نمو پروتوپلاست:
۱- تشکیل دیواره سلولی
پروتوپلاست های کشت شده، چند ساعت پس از جداسازی، سنتز دیواره سلولی جدید را آغاز نموده و در مدت زمان دو تا چند روز تحت شرایط ایده آل این فرآیند را به اتمام می رسانند. با شروع سنتز دیواره سلولی جدید، پروتوپلاست ها شکل کروی خود را از دست می دهند. با این وجود، دیواره تازه تشکیل شده پروتوپلاست را می توان با رنگ آمیزی توسط رنگ فلورسنت کالکوفلور وایت ۰/۱ درصد نشان داد.
به طور کلی، رسوب میکروفیبریل ها بر روی پروتوپلاست های تهیه شده از کشت های سوسپانسیونی که فعالانه در حال رشد هستند، سریع تر از پروتوپلاست هائی است که از سلول های مزوفیل تمایزیافته، تهیه شده اند. یک دیواره سلولی تازه شکل گرفته، از میکروفیبریل های سستی تشکیل یافته است که بعدا سازماندهی شده و دیواره سلولی معمولی را تشکیل می دهند.
۲- رشد، تقسیم و باززایی گیاه:
بازسازی دیواره سلولی ضرورت یک پیش نیاز برای آغاز فرآیند تقسیم هسته در پروتوپلاست های کشت شده نیست، اما تشکیل دیواره سلولی قبل از وقوع سیتوکینز لازم است. زمانی که دیواره را تشکیل می شود، سلول های بازسازی شده به نحو قابل ملاحظه ای بزرگ می شوند.
اولین تقسیم سلولی عموما در طی ۷-۲ روز رخ می دهد. پروتوپلاست هایی که از کشت های سوسپانسیون سلولی در حال رشد تهیه شده اند، نسبت به پروتوپلاست های تهیه شده از بافت های تمایزیافته برگ، اولین تقسیم سلولی را سریع تر شروع مینمایند.
دومین تقسیم در طی یک هفته انجام شود و با پایان یافتن دومین هفته کشت، توده های سلولی کوچکی ظاهر می شوند. پس از سه هفته، کلنی های سلولی کوچکی قابل مشاهده اند و با گذشت تقریبا شش هفته به قطر تقریبی ۱mm ظاهر می شوند. وقتی که کلنی های کوچک تشکیل شدند، اگر در همان محیط کشت اولیه که از پتانسیل اسمزی بالایی برخوردار است، باقی بماند، رشد آنها متوقف می شود. بنابراین کلنی ها بایستی به محیط کشتی که فاقد مانیتول با سوربیتول باشد، منتقل شوند.
برای تولید کالوس، کلنی های قابل مشاهده را به محیط کشت فاقد پتانسیل اسمزی منتقل می کنند. بافت کالوس حاصل را به منظور باززایی گیاهان کامل، تحت فرآیندهای اندام زایی یا جنین زایی سوماتیکی قرار می دهند.
تفاوت باززایی گیاه از بافت های کالوسی و پروتوپلاست:
گزارشات مبین این نکته است که فراوانی باززایی گیاه از بافت های کالوسی که از اندام های گیاهی منشأ گرفته اند، با کالوس هایی که از پروتوپلاست ها منشأ گرفته اند، متفاوت است.
کالوس های منشأ گرفته از اندام های گیاهی سالم، اغلب دارای جوانه های پیش ساخته و ساختارهای سازمان یافته ای می باشند، که چنین ساختارهایی در کالوس های منشأ گرفته از پروتوپلاست ها مشاهده نمی شوند.
منبع: کتاب اصول بیوتکنولوژی گیاهی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ ششم.
دیدگاهتان را بنویسید