انواع روش های برداشت زیتون
برداشت زیتون
انواع روش های برداشت زیتون: زیتون از زمان های بسیار دور در منطقه مدیترانه پرورش داده می شده است. روغن آن نه تنها به عنوان غذا بلکه به عنوان دارو و لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می گرفته است. روغن زیتون در واقع آب میوه زیتون محسوب می شود و تنها با وسایل مکانیکی از طریق فشار یا سانتریفوژ از میوه ها استخراج می شود.
از میوه زیتون دو فرآورده قابل مصرف بدست می آید:
تعیین زمان برداشت زیتون
رسیدن زیتون با افزایش اندازه میوه و تغییر رنگ پوست آن از سبز به زرد و سپس به قرمز، بنفش و سرانجام به بنفش تند، مشخص می شود. همچنین زمان برداشت زیتون بستگی به صفات ژنتیکی واریته ها، آب و هوا، میزان محصول دارد. حتی انجام اعمال به زراعی (کود، هرس، آبیاری) در آن موثر هستند.
بهترین زمان برداشت برای تولید کنسرو زیتون سبز زمانی است که رنگ میوه تدریجا از سبز متمایل به زرد روشن می شود. در شرایط آب و هوایی ایران از اوایل شهریور تا اوایل آبان در واریته ها و مناطق مختلف متفاوت است.
زمان برداشت محصول جهت تحویل به کارخانه و استحصال روغن زیتون زمانی است که میوه بیشترین درصد روغن با کیفیت مناسب و خوب را دارا است. بهترین زمان برداشت وقتی است که حداکثر کاهش رطوبت در میوه اتفاق می افتد.
تغییرات رشد و نمو زیتون و رنگ آن به شرح زیر است:
- گل ها در اردیبهشت ظاهر، اولین میوه های ریز در خرداد ماه تشکیل و در طی ماه های تیر و مرداد بزرگتر شده، هسته سخت و چوبی و رنگ زیتون در این زمان سبز تیره و تدریجا افزایش وزن میوه اتفاق می افتد.
- از شهریور و اوایل پاییز زیتون، رنگ سبز تیره تدریجا جای خود را به سبز روشن یا زرد شفاف می دهد. در این زمان گوشت سفت و سخت، نرم شده و از تراکم آن کاسته می شود. این زمان بهترین موقع برای برداشت جهت تولید کنسرو زیتون سبز است.
- سپس لکه های بنفش رنگ مخصوصا در ناحیه دم میوه و نوک آن ظاهر می شوند. تا اینکه در نهایت رنگ پوست میوه سیاه براق می شود. در این زمان زیتون حداکثر وزن را دارد و رطوبت میوه کاهش می یابد و میزان روغن در میوه زیاد می شود.
- زمانی که هیچ سبزی روی درخت نباشد، درصد روغن به حداکثر می رسد و زمان برداشت زیتون برای روغن کشی می باشد.
روش های برداشت زیتون
روش های برداشت زیتون بستگی به نیروی کارگر وضعیت اقتصادی-اجتماعی، صفات واریته، بزرگی درخت و کیفیت روغن محل را دارد. رایج ترین آنها عبارتند از:
۱- جمع آوری زیتون ها از روی زمین
در این روش کیفیت میوه در اثر ضربه خوردن میوه های رسیده بر روی زمین پائین می آید.
۲- برداشت زیتون با دست
به دلیل هزینه بالای نیروی کارگری مناسب نمی باشد.
۳- برداشت زیتون زدن با چوب
رایج ترین روش برای باغات کنونی زیتون در ایران می باشد.
۴- برداشت زیتون با روش های مکانیزه
از ماشین های شیکر یا تکان دهنده های کوچک و بزرگ در باغ های پربازده و مکانیزه استفاده می شود که مشکلات خاص نیز دارند و یک هفته قبل از استفاده از ماشین، باید روی میوه ها، مواد شیمیایی کاهنده نیروی اتصال دم میوه به شاخه پاشیده شود تا به محض تکان دادن درخت، میوه در روی چادرهایی که روی زمین پهن شده است جمع آوری شود.
منبع: نشریه کاشت، داشت و برداشت زیتون، شماره ۸۴، حوزه ترویج و نظام بهره برداری یزد.
دیدگاهتان را بنویسید