معرفی انواع ماشین های سمپاش
در کشاورزی امروزه و بخصوص در سطح وسیع فراهم نمودن وسایل مبارزه با آفات درختان میوه اعم از سمپاش مناسب، سموم مورد لزوم، وسایل و لوازم سمپاشی حتی کلاه، ماسک، لباس کار، داروها و وسایل کمک های اولیه بسیار ضروریست و هر ساله قبل از شروع فصل رویش باید امکانات لازم را فراهم نمود.
کوشش در این است که جمعیت آفت در زیر آستانه زیان اقتصادی نگهداشته شود. لذا در سال های اخیر سمپاشی نیمه دز (نصف مقدار معمول) از ترکیب حشره کش مصرف می شود، و یا سمپاشی یک ردیف در میان درختان به فاصله دو هفته یا بیشتر متداول شده است، بدین ترتیب که برای حفظ حشرات مفید یک ردیف در میان درختان را در یک هفته سمپاشی می کنند و هفته دیگر ردیف های سمپاشی نشده را سم می پاشند.
۱- سمپاش پشتی
مخزن این سمپاش ها حدود ۱۰ تا ۲۰ لیتر گنجایش دارند و ممکن است به شکل استوانه ای با تخت (مسطح ساخته شده باشند. در گذشته جنس این مخازن را از برنج یا برنز انتخاب می کردند، ولی امروزه از مواد پلاستیکی و فلزاتی که روکش ضدزنگ دارند، نیز ساخته می شود.
سمپاش پشتی
انواع سمپاش پشتی
۱- تخت یا مسطح
پمپاژ و ایجاد فشار روی محلول سمی تدریجی است و کارگر سمپاش ضمن کار، با یک دست سمپاشی میکند و با دست دیگر تلمبه می زند. عیب این سمپاش ها در این است که علاوه بر حجم کم، تلمبه زدن مکرر برای ایجاد فشار لازم خسته کننده است و به خصوص برای درختان تنومند و بلند ممکن است محلول سمی را به همه قسمت های درخت نرساند.
۲- سمپاش های استوانه ای پشتی
عمل تلمبه زدن به یکباره صورت می گیرد و کارگر پس از آنکه با تلمبه زدن فشار لازم را در مخزن تأمین کرده و آن را بر دوش گرفت، اقدام به سمپاشی می کند. اشکال کار در این نوع سمپاش ها این است که به تدریج فشار کم می شود و کارگر ناگزیر است هر چند دقیقه یکبار سمپاش را از پشت به زمین نهاده و تلمبه بزند.
۳- سمپاش های استوانه ای پشتی موتوری
این سمپاش ها با موتورهای با سوخت مخلوط بنزین و روغن کار می کند و اکثرا از نوع اتومایزرها هستند. بدین ترتیب که نسبت به سمپاش های معمولی با یک پنجم حجم آب کار می کنند. قطر ذرات سم در این طریقه خیلی ریز است (کمتر از ۱۰۰ میکرون). در بعضی از این نوع سمپاش ها حجم آب ممکن است به مقدار خیلی کم تقلیل پیدا کند.
۲- سمپاش های چرخدار
این سمپاش ها اغلب دارای مخازنی به حجم ۵۰ تا ۲۰۰ لیتر می باشند، و به وسیله کارگران سمپاش حمل و نقل می شوند. مخازن آنها ممکن است فلزی یا پلاستیکی باشد و به فرم ها و شکل های مختلف ساخته شده اند. ایجاد فشار و عمل پمپاژ ممکن است بوسیله دست یا بوسیله موتور پمپ های کوچکی که در مجاورت مخزن نصب می شود؛ صورت گیرد و به اختیار می توان فشار سمپاش را تا حدود ۴۰ اتمسفر بالا برد.
سمپاش های چرخدار
-
انواع دستی:
حداقل دو نفر کارگر لازم است تا عملیات سمپاشی به طور مداوم انجام گیرد. بدین ترتیب که یک نفر مرتباً تلمبه بزند و فشار داخل پمپ را بحد مطلوب برساند و دیگری اقدام به سمپاشی کند. بهم زدن سوسپانسیون سمی توسط بهم زن که روی اهرم تلمبه نصب شده است صورت می گیرد.
-
انواع موتوری:
یک کارگر ماهر می تواند پس از تنظیم موتور پمپ، عملیات سمپاشی را هم انجام دهد. بیشتر کارگران و باغبانانی که در سطوح کوچک (یک تا چهار هکتار) عمل می کنند، این نوع سمپاش ها را ترجیح می دهند. حسن سمپاش های چرخ دار در این است که به سادگی در قسمت های مختلف باغ قابل انتقال است و مشکلات جابجا کردن به نحوی که در مورد سمپاش های تراکتوری مطرح است، در مورد آنها به مراتب کمتر است.
-
انواع زنبه ای:
در شرایط کوهستانی که باغات میوه در دامنه ها احداث شده اند و حتی نقل و انتقال سمپاش های چرخ دار نیز خالی از اشکال نیست، از انواع “زنبه ای” استفاده می کنند. این سمپاش ها اکثرا ۵۰ لیتری و عموما با موتور پمپ کار می کنند. در این نوع سمپاش ها مخزن و موتور روی یک شاسی زنبه مانند نصب شده و بسهولت توسط دو نفر کارگر قابل حمل است.
۳- سمپاش های تراکتوری
در این نوع سمپاش ها عمل پمپاژ از پم پهای مخصوصی که از شافت تراکتور نیرو می گیرد، استفاده می شود، و پمپ به وسیله یک میل گاردان به قسمت انتقال نیروی تراکتور P. T. O اتصال پیدا می کند. فشار حاصله در پمپ تابع دور موتور است که البته بوسیله دستگاه تنظیم فشار هم کنترل می شود. مخازن به صورت های مختلف و با حجم های متفاوت ساخته شده اند.
- مخازن کوچک:
در انواع کوچک (۱۰۰ تا ۴۰۰ لیتری) مستقیما در قسمت عقب تراکتور نصب می شوند. در این صورت عملیات نقل و انتقال به کمک دستگاه هیدرولیک تراکتور به سادگی انجام می گیرد.
- مخازن بزرگ:
در انواع با مخازن بزرگتر (۶۰۰ تا ۱۵۰۰ لیتری) مخزن و پمپ روی شاسی چرخدار نصب شده و به عقب تراکتور بسته می شود. این سمپاش ها بیشتر در باغات بزرگ (بیشتر از ۵۰ هکتار) مورد استعمال دارد. چون معمولا طول مجموعه تراکتور و مخزن سمپاش در این نوع نسبتا زیاد است و به دلیل وزن قابل توجه، عملیات حرکت و به خصوص دور زدن در بین ردیف ها نسبتا مشکل است.
نکات استفاده از ماشین های سمپاش
۱- بهتر است با تسطیح و تنظیم قطعات باغ و نیز تنظیم فشار، دور و سرعت تراکتور تنظیم تعداد، و جهت افشانک ها عملیات سمپاشی بدون استفاده از شیلنگ و بطور خودکار انجام گیرد. در این صورت هم سرعت عمل و بازده کار بیشتر است و هم میزان مصرف سم در واحد سطح یکنواخت و قابل کنترل می باشد.
۲- منتهی در هر باغ و در مورد هر سمپاش باید با تنظیم سرعت تراکتور و فشار پمپ قبلا محاسبه سمپاشی (Calibration) انجام گیرد و مقدار آب مصرفی در واحد سطح دقیق مشخص شود. پس از آن مقدار سم لازم به مخزن اضافه گردد و عالمیات سمپاشی انجام گیرد. در بعضی از انواع سمپاش ها، جداول و خط کش های محاسبه مخصوص وجود دارد که از روی آن می توان سرعت تراکتور و فشار پمپ را در رابطه با میزان مصرف سم مورد نظر تنظیم نمود. ولی ساده ترین راه این است که قطعه کوچکی را با سرعت ممکن تراکتور، و فشار لازم پمپ، تنظیم نمود و مقدار آب مصرف شده را در هکتار محاسبه کرد.
۳- در سال های اخیر به منظور اجتناب از مصرف بی رویه سموم و صرفه اقتصادی همانند سایر محصولات کشاورزی در باغات میوه نیز مقدار سم بر حسب کیلوگرم ماده خالص در هکتار محاسبه می گردد. در این صورت مقدار آب مصرفی تابع شرایط زمین و به خصوص نوع دستگاه سمپاشی می باشد.
منبع: کتاب درختان میوه و مدیریت کنترل آنها، انتشارات مرکز نشر سپهر، ۱۳۹۳.
دیدگاهتان را بنویسید