۱- آب و هوا :
برای تولید پایه در نهالستان اعم از کاشت مزرعه ای و گلدانی، آب و هوای معتدل با یک فصل رشد بلند و توزیع بارندگی خوب مورد نیاز می باشد. (فاکتورهای اکولوژیکی احداث نهالستان) از انتخاب مناطقی که گرمای زیاد داشته و یا در معرض باد، طوفان، تگرگ و جریان های هوای سرد قرار دارند و همچنین محل هایی که دارای بادهای خشک بوده و یا در معرض خطر یخ زدگی و یا سرد و گرم شدن متناوب قرار دارند خودداری گردد.
بدیهی است در یک منطقه وسیع جغرافیایی می توان محل های مناسبی برای رشد و پرورش نهال پیدا نمود. مناطقی که در نزدیکی آنها منابع آبی قرار دارند، دمای آنها معتدل تر بوده و این تعدیل تا فاصله ۳ کیلومتر یا بیشتر از ساحل تاثیر گذار می باشد.
در انتخاب محل نهالستان، با کارشناسان و مروجین کشاورزی مشورت نمائید.
۲- توپوگرافی:
برای بهره برداری مناسب، زمین باید نسبتا مسطح باشد. از انتخاب اراضی شیبدار، زهدار و باتلاقی خودداری گردد. زمین هایی که شیب آنها کم بوده و بصورت تپه ماهور می باشند می توان با تراس بندی از آنها استفاده نمود.
اراضی که در مسیل قرار دارند و در معرض خطر سیل می باشند مناسب احداث نهالستان نمی باشند اراضی که سنگلاخی بوده، بعلت ایجاد موانع و مشکلات در مقابل کار کرد ماشین آلات کشاورزی و پر هزینه بودن کاشت و داشت در این گونه زمین ها، از توجیه اقتصادی کمتری برخوردار می باشند.
۳- خاک
برای تولید نهال به روش گلدانی نوع خاک زراعی و کیفیت آن زیاد مهم نمی باشد. فقط از لحاظ نفوذ پذیری و زهکشی و رفت و آمد ماشین آلات قابل توجه می باشد. در کشت گلدانی دسترسی به منابع غنی ماسه، خزه یا پیت ماس، آب، کود و گلدان و غیره… جهت تهیه به موقع و ارزان اهمیت زیادی دارند.
ولی نوع خاک و کیفیت آن برای نهالستانهای مزرعه ای مهم بوده و باید با در نظر گرفتن نوع پایه و نهال انتخاب گردد. نهال های بذری و گیاهان ریشه سخت در خاک های شنی و یا شنی لومی بهتر بعمل می آیند.
۴- آب
محل ایده آل برای احداث نهالستان از لحاظ آب جایی است که در فصل رشد دارای بارندگی خوب و در فصل کندن و حمل نهال بارندگی کم داشته باشد ولی در عمل این مقدور نمی باشد . بهرحال زمینی را باید انتخاب نمود که آب مطمئن و با کیفیت خوب در دسترس باشد.
آب را می توان از شبکه آب مشروب، از نهرها، رودخانه ها، دریاچه و چاه برداشت نمود. لازم است از آب مورد استفاده نیز نمونه ای به اندازه یک لیتر تهیه و به آزمایشگاه آب و خاک ارسال و مورد تجزیه قرار گیرد بعد از آماده شدن نتایج تجزیه آب با کارشناسان و مروجین کشاورزی مشورت شود.
اگر آب فاقد املاح غیر مجاز و پساب کارگاه های صنعتی باشد و هیچگونه شوری نداشته باشد، در نهالستان استفاده شود. چون وجود املاح غیر مجاز برای رشد گیاهان زیان آور می باشد.
در مورد آب و کیفیت آن با کارشناسان و مروجین کشاورزی مشورت و از آنها راهنمایی بگیرید.
آبی که پیش از ۵۰۰ قسمت در میلیون کلسیم داشته باشد موجب بالا رفتن شوری خاک شده و برای رشد گیاهان زیان آور خواهد شد. در بعضی مناطق ممکن است زیادی سدیم وبر مشکلاتی را در تکثیر و رشد گیاهان جوان بوجود آورد.
علاوه بر تهیه و تامین آب برای آبیاری نهالستان، یک منبع آب بهداشتی و سالم نیز جهت استفاده کارگران نهالستان مورد نیاز می باشد. پیشنهاد می گردد قبل از تصمیم نهایی برای احداث نهالستان ، حتما با کارشناسان خاک شناسی و آبیاری در مورد قوانین مربوط به آب مشورت شود.
۵- هوا
آلودگی هوا یک مشکل اساسی در انتخاب محل نهالستان می باشد. در محل هایی که هوای آن بوسیله دود و سایر گازهای سمی مثل دی اکسید کربن، فلورید، اوزون و آلاینده های شیمیایی آلوده می باشد از احداث نهالستان خودداری گردد. این آلودگی ها عمدتا بوسیله صنایع، حمل ونقل موتوری و مراکز تولید برق ایجاد می گردد.
بهر حال، مکان هایی که در مسیر وزش باد قرار گرفته و هوای آلوده صنایع و کارخانجات را دریافت می نمایند و یا محلهایی که تراکم دودهای سمی به علت سکون هوا در آنجا زیاد است برای احداث نهالستان مناسب نمی باشند.
(فاکتورهای اکولوژیکی احداث نهالستان)
منبع: کتاب آموزشی راهنمای انتخاب محل مناسب برای احداث نهالستان، انتشارات جهاد کشاورزی
دیدگاهتان را بنویسید