از بیماری های مهم و شایع برگی چغندرقند در بیشتر مناطق ایران است در اواخر فصل تابستان سفیدک پودری به وفور دیده می شود و به عنوان یکی از بیماری های درجه اول چغندرقند محسوب می شود. شدت و ضعف بیماری نسبت به تغییرات دما و رطوبت متفاوت است و سبب کاهش محصول شده و عملکرد قند را کاهش می دهد و اگر چغندر به بیماری های ویروسی آلوده شود به سفیدک بیشتر ابتلا پیدا خواهد کرد. سفیدک پودری در خاورمیانه، روسیه، آسیای مرکزی، اروپا و جنوب غرب آمریکا یک بیماری مهم است.
علایم و نشانه های بیماری
در مزرعه علایم بیماری را به سادگی می توان تشخیص داد. اولین علایم چهار تا شش ماه پس از کشت در سطح زیرین برگ ها و بعد در سطح فوقانی ظاهر می شود. برگ های مسن چغندرقند حساس تر از برگ های جوان هستند. در چغندرهای بذری ساقه ها و تکمه های گل را نیز پوشش سفید رنگی می پوشاند که به مرور متمایل به قهوه ای می شوند (شکل ۱-۱)
عامل بیماری
عامل بیماریE. betae) Erysiphe polygoni= ) می باشد . فرم غیر جنسی ان Oidium erysiphoides است که دارای کنیدیوم های زنجیره ای روی کنیدیو فور هستند. این سفیدک مانند سایر سفیدک های پودری از نظر خشکی با رطوبت مشکلی (۴۰-۳۰% ) ندارد، ولی در سایه بیشتر است. در اواسط تابستان سفیدک پودری گسترش می یابد و در اواخر تابستان علاوه بر فرم غیر جنسی آسکو کارپ ها نیز تشکیل می شوند.
آسکوکارپ به تعداد زیاد تشکیل می شود. شاید یکی از علل آن هتروتالیک بودن قارچ باشد البته در بعضی نقاط دنیا آسکوکارب کمتر تشکیل می شود. درون هر آسک معمولا یک تا چهار اسکوسپور وجود دارد (شکل ۱-۱). بهینه دمایی رشد قارچ و توسعه آن حدود ۲۵-۲۰ C’ است، بنابراین در اواخر تابستان و اوایل پاییز سفید ک خیلی زیاد می شود. زمستان گذرانی به صورت آسکوکارپ است و در مناطقی که آسکوکارپ نباشد، حرکت کنیدیوم ها، باعث پایداری قارچ می شود. عامل بیماری تنها .Beta spp را آلوده می کند .
مدیریت بیماری
بهترین روش کنترل، کشت ارقام مقاوم یا کمتر حساس است به خصوص که در اول فصل مبتلا نشوند، سمپاشی در صورتی که عملکرد قند خیلی کاهش یابد و اقتصادی نیز باشد با گل گوگرد انجام می شود، این نکته مهم است که وجود سفیدک همیشه دلیل خسارت نیست و در آخر فصل که سفیدک تمام مزرعه را گرفته مبارزه اصلا صحیح نیست. گوگرد محلول پاشی و یا گرد پاشی می شود. اولین سمپاشی باید به محض ظهور اولین علایم شروع شود. اگر اولین سمپاشی به موقع صورت گیرد سمپاشی نوبت های بعدی شاید لازم نباشد. اگر دیر سمپاشی شود قارچ تصاعدی منتشر می شود. میزان گوگرد در اوایل فصل ۱۰-۲۰کیلوگرم در هکتار است . هر چه گیاه رشد بیشتری کند سم باید اضافه شود و تا ۴۰ کیلوگرم در مرحله دوم هم می رسد .
شکل۱-۱ A- پوشش سفید گرد روی سطح برگ، B- آسکو کارپ Erysiphe polygoni
قارچ کش های سیستمیک مانند تریادیمفونا به میزان ۵۶۰-۱۴۰ گرم ماده مؤثر در هکتار را می توان در پای بوته ریخت. به طور کلی برای جلوگیری از ایجاد نژاد مقاوم، بهتر است تناوب در نوع قارچ کش مورد استفاده، رعایت شود. کاراتان یک گرم در لیتر و معمولا ۶۰۰ تا ۸۰۰ لیتر در هکتار هم در مناطق سردسیر مناسب است. در طول فصل مقدار بیلتون نباید بیش از ۵۶۰ گرم ماده مؤثر استفاده شود.
استفاده از سموم سولفورون (گوگرد و تابل) به میزان یک کیلوگرم در ۷۵ تا ۱۰۰ لیتر آب، الوزان (گوگرد قابل تعلیق در آب) به نسبت یک کیلوگرم در ۳۰۰ لیتر و امولسیون تری آریمول به مقدار یک تا دو لیتر در هکتار نیز نتیجه مؤثری علیه بیماری داشته است. قارچکش اوپوس او اپوکسی کونازول به میزان یک لیتر در هکتار در دو نوبت سمپاشی به فاصله دو هفته (به محض ظهور اولین علایم) بیشترین تأثیر را در کنترل بیماری داشته است.
منبع: کتاب بیماری های گیاهان زراعی ایران
نام نویسنده : دکتر بهرام شریف نبی
دیدگاهتان را بنویسید