بیماری پژمردگی فوزاریومی هندوانه
انتشار پژمردگی فوزاریومی هندوانه
بیماری پژمردگی فوزاریومی هندوانه اولین بار در جرجیا و جنوب کارولینای ایالات متحده آمریکا گزارش شد. این بیمارگر در تمام نقاط هندوانه کاری آمریکا و سایر نقاط دنیا از جمله استرالیا، آمریکای جنوبی، اروپا، آسیا و آفریقای جنوبی گسترش پیدا کرده است. در ایران این بیماری برای اولین بار از رامسر و لاهیجان و سپس از طالب آباد بندر انزلی گزارش گردید. این بیماری به شدت خسارت زده و یک عامل محدود کننده کشت هندوانه در بسیاری از نقاط کشت این محصول در دنیا می باشد.
علایم بیماری
علایم پژمردگی فوزاریومی روی هندوانه متفاوت بوده و بستگی به شرایط و فاکتور های محیطی، سن گیاهان آلوده، قدرت تهاجمی و میزان جمعیت بیمارگر دارد وقتی جمعیت بیمارگر خیلی زیاد است بوته میری در گیاهان جوان و مرگ گیاهچه ممکن است اتفاق بیفتد و در محیط کشت خالص پوسیدگی بذر اتفاق می افتد.
- در گیاهان بالغ پیشرفت طبیعی بیماری کند بوده و برگ ها سبز خاکستری روشن و به دنبال آن اندام های هوایی زرد شده و از برگ های مسن نزدیک طوقه شروع و به طرف بالا گسترش می یابد و برگ ها به سرعت پژمرده می شوند.
- سرعت پژمردگی در گیاهانی که تحت استرس و میوه دهی هستند، بیشتر است.
- سبب کاهش انتقال آب، تشکیل تیلوز، صمغ و ژل و شکستن سلول های پارانشیمی آوند چوب در گیاه می شود.
- گیاه تولید طیف وسیعی از توکسین های قارچی نموده که کاملا شناخته نشده اند.
- وقتی که پژمردگی اتفاق می افتد اندام های هوایی رنگ پریده و نکروز شده و گیاهان ممکن است طرف مدت ۳-۲ روز بمیرند.
- گیاهانی که پژمرده نیستند و نمی میرند به شدت توقف رشد داشته و بنابراین خیلی ضعیف بوده و میوه اندکی می دهند.
- علایم بیماری در دمای ۲۷-۲۵ درجه سانتی گراد ظاهر شده و بالای ۲۷ درجه سانتی گراد آلودگی به شدت کاهش می یابد.
پژمردگی فوزاریومی هندوانه
نژادهای بیماری پژمردگی
مشخصه پژمردگی فوزاریومی به صورت رنگ پریدگی آوندها در پرش های طولی و عرضی ریشه ها و ساقه های آلوده دیده می شوند. عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی هندوانه توسط قارچFusarium oxysporum Schlachtend.: Fr.f.sp. niveum(Sm.)Snyder & Hans ایجاد می شود. از نظر اقتصادی محدود کننده و مهم می باشد.
این نژاد اولین بار در فلوریدای آمریکا و اخیرا نیز از تکزاس و اوکلاهاما گزارش شده است. نژاد ۱ در بیشتر نواحی هندوانه کاری دنیا اتفاق می افتد و عامل پژمردگی خفیف با متوسط در اکثر ارقام مقاوم به بیماری پژمردگی فوزاریومی شناخته شده است نتایج برنامه های اصلاحی وسیع بیانگر وجود تعدادی رقم با سطوح بالای مقاومت به نژاد ۱ می باشد و این تفکر وجود دارد که تمایز بین نژاد صفر و یک مشخص نیست و تفاوت های بیماری زایی ممکن است بیشتر کمی باشد تا کیفی.
نژاد ۲ اولین بار در فلسطین اشغالی (اسرائیل) گزارش گردید که مهاجم بسیار قوی علیه بیشتر هندوانه می باشد و این نژاد از آمریکا هم گزارش گردید و هم اکنون فقط در سه ایالت تگزاس، اوکلاهاما و فلوریدا وجود دارد.
زیست شناسی
بیماری کلامیدوسپورها ساختمان های مقاوم اولیه قارچ بیمارگر F. oxysporum f.sp. niveum است که ممکن است در بعضی خاک ها برای چندین سال باقی بماند.
- آلودگی اولیه توسط جوانه زنی کلامیدوسپورها ایجاد شده و رخنه از طریق ریشه صورت گرفته و بیمارگر به سرعت در آوند چوبی گسترش می یابد.
- در ارقام حساس قارچ توسط تولید میکروکنیدیوم سیستمیک شده که به سیستم آوندی انتقال می یابد.
- در ارقام مقاوم توسعه قارچ در گیاه محدود به پوست و یا تعداد اندکی از سیستم آوندی می شود.
- در گیاهانی که می میرند، عامل بیماری روی بافت ها بقایای آلوده را اشغال کرده و ممکن است تولید میسلیوم و ماکرو کنیدیوم فراوان در قسمت خارجی ساقه نماید.
- کلامید وسپورها به سرعت تشکیل شده و در خاک تا فصل بعد باقی می مانند.
- بیمارگر ابتدا توسط بذور آلوده در خاک و گیاهان منتشر می شود. قارچ F. oxysporum f.sp. niveum بذر زاد است.
- پژمردگی فوزاریومی در خاک های خیلی شنی با نیتروژن بالا و دارای رطوبت مناسب خاک به شدت خسارت می زند.
- دمای خاک بین ۲۰ و ۲۷ درجه سانتی گراد دمای بهینه بیماری است.
بیماری فوزاریومی هندوانه
مدیریت بیماری پژمردگی فوزاریومی هندوانه
- استفاده از بذر سالم و دارای کیفیت بالا.
- کاشت گیاه در زمین جدید و خشک و اگر زمین مناسب وجود ندارد گیاه هندوانه برای ۷-۵ سال کشت نشود.
- استفاده از ارقام مقاوم.
- آیش ۶ ساله به طور مؤثری سبب کاهش آلودگی و افزایش میزان عملکرد محصول می شود.
- تک کشتی هندوانه سبب افزایش بیماری و پتانسیل آلودگی خاک می شود به استثنای رقم Crimson Sweet که سبب بازدارندگی پژمردگی فوزاریومی بعد از کشت ۷-۴ ساله می شود.
- آفتاب دهی سبب کاهش مقداری از پتانسیل قارچ، و در نتیجه باعث مهار پژمردگی فوزاریومی هندوانه می شود . تلفیق این روش با روش های شیمیایی به بهبود روش کنترل کمک مؤثری می نماید.
منبع :
کتاب بیماری های مهم سبزی، صیفی و جالیز در ایران و مدیریت تلفیقی آنها، انتشارات سروا، ۱۳۹۴
دیدگاهتان را بنویسید