سیاهک سخت جو گسترش جهانی داشته و در اکثر مزارع جو در ایران وجود دارد ولی میزان خسارت آن چندان زیاد نیست. احتمالا اهمیت اقتصادی این بیماری از سیاهک آشکار جو کمتر می باشد.
علایم و نشانه های بیماری
در مزارع جو سنبله بوته های آلوده به رنگ خاکستری مایل به سیاه دیده می شود و شکل سنبله های الوده تغییر محسوسی نمی کند. توده تلیوسپورهای قارچ در غشاء نازکی پوشیده می شوند که جانشین مواد داخلی دانه می گردد. خوشه های بیمار راست ایستاده و کوچکتر از سنبله های سالم هستند، طول ساقه ها قدری کمتر از گیاه سالی است (شکل ۱-۲۱).
عامل بیماری
عامل سیاهک سخت جو Ustilago hordei است. تلیوسپورها کروی و یا کمی داد و به اندازه ۱۱-۶ میکرومتر هستند و سطح آن ها صاف و قهوه ای تیره می باشد (شکل ۱-۱).
چرخه بیماری
اسپورها در هنگام خرمن کوبی در اثر پاره شدن قاعده پوشش گل، آزاد می شوند و ممکن است در روی زمین پخش شده و کانون الودگی ایجاد کنند. پس از جوانه زنی بذر، تلیوسپورها نیز جوانه زده و دانه را آلوده می کنند. ریسه ها به طریق شیمیایی، غشاء گیاهچه جوان را حل کرده و داخل میزبان شده و گیاه را آلوده می کنند. جنین بذر نیز آلوده می گردد. جوانه زنی تلیوسپورها بستگی به شرایط آب و هوایی منطقه دارد. تلیوسپورهای روی سطح خاک، هنگام کاشت در اثر تماس با دانه به جدار آن چسبیده و وارد گیاهچه می شوند.
شکل ۱-۱ A- خوشه های الوده به سیاهک سخت جو، B- تلیوسپورهای Ustilago hordei
منبع: کتاب بیماری های گیاهان زراعی
نویسنده : دکتر بهرام شریف نبی
دیدگاهتان را بنویسید