این بیماری اولین بار در سال ۱۹۲۷ از آمریکا گزارش شد و تاکنون از بسیاری از مناطق یونجه کاری گزارش شده است.
علایم بیماری
اولین علامت بیماری، پژمردگی ساقه های جوان است. در مراحل اولیه بیماری، برگ ها ممکن است در طول روز پژمرده و سپس در شب به حالت اولیه برگردند. برگ ها و ساقه ها تغییر رنگ می دهند و برگ ها معمولا کمی قرمز می شوند. در اوایل آلودگی ممکن است فقط یک سمت گیاه آلوده شود. اگر برشی از ریشه اصلی تهیه کنیم حلقه های کامل یا ناقص قهوه ای یا تیره در استوانه مرکزی آوندها دیده می شود. در مراحل پیشرفته بیماری حلقه خارجی استوانه مرکزی و یا تمامی استوانه مرکزی ممکن است تغییر رنگ دهد (شکل ۱-۱).
در پژمردگی باکتریایی دستجات آوندی قهوه ای مایل به زرد یا روشن دیده می شود ولی در پژمردگی فوزاریومی قهوه ای مایل به قرمز یا تیره است. تغییر رنگ بافت بیشتر در پژمردگی فوزاریومی مشخص است و معمولا نیز کورتکس یا پوست آلوده نمی شود.
عامل بیماری
عامل بیماری Fusarium oxysporum f.sp. medicaginisاست. بهینه دمایی رشد حدود c۲۵ است. میکرو کنیدیوم ها غالبا به وفور دیده می شوند و تک سلولی تخم مرغی تا بیضوی هستند. ماکرو کنیدیوم ها داسی شکل و در دو انتها نوک تیز و معمولا سه دیواره عرضی دارند. کلامیدوسپورها به صورت انتهایی یا میانی در میسلیوم ها به صورت منفرد یا زوجی دیده می شوند. فرم جنسی آن شناخته نشده است.
شکل ۱-۱ پوسیدگی فوزاریومی ریشه، A – در مراحل اولیه، B – پوسیدگی پیشرفته در بافت طوقه و ریشه .
عامل بیماری به صورت کلامیدو سپور در خاک و یا به صورت میسیلیوم در بافت زنده، یا احتمالا بقایای گیاهی باقی می ماند. قارچ، ریشه های کوچک را آلوده می کند و از طریق زخم ها وارد ریشه اصلی می شود. تغییر رنگ بافت میزبان ناشی از توکسین های تولید شده توسط قارچ است.
پژمردگی فوزاریومی با نماتود مولد گره ریشه (.Meloidogyne spp) در ارتباط است و در صورت وجود نماتود، شیوع این بیماری شدیدتر می شود.
مدیریت بیماری
عامل بیماری برای چندین سال در خاک باقی می ماند و تنها روش عملی استفاده از ارقام مقاوم است. ارقامی که هم به نماتودهای مولد گره ریشه و هم به پژمردگی فوزاریومی حساس باشند، در جایی که هر دو عامل وجود داشته باشد، آلودگی شدید تری صورت می گیرد.
منبع: کتاب بیماری های گیاهان زراعی ایران
نویسنده: دکتر بهرام شریف نبی
دیدگاهتان را بنویسید