زنبور طلایی مغزخوار پسته
زنبور طلایی مغزخوار پسته Megastigmus pistaciae Walker (Hymenoptera: Torymidae ) نام دارد.
شکل شناسی زنبور طلایی مغزخوار پسته
- حشره بالغ به رنگ زرد فلزی و اندازه ۳ تا ۵ میلی متر، چشم ها قرمز، گونه ها برجسته و شاخک ها ۱۴ بندی بوده و تخمریز در ماده ها سیاه، بلند و خمیده می باشد.
- لاروها ورمی فرم، به رنگ سفید کدر که بدن آن از ۱۳ بند تشکیل شده و اندازه لارو کامل ۶ میلی متر می باشد.
- شفیره شیری رنگ و به اندازه حشره بالغ است که داخل مغز میوه خورده شده تشکیل می شود.
دوره زندگی زنبور طلایی مغزخوار پسته
زنبور طلایی مغزخوار پسـته، ۲ نسـل در سـال داشـته زمستان را به صورت لارو کامل درون پسته های باقیمانـده به حالت دیاپوز می گذراند. پسته های آلوده پوسـت چروکیده و تیره رنگ دارند، ولی پسته های پوک دارای پوست صاف و بدون چروکیدگی می باشـند.
-
ظهور زنبورهای بالغ
یک هفته تا ۱۰ روز بعد از تشکیل اولین شفیره ها (از نیمه دوم خرداد ماه) زنبورهای بالغ بـا جویدن پوسته های پسته و ایجاد سوراخ از آن خارج می شوند و به پرواز در می آیند. درشد فیزیکی پسته کامل شده ولی مغز هنوز رشد نکرده است. ماده هـا یک و گاهی دو عدد تخم داخل مغز قرار می دهند.
-
تخم گذاری و تفریخ تخم
حشره ماده زنبور طلایی مغزخوار پسته تخم های خود را داخل مغز پسته قرار مـی دهند. بعـد از تفـریخ تخم لارو از مغز پسته تغذیه کرده ولی از پوسـته بـذر پسـته تغذیـه نمی کند. باعث لکه دار شدن و سیاه شدن و خشک شدن میوه پسته می گردد.
-
تشکیل شفیره و خروج زنبورهای بالغ
لاروها داخل حفره مغز به شفیره تبدیل می شوند و روند شفیره شدن یک ماه، از اوایل تا اواخر مرداد صورت می گیرد. در این مرحله لارو زنبور همه مغز را تغذیه نمی کند.
زنبور طلایی مغزخوار پسته
خسارت زنبور طلایی
خسارت این آفت مربوط به تغذیه لاروها از مغز پسته می باشد. بدون خسارت به پوسته آن تغذیه می نمایند. لاروهای نسل بهاره نیمی از مغـز را تغذیه نموده ولی لاروهای نسل تابستانه که زمستان را درون مغز سپری می نمایند، تمـامی مغـز را تغذیـه می کنند.
دشمنان طبیعی
زنبور طلایی مغزخوار پسته دارای دشمنان طبیعی از گروه زنبورهای پارازیتوئید مـی باشـد.
Eupelmus urozonus (Torymidae) -۱: حشـره مـاده سـبز متالیک است و تخم ریز سیاه و بلند در آن دیـده می شـود.
۲- زنبور Cyrtoptyx pistaciae (Pteromalidae): کمی کوچکتر از زنبور طلایی که شکم آن به شکل مخروط کشیده می باشد.
کنترل زنبور طلایی مغزخوار پسته
۱- در زمان برداشت محصول، میوه های پسته به طور کامل از درختان چیده شوند.
۲- پسته هایی که احتمال آلودگی در آنها وجود دارد برای مراحل فرآوری بـه منـاطق غیرآلـوده حمـل نشود.
۳- ضایعات پسته در ترمینال های فرآوری و در سطح باغ ها یا فضای باز انباشـته نشـود.
۴- جمع آوری میوه های باقی مانده در طول پاییز و زمستان و سـوزاندن آنهـا بـه طوری که عملیات جمع آوری و سوزاندن میوه های آلوده حداکثر تا اواخر اسفند خاتمه یابد.
منبع :
زنبورهای مغزخوار پسته، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات پسته کشور، دکتر ناصر جلیلوند و دکتر بصیرت، ۱۳۹۳.
دیدگاهتان را بنویسید