با مراحل رشد پنبه آشنا شوید
در این مقاله با مراحل رشد گیاه پنبه آشنا می شوید. پنبه ساختار گیاهی پیچیده ای دارد که می تواند آن را به یک محصول بسیار چالش برانگیز برای مدیریت در طول فصل رشد تبدیل کند. گیاهان پنبه از یک الگوی رشد با توجه به میزان تجمع حرارتی گیاه (Accumulated Heat Units) پیروی می کنند. با این حال، حساسیت به شرایط محیطی مختلف می تواند بر توسعه پنبه تاثیر بگذارد.
پنبه یک الیاف طبیعی است که روی گیاه مربوط به گونه‌های باغی که معمولاً یافت می‌شود، کاشته می‌شود. بذر پنبه در بهار کاشته می شود و گیاه به صورت درختچه های سبز و بوته ای به ارتفاع حدود یک متر رشد می کند. برای مدت کوتاهی گل‌های صورتی و کرمی رشد می‌کنند، که پس از گرده افشانی، می‌ریزند و با میوه‌هایی که بیشتر به نام غوزه‌های پنبه‌ای شناخته می‌شوند، جایگزین می‌شوند.
داخل غوزه پنبه کرکی، پرز سفید و همچنین دانه های پنبه است. پس از جدا شدن برگ‌های گیاه (اسپری شده تا برگ‌ها بمیرند و گیاه مانند مجموعه‌ای از چوب‌های برهنه باقی بماند)، غوزه‌ها ترک برداشته تا پرزها نمایان شوند، پنبه آماده چیدن است.
آماده سازی مزرعه و خاک گیاه پنبه
تعدادی از گونه‌های پنبه‌ای که به‌صورت محلی پرورش یافته و سازگار شده‌اند، وجود دارد که می‌توان آنها را انتخاب و پرورش داد. به طور کلی واریته ها توسط پرورش دهندگان بر اساس عملکرد، کیفیت، ویژگی های مقاومت به بیماری و ویژگی های بیوتکنولوژی انتخاب می شوند. سایر صفات مانند طول فصل، مقاومت به بیماری و تعیین رقم نیز نقش مهمی دارند.
مزارع با لیزر سطح بندی و درجه بندی می شوند. اگر قرار نیست در فصل بعد دوباره پنبه کاشته شوند، می توان آن ها را به یک محصول دیگر (اغلب گندم) یا آیش تبدیل کرد. مزارع برای کاشت آماده می شوند. علف های هرز کنترل می شوند و در صورت لزوم مواد غذایی به آن اضافه می شود. اکثر پرورش دهندگان در حال حاضر کلش پنبه خود را در مزرعه رها می کنند و آن را به خاک برمی گردانند، تا مواد مغذی ارزشمندی به آن اضافه کنند. رطوبت خاک نیز بررسی می شود و در صورت لزوم قبل از آبیاری انجام می شود.
مراحل رشد پنبه
۱- مرحله جوانه زنی
اگر پنبه در فروردین ماه کشت انجام گردد، حدود ۱۵-۱۴ روز بعد از آن جوانه زنی صورت می گیرد. حداقل درجه حرارت برای جوانه زنی بذر پنبه ۱۵ درجه سانتی گراد است.
۲- خروج اولین برگ حقیقی
حدودا ۱۲-۱۰ روز بعد از جوانه زنی صورت می گیرد.
۳- تشکیل غنچه ها
اولین غنچه ها ۴۵-۳۵ روز پس از خروج جوانه از خاک روی پایین ترین ساقه ظاهر می شوند. از ظهور غنچه تا باز شدن گل هم بسته به واریته فرق می کند. به نحوی که در بعضی ارقام زودتر و در بعضی دیر تر صورت می گیرد، اما معمولا ۲۰ روز طول می کشد.
۴- تشکیل گل
تشکیل گل در ابتدا آهسته و نسبتا ثابت است و سپس از آن سریع می گردد تا به یک حد ماکزیم برسد و سپس به سرعت کاهش می یابد. در زمانی که گلدهی در حداکثر خود است، رشد رویشی کاهش می یابد. و هنگامی که میزان گلدهی کاهش یافت رشد شاخه های رویشی مجددا زیاد می گردد.
به طور کلی بین طول مدت گلدهی و تعداد گل در بوته همبستگی مثبتی وجود دارد. به ترتیبی که هرچه مدت زمان گلدهی طولانی تر باشد، تعداد گل زیادتر خواهد بود. در نتیجه عملکرد بیشتری بدست می آید. عواملی همچون رقابت زیاد و تنش خشکی باعث کاهش طول دوره گلدهی می گردند.
۵- تشکیل غوزه
معمولا یک یا دو روز پس از تلقیح، گلبرگ ها ریزش کرده و غوزه های کوچکی که به آنها Square می گویند، پدیدار می شوند. نحوه رشد غوزه بدین صورت است که در ۴ الی ۵ روز اول بعد از تلقیح رشد غوزه ثابت و کم است. سپس بین ۱۸-۲۱ روز دارای رشد سریع می شود و حدود ۲۰-۲۸ روز بعد دوره رسیدن الیاف صورت می گیرد. اغلب از شروع گلدهی تا باز شدن غوزه ها ۴۵ – ۴۰ روز به طول خواهد انجامید.
منبع:
۱- کتاب زراعت گیاهان صنعتی وعلوفه ای، انتشارات دانشگاه پیام نور.
دیدگاهتان را بنویسید