریهای واگیر در صورت کمبود و یا نبود هوموس افزایش می یابد. بنابراین هوموس سبب کاهش بسیاری از بیماریهای گیاهی می شود. هنگامی که کود آلی به کود معدنی افزوده میشود، اسیدهای آلی حاصل از تجزیه مواد آلی ترکیبات پیچیده ای با مواد معدنی به وجود می آورند و بهتر و آسان تر مورد استفاده قرار می گیرند.

    در فرایند تهیه کود کمپوست به طور معمول ازتی که برای تشکیل پروتوپلاسم باکتری ها به کار میرود، به صورت نامحلول در می آید. این ازت با گذشت زمان در نهایت به صورت ترکیبی از بدن باکتریهای مرده، مورد استفاده سایر موجودات زنده قرار گرفته و تجزیه میشود. انجام عمل نامحلول شدن ازت از به هدر رفتن ازت معدنی محلول جلوگیری میکند و به صورت آمونیاک آزاد میشود. که آن هم بر اثر اکسیداسیون به نیتریت و در نهایت نیترات تبدیل میشود. هوموس موجود در کمپوست برای افزایش ازت و تثبیت ازت هوا در خاک بسیار مؤثر است.

    تاثیر هوموس موجود در کمپوست بر کیفیت فیزیکی خاک

    به نظر میرسد به همان اندازه که هوموس از نظر غذایی برای مناطق کشاورزی اهمیت دارد، در کیفیت فیزیکی خاک نیز مؤثر است.

    • این کیفیت به دو عامل اساسی و مهم بستگی دارد:
    1.  ساختمان خاک شنی، رسی سخت و یا سست بودن خاک؛
    2.  قدرت حاصلخیزی خاک

    درجه تراکم ذرات خاک از نظر قدرت نگهداری آب بسیار مهم است. به این ترتیب هرچه ذرات خاک به هم نزدیکتر و فشرده تر باشند، آب بیشتری در خود نگه میدارند و در خشکسالی، مقاومت بالقوه ای را در خاک به وجود می آورند که از پژمردگی و خشک شدن گیاهان جلوگیری می کند. تراکم خاک به وسیلۀ استرهای سلولزی استات سلولز متیل سلولز و اتیل سلولز ایجاد میشود. این استرها بر اثر سوخت و ساز باکتریهای گیاهی حاصل میشوند.

    در مناطقی که کشت گیاهان زیاد است، به تدریج کمبود هوموس ظاهر می شود. زیرا زیاد بودن درجه حرارت، سبب تجزیه بیولوژیکی مواد آلی و در نتیجه کاهش هوموس خواهد شد (خاکهای مناطق گرمسیری). بنابراین افزودن مقدار لازم کود آلی (هوموس) به خاک سبب حفظ ویژگیهای فیزیکی و بهبود شرایط بیولوژیکی آن می شود تا گیاه بتواند به رشد عادی خود ادامه دهد.

    کاربرد هوموس برای اصلاح خاک کشاورزی

    کاربرد هوموس برای اصلاح خاک های بسیار رسی، خاکهای شنی آبدار و نیز خاکهای شور و قلیایی، بسیار مفید است. هوموس سبب فرسایش آب و باد و افزایش درجه تراکم خاکهای سست و شنی می شود. بنابراین با کاربرد مناسبترین روشهای تهیه کود در شرایط هوازی و درجه حرارتهای زیاد در حدود ۶٠ درجۀ سانتی گراد مقدار افت ازت به کمترین مقدار ممکن کاهش می یابد و بسیاری از ناملایمات بهداشتی و بیماریهای گیاهی برطرف میشوند.

    جنبه های استفاده از کمپوست در کشاورزی

    جنبه های استفاده از کمپوست در کشاورزی

    افزون بر کربن، هیدروژن و اکسیژن مواد دیگری مانند ازت، فسفر، پتاسیم، گوگرد، کلسیم، منیزیوم و آهن نیز از نظر عناصر غذایی برای رشد و تغذیه گیاهان ضروری بوده و از دیدگاه برخی محققان، آهن با سیلسیم نیز برای تغذیه گیاهان مفید است. هفت عنصر گفته شده که به مقدار زیاد برای تغذیه گیاهان ضرورت دارند، عناصر عمده نامیده میشوند و نبود آنها سبب پژمردگی و نابودی گیاهان خواهد شد.

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

    هفت عنصر دیگر مورد نیاز یعنی مس، منگنز، روی، سدیم، بور، مولیبدن و کلر که به مقدار کمتری برای تغذیه گیاهان مورد نیاز هستند عناصر جزیی نامیده می شوند. یکی از مزایای اصلی کمپوست در خاک تأمین این عناصر برای تغذیه گیاهی است.

    مصرف کود کمپوست در کشاورزی

    مقدار مصرف کمپوست در کشاورزی به مقدار نوع و جنس خاکی بستگی دارد که کمپوست در آن مصرف می شود. مصرف بیش از حد کمپوست در خاکهای سبک به شست وشوی مواد خاک و در نتیجه آلودگی آبهای زیرزمینی منجر میشوند. اگر کمپوست در خاکهای سنگین به اندازه کافی مصرف نشود، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست. به این دلیل قبل از استفاده از کمپوست در کشاورزی باید تمام جوانب کار از نظر نوع خاک، تغذیه گیاهی و رعایت موازین بهداشتی مدنظر قرار گیرد.

    مصرف کمپوست ناسالم به علت وجود بذر علفهای هرز سبب بروز مشکلاتی برای رشد گیاهان می شود. به این ترتیب مصرف کمپوست ناسالم خسارتهای فراوانی را برای کشاورزی به وجود می آورد. بنابراین کمپوست تولید شده باید هر دو ماه یک بار از نظر عوامل مختلف مانند فلزات سنگین، علف های هرز انگلها و سایر موارد بهداشتی و تغذیه گیاهی مورد آزمایش قرار گیرد. پروفسور اوتوگراف با انجام آزمایشهایی در زمینه مصرف مواد آلی و تأثیر آنها بر کرمهای خاکی به این نتیجه رسید که مصرف کمپوست تازه به ازدیاد این موجودات در خاک می انجامد.

    مصرف کود کمپوست در کشاورزی

    مصرف کود کمپوست در کشاورزی

    میزان توصیه شده استفاده از کود کمپوست در کشاورزی

    اگر منظور از مصرف کمپوست جلوگیری از فرسایش خاک باشد باید در مقدارهای بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ تن در هر هکتار به مصرف برسد. البته امکان مصرف ۵۰ تن در هکتار برای برخی از زمین ها نیز وجود دارد. از آنجا که کمپوست مقادیر زیادی کربنات دارد، مصرف آن در زمینهای قلیایی موجب ازدیاد pH میشود. در نتیجه استفاده از آن را در این نوع زمینها محدود می کند.

    مصرف کمپوست به طور معمول برای درختان جنگلی و فضای سبز توصیه میشود. کمپوست نباید در چراگاه ها و سبزی کاریها مصرف شود، زیرا موجب شیوع آلودگی و بیماریهای فراوانی خواهد شد. استفاده از کمپوست در زمین های کشاورزی معمولی در صورتی که مقرون به صرفه اقتصادی باشد نیز توصیه میشود.

    منبع: کتاب ورمی کمپوست (طراحی، ساخت و اجرا) محمد علی عبدلی و محمدرضا روشنی، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۶

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    اشتراک‌گذاری

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *