تاریخ :۹ فروردین ۱۴۰۳
تکنیک کشت بساک

روش های پیش تیمار کشت بساک

  • پیش تیمار بساک ها:

    اساس آندروژنز متوقف نمودن نمو سلول دانه گرده ای است که در حال گذراندن روال عادی نمو خود برای تبدیل شدن به یک گامت نر می باشد و پیشبرد مراحل نمو آن به طور اجباری در جهت تولید یک گیاه کامل است. این مسیر غیر عادی فقط زمانی امکان پذیر است که دانه گرده از محیط طبیعی خود در گیاه زنده خارج شود و در شرایط خاص دیگری قرار گیرد. با اعمال تیمارهای خاص بر خوشه کامل، جوانه های گل و یا بساک ها، بازده آندروژنز افزایش می یابد.

    پیش تیمار بساک ها

    ۱- پیش تیمار سرما:

    به طور کلی تیمار سرما در دمای ۳- ۶ درجه سانتیگراد به مدت ۳ تا ۱۵ روز نتیجه خوبی می دهد. ذرت به تیمار سرمای ۱۴ درجه سانتیگراد بهتر پاسخ می دهد. مقدار سرمایی که بایستی داده شود، بستگی به گونه گیاه دارد. در اثر تیمار با سرما بساک ها و میکروسپورهای ضعیف و ناتوان می میرند و بساک های قوی باقی می مانند. پیش تیمار سرما ممکن است پیر شدن دیواره بساک را نیز به تعویق اندازد که در این صورت میکروسپورهای بیشتری این امکان را پیدا می کنند که طرح نمو خود را از گامتوفیتی به اسپوروفیتی تغییر دهند.

    ۲- پیش تیمار گرما:

    جوانه های گل یا گیاهان کامل در بعضی گونه ها وقتی که تحت دمای ۳۰ درجه سانتیگراد به مدت ۲۴ ساعت و یا ۴۰ درجه سانتیگراد به مدت یک ساعت قرار گیرند، تحریک به جنین زایی می شوند (جنس براسیکا). به نظر می رسد که شوک حرارتی میکروتوبول ها را تجزیه نموده و رشته های دوک را از جای خود منحرف می سازد. این فرآیندها به تقسیم غیر عادی هسته میکروسپور منجر می شود.

    ۳- پیش تیمار شیمیایی:

    مواد شیمیایی مختلفی شناخته شده اند که موجب پارتنوژنز می شوند. ۲- کلرواتیل فسفونیک اسید اثر واضحی بر افزایش تولید افراد هاپلوئید در گونه های مختلف دارد. در صورتی که محلولی از اثرل (۴۰۰۰ پی پی ام در گندم) درست قبل از آغاز تقیمات مبوزی سلول های مادر دانه گرده به گیاهان پاشیده شود، این عمل به تولید دانه گرده چند هسته ای (۶-۴ هسته ای) با ذخیره نشاسته ای کمتر منتج می شود.

    ۵- محیط کشت ها:

    ترکیب محیط کشت از عوامل بسیار مهمی است که نه تنها موفقیت کشت دانه گرده، بلکه نحوه نمو را کنترل می کند. معمولا فقط در تقسیم میتوزی در یک میکروسپور می دهد، اما در پدیده آندروژنز تقسیمات مکرر رخ می دهد. از آنجا که گونه ها و ژنوتیپ های مختلف ممکن است ترکیبات غذایی متفاوتی را طلب نمایند، نتیجه گیری در این مورد که مناسبترین محیط کشت کدام است، مشکل می باشد.

    محیط کشت پایه MS، وایت، نیج و نیج No برای گیاهان تیره سولاناسه، وB و ترکیبات مختلف آن برای جنس Brassica و LS ،N6 ،B5 و .Potato 2 medium برای غلات استفاده شده اند. بنابراین هیچ توصیه عمومی نمی توان ارائه کرد.

    • ساکارز:

    برای آندروژنز ضروری است. وجود قندها در محیط کشت پایه از ضروریات حتمی می باشد، زیرا قندها نه فقط نقش منبع تامین کربن را بر عهده دارند، بلکه در تنظیم فشار اسمزی نیز دخالت می نمایند. مقدار رایج ساکارز ۴-۲٪ است، غلظت های بیشتر (۱۲-۶درصد) برای آندروژنز در غلات بهتر است.

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید
    • آهن:

    آهن کلاته شده در تمایز جنین های گلبولی به جنین های قلبی شکل و ادامه نمو تا گیاه کامل نقش مهمی ایفا می نماید.

    •  نیتروژن:

    متابولیسم نیتروژن یک ویژگی بسیار مهم است. حضور نیترات و نمک های آمونیومی و همچنین اسیدهای آمینه، نقش بسیار اختصاصی در مراحل مختلف فرآیند نمو دارند. با این حال، احتمالا وجود گلوتامین در محیط کشت سلول های بسیاری از گونه های گیاهی، کمک شایانی به تمایز سلول ها به گیاه کامل می نماید.

    • هورمون ها:

    جنین زایی دانه گرده می تواند در گیاهانی نظیر توتون در یک محیط کشت ساده محتوی مواد معدنی و ساکارز القا شود، اما برای تکمیل فرآیند آندروژنز، افزودن مواد هورمونی مشخصی به محیط کشت ضروری است. به عنوان مثال بساک های غلات هم به اکسین و هم به سیتوکینین نیاز دارند و رشد مطلوب آنها به مقدار درونی این هورمون ها بستگی دارد. با این وجود، برای ترغیب جنین زایی مستقیم، محیط کشت های ساده با مقادیر کم اکسین توصیه می شوند.

    بررسی پاسخ سلول ها و بافت های غلات به غلظت ها و ترکیبات مختلف هورمونی در مقایسه با گیاهان دولپه نشان داده است که عموما گیاهان تک لپه به وجود هورمون های رشد در محیط کشت نیاز دارند. در حالی که گیاهان دو لپه به طور خودکار مقادیر زیادی فیتو هورمون تولید می نمایند.

    • زغال فعال:

    در محیط کشت باعث افزایش درصد بساک های آندروژنز در بعضی از گونه ها شود. احتمالا این امر بدلیل حذف بازدارنده ها از محیط کشت می باشد.

    منبع:  کتاب اصول بیوتکنولوژی گیاهی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ ششم.

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *