نام به لیمو برای خیلی از افراد آشناست. گیاهی که اگر بخواهیم ریشه رویش آن را پیدا کنیم، باید به کشورهای آمریکای جنوبی مانند شیلی و پرو سفر کنیم. این گیاه به طور وسیع در باغ های کشورهای اروپایی نیز کشت می شود. این گیاه امروزه در شمال کشورمان نیز کشت می شود . گونه های بومی ای نیز از جنس Lippia در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری وجود دارند.
به لیمو، درختچه ای است خزان پذیر از خانواده شاه پسند که ارتفاع آن به ۳ تا ۵ متر نیز می رسد. برگ های این گیاه به صورت کشیده و به رنگ سبز کمرنگ هستند و به صورت دسته های سه تایی روی ساقه شان قرار می گیرند. گل های این گیاه به رنگ بنفش کمرنگ به صورت گل آذین پانیکول در انتهای ساقه وجود دارند.
به لیمو برای رشد به هوای گرم، نور فراوان و رطوبت بالا نیاز دارد و به سرما حساس است. برای رشد به خاک هایی با بافت سبک نیازمند است و pH خاک مناسب برای این گیاه ۵/۶ ذکر شده است. قلمه زدن در فصل تابستان بهترین روش برای تکثیر به لیمو است. بهتر است جهت ریشه دار شدن قلمه ها، آنها را مدتی در زیر سایبان قرار دهیم.
چه بخش هایی از گیاه حاوی اسانس می باشد؟
برگ ها و پیکر رویشی تازه این گیاه، حاوی اسانسی است که بوی لیمو می دهد و آنچنان عطر دلنشینی دارد که همیشه به عنوان یک گیاه معطر در باغ های سلطنتی اسپانیا کشت می شده است. ترکیب اصلی اسانس به لیمو سیترال است. به لیمو خواص درمانی زیادی دارد. این گیاه دارای خاصیت تب بر، مسکن، ضدنفخ، موثر در هضم غذا و آرامش بخش است.
اگر بخواهیم به اعصابمان کمی آرامش بدهیم، کافی است مقداری چای به لیمو بنوشیم. این دم کرده فوق العاده آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب است. اسانس این گیاه در صنایع غذایی و در تهیه انواع عطر و ادکلن بسیار کاربرد دارد. به لیمو یکی از گیاهانی است که امروزه در باغ های آروماتیک کشورهای اروپایی به وفور کشت می شود.
گل آذین انتهایی و بصورت خوشه های باریک، جام گل کوچک و بطور مشخص واجد دو لب، ارغوانی رنگ پریده، میوه هستکی و دارای ۲۱ عدد بذر است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی بوده و به طور طبیعی رویش آن در آرژانتین، شیلی و پرو گزارش شده است و از آن جا به سایر نقاط جهان از جمله ایران رفته‌است و کشت می‌شود. در ایران این گیاه در استان های شمالی و باغ ها کشت می شود.
هرآنچه که باید از به لیمو بدانیم
طبع : سرد و تر
ماده موثره : اسانس ورینا
قسمت های مورد استفاده : برگ – سرشاخه های گلدار
مقدار مصرف : روزانه ۵ گرم
مکانیسم اثر به لیمو : ضد اسپاسم – تونیک و تقویت – محرک معده – ضد نفخ – تسکین درد- آرام بخش – ضد سم
خواص گوارشی به لیمو : ضد اسپاسم – تقویت معده – محرک معده – رفع دل پیچه – بادشکن – رفع سوء هاضمه – فع درد معده رفع گاز روده – رفع بدبویی دهان
خواص مغزی عصبی به لیمو: آرام بخش – تقویت حافظه – رفع سردرد – میگرن – رفع دردهای عصبی صورت رفع خستگی های روحی – عصبانیت – دلهره و اضطراب – هذیان ( تجسم ارواح ) – سرگیجه
خواص هورمونی به لیمو : تنظیم قاعدگی ریتارد رگل
سایر خواص به لیمو: رفع تپش قلب – بیماری های دهان واثه ( غرغره ) – درد دندان و گوش – درمان آسم ترمیم زخم (ضماد برگ )
خلاصه کاربرد سنتی و بالینی به لیمو : در موارد گوارشی از وربن جهت تقویت معده و رفع سوء هاضمه ، و در قسمت مغزی جهت آرام بخشی و تسکین دردها ، و در موارد زنانگی جهت تنظیم هورمون زنانگی استفاده می شود.
کاربردهای ویژه به لیمو
تقویت معده – رفع سوء هاضمه – نورالژی – میگرن – هذیان- دلهره و اضظراب – سرگیجه صدای گوش نکات : ورین داروی استروژنیک است. خواصی شبیه به بادرنجبویه دارد. از اسانس آن در عطرسازی استفاده می شود. نتیجه گیری به لیمو درختچه‌ایست چندساله با شاخه‌های پر پشت. برگها ساده و نیزه‌ای شکل به رنگ سبز روشن که بسیار خوش عطر هستند. درختچه ای به ارتفاع ۱/۵ تا ۲ متر ، دارای ساقه دراز ، زاویه دار و منشعب است. بومی امریکای جنوبی است و لی امروزه به علت زیبایی و عطر دلپذیری که دارد در غالب نواحی از جمله ایران پرورش می یابد.
تکثیر این گیاه بوسیله قلمه زدن و یا خوابانیدن و یا بوسیله پاجوش انجام می شود.در زمین قابل نفوذ و مرطوب کشت می شود. میوه اش شفت مانند و محتوی دو دانه است. روغن اسانس دار گیاه باغث حساسیت پوست به نور خورشید می شود. خواص درمانی و کاربردبرگ ها و پیکر رویشی این گیاه دارای خاصیت تب بر، مسکن، ضدنفخ، کمک کننده به هضم غذا، آرامش بخش و… هستند چای به لیمو فوق فوق العاده آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب است. اسانس این گیاه در صنایع غذایی و در تهیه ی انواع عطر و ادکلن بسیار کاربرد دارد .
خواص به لیمو و کاربردهای آن
برگ ها بخش دارویی این گیاه هستند و بویی شبیه لیمو دارند. برگ ها را در اواخر تابستان جمع آوری می کنند. پودر برگ گیاه به لیمو به رنگ سبز مات و دارای بوی معطر، طعم آن تند و کمی تلخ است. از به لیمو در درمان سوء هاضمه، نفخ، سردردهای یک طرفه، دردهای عصبی، سرگیجه و علائم سرماخوردگی استفاده می شود بعلاوه در تقویت حافظه و ایجاد آرامش نیز مفید است. همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگی نیز کاربرد دارد. اسانس به لیمو دارای خواص باکتری کش و حشره کش بوده و همچنین در صنعت عطرسازی نیز از آن استفاده می شود.
در بیماران دچار نارسایی کلیوی و همچنین در دوران آبستنی و شیردهی باید از مصرف زیاد به لیمو اجتناب کرد. استفاده موضعی به لیمو ممکن است باعث حساسیت پوستی شود. برگ و اسانس به لیمو را باید دور از نور، در جای خنک و سربسته نگهداری کرد. از فرآورده های موجود در بازار آن می توان به چای ورون اشاره کرد. نوشیدن دم کرده گیاه به‌لیمو به صورت چای طرفداران زیادی دارد. نوشیدنی که به نام “شربت به‌لیمو” معروف است ربطی با گیاه به‌لیمو ندارد و ترکیبی است از آب لیمو، آب میوه به، شکر و موادی دیگر. شربتی با محتوی عصاره یا دم کرده برگ گیاه به‌لیمو به همراه افزودنی های مختلف نیز ساخته می شود، ولی آن نیست که در زبان عام “شربت به‌لیمو” نامیده می شود.
دیدگاهتان را بنویسید