کاشا (Kasha) و کائو (Kao) در سال ۱۹۷۰، تکنیک جدیدی برای تولید هاپلوئیدها در جو گزارش کردند. این روش شامل تلاقی
۲n = ۱۴) Hordeum vulgare) و ۲n = ۱۴) H. bulbosum) می باشد. در طبیعت، بذور حاصل از این تلاقی فقط حدود ۱۰ روز رشد می کنند و سپس سقط می شوند. اگر جنین های نابالغ دو هفته پس از گرده افشانی جدا شده و در محیط کشت B6 بدون هورمون توفوردی کشت شوند، به رشد خود ادامه می دهند.
منشاء مونوپلوئیدها:
گیاهان حاصل از این جنین ها، مونوپلوئیدهایی با کروموزوم های n = 7) H. vulgare) هستند. شواهد نشان می دهد که این مونوپلوئیدها در اثر پارتنوژنز بوجود نمی آیند، بلکه با حذف کروموزوم های H. bulbosum تولید می شوند. این شواهد عبارتند از:
- مشاهده سلول هایی با بیش از ۷ کروموزوم در جنین
- درصد تشکیل بذر از مقداری که در اثر پارتنوژنز بوجود می آید بیشتر می باشد
- وقتیکه H. vulgare دیپلوئید با H. bulbosum تتراپلوئید گرده افشانی شود، درصد تشکیل بذر مشابه تلاقی دیپلوئید است. مونو پلوئیدهای گندم نیز از تلاقی ۲n = ۶x = ۴۲) Triticum aestivum) با H. bulbosum دیپلوئید (۱۴ = ۲n= ۲x) بدست آمده اند. در این تلاقی نیز کروموزوم های جو حذف شده و هاپلوئیدهای گندم بدست می آیند.
ابداع این تکنیک، پیشرفت قابل ملاحظه ای در تولید هایلوئیدهای جو محسوب می شود و روش کشت بساک نیز مزیت هایی دارد. فراوانی تولید هاپلوئیدها در این روش بالا است. لاوه بر این، هیچ آنیوپلوئیدی در این روش بدست نمی آید. با این حال، این روش یک عیب هم دارد جن پر زحمت بودن آن است. چرا که بایستی تلاقی صورت بگیرد، جنین ها جدا شوند و سپس انزایی انجام شود. در جو، واریته هایی بنام مینگو (Mingo)، رودئو (Rodeo)، گرایگ (Craig)، میلان (Gwylan) از طریق تکنیک حذف کروموزوم های بولبوزوم تولید شده اند. این واریته ها به سفیدک پودری و ویروس موزائیک زرد جو متحمل تر بوده و از نظر صفات موثر در عمکرد، در مقایسه با والدین، برتر هستند.
منبع: کتاب اصول بیوتکنولوژی گیاهی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ ششم.
دیدگاهتان را بنویسید