همه چیز در مورد کشت گلخانه ای خیار (۱)
در این مقاله از دی مگ همه چیز در مورد کشت گلخانه ای خیار (۱) را بخوانید. همچنین با موضوعاتی چون کشت و تعیین فواصل نشاء خیار گلخانه ای برنامه ریزی جهت کشت بذر خیار گلخانه ای، مشخصات ارقام گلخانه ای خیار و نکات مهم در پیشگیری از امراض و آفات خیار آشنا شوید.
۱- کشت و تعیین فواصل نشاء خیار گلخانه ای
-
تولید نشاء
بالا بودن قیمت بذور هیبرید سبزی و صیفی به دلیل دارا بودن کیفیت بالا، امکان استفاده از روشهای سنتی در کشت این بذور را غیر ممکن میسازد. کشورهای پیشرفته بذور F1 تولید و به کشورهای دیگر صادر می نمایند. در مورد خیار گلخانه ای پس از تهیه بذور دو رگ می توان اقدام به کشت بذر و سپس استفاده از نشای آن نمود.
-
محاسن استفاده از نشاء در خیار
۱- با توجه به ارزش بذور دو رگ به خصوص انواع خیار گلخانه ای مصرف بذر را به حداقل می رساند.
۲- رشد سریع نشاء پس از انتقال به زمین اصلی به دلیل عدم جابجایی ریشه ها بدون هیچگونه صدمه ای ادامه خواهد یافت.
۳- دستیابی به محصول زودرس به دلیل آن که در شایس تولید نشاء امکان رسیدگی و تنظیم درجه حرارت و رطوبت در رشد سریع بذر دوره تولید را کوتاه تر می نماید.
۴- به دلیل نشای سالم مزرعه ای یکنواخت خواهیم داشت که مسلما تولیدی بالاتر و عرضه ای بیشتر می گردد.
۲- آبیاری
بذور را در گلدان کاشته و پس از آماده شدن به زمین اصلی منتقل می شود. خاک گلدان هرروز باید از نظر رطوبت مورد بررسی قرار یرد و در صورت نیاز آبیاری گردد، در تابستان ممکن است روزی چند بار آبیاری انجام شود ولی در زمستان هر چند روز یکبار این نیاز پدید خواهد آمد، در هر حال با استفاده از شلنگ هایی که در سر آن نازل وجود دارد، برای آن که آب به نرمی خاک گلدان را مرطوب نماید ویا آبیاری بارانی از طریق سقف عمل آبیاری انجام می گیرد.
همه چیز در مورد کشت گلخانه ای خیار ۱
۳- آماده سازی نشاء برای انتقال
قبل از آن که نشاء از محیط کنترل شده خزانه وارد زمین شود، باید چند روز گیاه را با شایط محیط بیرونی تطبیق داده و سپس اقدام به انتقال آن نمود. این مسئله در بهار جهت عادت به سرما و در پاییز برای عادت به گرما انجام می شود، در این صورت هوای گلخانه را روزی چند تا چندین ساعت در شرایط عادی از هوای بیرون از گلخانه قرار می دهند تا در مان جابجایی به نشا صدمه وارد نگردد.
۴- برنامه ریزی جهت کشت بذر خیار گلخانه ای
زمان کشت بذر خیار در گلخانه باید طبق برنامه ریزی قبلی با آماده شدن زمین اصلی و دمای مساعد در محیط کشت انجام پذیرد در غیر این صورت، توقف نشاء بیش از حد در خزانه باعث ایجاد مشکلات عدیده ای خواهد شد، که مهمترین آن ضعف بوته و کاهش عملکرد آن خواهد شد.
- مشکلاتی که در خزانه برای تولید نشاء ممکن است بوجود آید به شرح زیر است:
- زرد شدن برگ ها و کمی رشد نشاء
- جوانه زدن غیر یکسان در خزانه
- پوسیدگی ریشه
- کندی رشد در خزانه
۵- فواصل کشت خیار گلخانه ای
بسیاری از پرورش دهندگان تصور می کنند با افزایش تعداد بوته در واحد سطح، قادر به برداشت محصول بیشتری خواهند بود ولی اشتباه می نمایند. زیرا نه تنها امکان برداشت بیشتر محصول میسر نیست، بلکه عملیات نگهداری کندتر و امکان بروز بیماری ها بیشتر خواهد شد. در هر حال تراکم کشت بستگی به عواملی مانند نوع خاک و زمان کشت دارد.
در خاک قوی، کشت تابستانه که شاخ و برگ گیاه بیشتر از حد معمول از نرمال است. تراکم بوته کمتر خواهد بود. ولی در کشت زمستانه و خاک سبک این تراکم می تواند کمی بیشتر شود، که متوسط پیشنهادی بین ۲تا ۲/۵ بوته در متر مربع خواهد بود، بدین ترتیب که به ازای هر سه خط کش بلافاصله ۷۰ سانتی متر یک راهرو دسترسی یک متری باید در نظر گرفت.
۶- بستن بوته
با ظهور ۴ برگ حقیقی گیاه، ساقه باید به نخ های آویزان شده از سقف بسته شود، بوته ها در یک جهت به دور نخ کنفی پیچانده شده و هر چند روز یکبار تجدید خواهند شد، در غیر اینصورت ساقه خم شده و پس از زمانی کوتاه برگرداندن مجدد آن باعث خسارت به قسمت های میوه دهنده انتهایی گیاه خواهد شد.
کشت گلخانه ای خیار
۷- هرس بوته های خیار
- حذف شاخه های اضافه به بوته خیار اجازه رشد طولی و تولید میوه هرچه نزدیکتر به ساقه اصلی را داده، به علاوه تهویه و برداشت را تسهیل می نماید.
- هرس شامل قطع کلیه شاخه های فرعی که بین برگ و ساقه اصلی رشد می نماید تا ارتفاع ۳۵-۴۰ سانتی متری از محل یقه و بعذاً قطع جوانه انتهایی این شاخه ها بعد از ظهور دو برگ است. زیرا که میوه های تحتانی دارای کیفیت مناسب نبوده و با خاک و گل در تماس خواهند بود.
- در مورد بخش دوم هرس لازم به ذکر است که میوه های نزدیک ساقه اصلی دارای کیفیتی مناسب تر از میوه های ساقه فرعی بوده. بنابراین با این روش عملاً سعی شده که میوه مرغوب تری تولید شود.
- هرس بعدی شامل قطع برگ های زرد شده ابتدایی بوته هایی است که تولید را به پایان رسانده در تغذیه گیاه اثر ندارند. ولی باید توجه داشت که هرس برگ و شاخه های فرعی نمی تواند یکباره انجام گیرد و باید به تدریج و در طول رشد گیاه قسمت های اضافی را حذف نموده. در غیر اینصورت پس از چند هفته اگر یکبار ساقه و برگ های اضافی حذف شوند،به بوته شوک وارد شده و قادر به عرضه میوه مناسب نخواهد شد.
همه چیز در مورد کشت گلخانه ای خیار ۱
۸- کود دهی خیار
خیار گلخانه ای به کود زیاد و متناسب احتیاج دارد زیرا مقدار محصول گلخانه در واحد سطح به مراتب از هوای آزاد بیشتر است. بنابراین مواد غذایی موجود در خاک خیلی زود توسط بوته های خیار جذب و مصرف می شود.
-
کودهای مورد نیاز خیار عبارتند از :
- ازت : ازت از مهمترین عناصر غذایی گیاه است و در رشد و باردهی آن تاثیر مستقیم دارد. در صورت کمبود ازت ابتدا برگ های پایینی کمرنگ شده و در صورت ادامه کمبود ازت رنگ برگ ها در تمام گیاه بطور یکنواخت به زردی تمایل پیدا می کند.
- فسفر : فسفر در توسعه ریشه ها و رشد عمومی و باردهی گیاه تاثیر دارد. به همین جهت باید قبل از کاشت به زمین داده شود تا در مراحل اولیه رشد بوته در دسترس گیاه باشد.
- پتاس : پتاس در اغلب خاک های ایران بقدر کافی وجود دارد و در صورت دادن کود دامی نیز مقدار زیادی پتاس به خاک اضافه می شود.
- منیزیم : کمبود منیزیم در خیار بسیار شایع است. علامت آن بدین صورت است که در برگ های مسن، فاصله بین رگبرگ ها از حاشیه به طرف داخل زرد می شود. اگر این کمبود ادامه پیدا کند، در قسمت های زرد شده لکه های قهوه ای پیدا می شود و برگ تدریجا حالت سوخته به خود می گیرد. و این امر باعث کندی رشد عمومی گیاه می شود.
- آهن : در خاک های آهکی و قلیایی که قلیاییت بالاتر از ۸ داشته باشد آهن موجود در خاک به صورت غیر محلول در می آید و گیاه دچار کمبود آهن می گردد. در خیار، به صورت زردی برگه های تازه و جوان بروز می نماید و رگبرگ ها سبز باقی می ماند. در مراحل بعدی، رگبرگ ها نیز زرد شده و زردی از سر گیاه به طرف پایین توسعه پیدا می کند.
-
میزان کود مورد نیاز خیار
احتیاج خیار به کودهای مختلف بستگی به نوع خاک و ذخیره مواد غذایی موجود در آن دارد. برای تعیین مقدار کودهای مورد احتیاج گیاه باید قبل و بعد از کاشت خیار در فواصل معین از خاک نمونه برداری شده و میزان مواد غذایی در آن توسط آزمایشگاه اندازه گیری شود. علاوه بر مقدار کودی که به مصرف گیاه می رسد مقدار قابل ملاحظه ای کود نیز توسط آب شسته شده و از دسترس ریشه خارج می گردد.
ضمناً بعضی از عناصر غذایی مانند فسفر در خاک تثبیت شده و فقط بخشی از آن قابل استفاده گیاه می گردد. بنابراین با در نظر گرفتن تلفات مزبور باید مقدار کافی کود شیمیایی به طور منظم و به دفعات به خاک داده شود تا گیاه بتواند عناصر غذایی مورد احتیاج خود را به اندازه لازم جذب نموده و محصول کافی تولید نماید.
مشخصات ارقام گلخانه ای خیار
ارقام خیار گلخانه ای از نوع بکر بار و ماده گل می باشد و مهمترین خصوصیات این ارقام به قرار زیر است:
- سازگار با شرایط کشت در گلخانه هستند.
- احتیاج به زنبور یا دیگر عوامل تلقیح کننده ندارند.
- راندمان محصول زیاد است.
- با انجام هرس و جوان نمودن بوته، عمر گیاه را می توان چندین بار تجدید نموده و مجدداً بهره برداری نمود.
نکات مهم در پیشگیری از امراض و آفات خیار
- رعایت بهداشت در گلخانه برای جلوگیری از سرایت بیماری ها بسیار مهم است. هرچه رفت و آمد اشخاص مختلف به گلخانه بیشتر باشد احتمال سرایت امراض بیشتر است.
- جلوی در ورودی، یک قطعه بزرگ اسفنج گذاشته و آن را باید مرتباً با محلول ضد عفونی کننده خیس نمود تا از انتقال خاک آلوده و عوامل بیماری زا به داخل گلخانه جلوگیری کرد.
- بعد از خاتمه دوره بهره برداری، تمام بوته های خیار دوره قبل بایستی از گلخانه خارج نمود. وجود بوته ها در زمین تا دوره بعدی موجب تکثیر بیماری و انتقال آن به دوره بعد می شود.
- اگر سال بعد در همان زمین قبلی خیار کشت می گردد حتما خاک قبل از کشت ضد عفونی گردد.
- علف های هرز داخل گلخانه مرتباً حذف و علف های هرز دور گلخانه را حداقل تا شعاع ۲متر مبارزه شیمیایی گردد.
- وقتی خاک رطوبت کافی دارد از آبیاری اضافی خودداری گردد.
- وجود رطوبت زیاد در فضای گلخانه باعث ایجاد و شیوع بسیاری از بیماری های قارچی می گردد.
دیدگاهتان را بنویسید