در کشورمان ایران اغلب مصرف کود سفید (کود اوره) برای گندم به صورت هر ساله یکی از پایه‌های ثابت کود دهی است. نیتروژن بیشترین نقش را در رشد رویشی گیاهان ایفا می‌کند. مشاهده سریع اثر بخشی این کود کشاورزان زیادی را جزء طرفداران پر و پا قرص خود قرار داده است. اما متاسفانه استفاده ناصحیح از این کود خسارت‌های بیشماری به کشاورزی و خاک وارد کرده است.
چند نکته مهم در خصوص استفاده از کود اوره:
- مصرف کود سفید بصورت مداوم و زیاد باعث شور تر شدن خاک می‌شود و جمعیت میکرو ارگانیسم‌های خاک را تحت اثرات منفی قرار می‌دهد.
- اگر زمان و میزان مصرف کود اوره تحت کنترل نباشد می‌تواند باعث ورس، سوزانندگی، تشنگی گیاه و حتی خوب وزن نگرفتن دانه شود.
- کود سفید برای گندم بهتر است به صورت قسطی مصرف شود. با توجه به آبشویی بالای ازت این کود را باید در نوبت‌های مختلف مصرف کنید و از مصرف یکباره آن در حجم زیاد خود داری کنید.
- در مراحل انتهایی رشد کودهای پتاسه را جایگزین کودهای ازته کنید تا تناژ محصول بیشتری برداشت کنید.
نقش نیتروژن برای گندم
نیتروژن یک عنصر حیاتی برای رسیدن به عملکرد ایده آل در گندم می‌باشد. جذب نیتروژن در گندم از مرحله نشائی شروع می‌شود. طول رشد گندم شامل چهار مرحله اساسی پنجه زنی، طویل شدن ساقه، خوشه دهی و رسیدگی بوده که تامین ازت در این مراحل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در گندم پاییزه در مراحل اولیه رشد نیاز به نیتروژن کم است اما وجود آن برای استقرار بهتر و پنجه زنی قوی‌تر گیاه لازم می‌باشد. استفاده به اندازه از نیتروژن در مراحل ابتدایی رشد باعث ایجاد یک سیستم ریشه ای توسعه یافته شده که مواد غذایی را بهتر جذب می‌کند. جذب بهتر مواد غذایی به پنجه زنی قوی تر کمک کرده و مقاومت گیاه در برابر سرمای زمستان بالا می‌رود.
زمان مصرف کود سفید برای گندم
معمول ترین کود نیتروژن برای گندم کود سفید (کود اوره) است، که حاوی ۴۶ درصد نیتروژن خالص می‌باشد. با توجه به حلالیت بالای کود سفید و احتمال آبشویی آن، مصرف آن باید به صورت تقسیط شده باشد. در خاک های رسی و سنگین بهتر است یک سوم نیتروژن در مرحله کشت، یک سوم در مرحله پنجه زنی و یک سوم در مرحله به ساقه رفتن مصرف شود. در خاک های شنی و سبک، مصرف کود سفید در چهار مرحله یعنی قبل از کشت، پنجه زنی، به ساقه رفتن و گلدهی توصیه می‌شود.
اثر کود سفید در گندم
برای افزایش کیفیت گندم به ویژه افزایش پروتئین آن، مصرف درست نیتروژن بسیار مهم است. در اواخر دوره رشد جذب نیتروژن توسط گندم سبب افزایش پروتئین دانه خواهد شد. در این مرحله (مرحله گلدهی گندم) می‌توان کود سفید را با دز ۴ تا ۸ کیلوگرم در هکتار به صورت محلول پاشی مصرف کرد. یکی دیگر از اثرات نیتروژن بهبود رشد رویشی می‌باشد. مصرف به اندازه نیتروژن باعث افزایش رشد ساقه ها و خوشه های گندم می‌شود در حالیکه مصرف بیش از حد آن ممکن است سبب ورس یا خوابیدگی گیاه و کاهش مقاومت آن شود.
برنامه کود دهی گندم
جهت افزایش تولید و عملکرد در واحد سطح، داشتن برنامه کودی اصولی از ضروریات است. توجه داشته باشید که با انجام آزمایش خاک قبل از کاشت، مشخص می‌شود که چه عناصری برای رشد بهتر گندم در طول فصل مورد نیاز است. کارشناسان با توجه به نتایج آزمون خاک می‌توانند برنامه کودی اختصاصی برای زمین مربوطه ارائه دهند.
کودهای قبل از کشت گندم
نه تنها برای محصولاتی مانند گندم بلکه برای تمام محصولات کشاورزی، آماده سازی زمین قبل از کاشت بسیار مهم است. در این مرحله همراه با شخم زمین یکسری از ترکیبات کودی را با خاک مخلوط می‌کنند. کود فسفر، کود پتاس، کود حیوانی فرآوری شده، گوگرد و یک سری از کودهای زیستی از ترکیباتی هستند که می‌توان در این مرحله به خاک اضافه کرد. مقدار مورد نیاز برای هر زمین با توجه به آنالیز خاک آن مشخص می‌شود.
بذرمال گندم
بهتر است قبل از کاشت، بذر را به یکسری از ترکیبات کودی آغشته کنیم. این کار که به آن بذرمال می‌گویند باعث جوانه زنی بهتر، سبز شدن یکنواخت، افزایش سرعت رشد اولیه، استقرار بهتر گیاهچه در خاک و… خواهد شد. برای بذرمال از کلات روی، اسید آمینه، اسید هیومیک و جلبک دریایی می‌توان استفاده کرد.
بیشتر بخوانید : کود اسید آمینه برای گندم: راه حلی جدید برای بهبود عملکرد گیاهان
کوددهی گندم قبل از پنجه زنی
در مراحل اولیه رشد گندم و قبل از پنجه زنی استفاده از اسید هیومیک همراه آب آبیاری بسیار توصیه می‌شود. اسید هیومیک جذب عناصر غذایی را برای گیاه آسان و به افزایش حجم ریشه و استقرار بهتر گیاه بسیار کمک می‌کند. در این مرحله در کنار اسید هیومیک لازم است کود ۱۰-۵۲-۱۰ یا اوره فسفات و کود آلی گیاه یار نیز مصرف شود.
کوددهی گندم در مرحله پنجه زنی
پنجه زنی یکی از مهم ترین مراحل زندگی گندم است زیرا که در شرایط مناسب هر پنجه می‌تواند تبدیل به یک خوشه شود. در این مرحله اگر مواد غذایی، رطوبت و سایر شرایط مهیا نباشد باعث کاهش عملکرد محصول خواهد شد. در واقع تعداد پنجه ها و پنجه هایی که تا زمان برداشت زنده می‌مانند، عملکرد را تعیین می‌کنند. تامین مواد غذایی مورد نیاز و رطوبت کافی در این مرحله اهمیت ویژه ای دارد. یکی از بهترین ترکیباتی که در مرحله پنجه زنی می‌توان استفاده کرد کود آلی گیاه یار ( کود آلی مخصوص گندم و جو گیاه یار )می‌باشد. این کود به دلیل دارا بودن ماده آلی، جذب مواد غذایی را بسیار بالا می‌برد. همچنین باعث افزایش ظرفیت نگهداری آب و مواد غذایی در خاک می‌شود. حضور رطوبت و عناصر غذایی در محیط ریشه به پنجه زنی قوی تر بسیار کمک می‌کند. اسید آمینه و پتاسیم موجود در کود آلی گیاه یار، مقاومت گندم را در برابر سرمای زمستان بالا خواهد برد. وجود عناصر ماکرو، اسید هیومیک و فولویک نیز در این ترکیب منجر به بهبود رشد گندم خواهد شد. در کنار کود آلی گیاه یار، بهتر است از کود سفید نیز در مرحله پنجه زنی استفاده شود.
کود دهی گندم در مرحله ساقه دهی
پس از مرحله پنجه زنی، گندم ها وارد مرحله ساقه دهی خواهند شد. در این مرحله استفاده از کود سه بیست، کود سفید، کود آلی گیاه یار و ریزمغذی توصیه می‌شود. با ورود به فاز ساقه دهی، تامین نیتروژن، پتاسیم و فسفر بسیار ضروری است. نیتروژن جهت تحریک رشد رویشی و فسفر برای تحریک بیشتر ریشه دهی مصرف می‌شود. در این مرحله پتاسیم به افزایش مقاومت ساقه در برابر ورس یا خوابیدگی بسیار کمک می‌کند. مصرف کودهای ریزمغذی در مرحله ساقه دهی نیز برای افزایش سطح برگ و سبزینگی بسیار موثر است.
محلول پاشی در مرحله ساقه دهی
زمانی که گندم ها وارد مرحله ساقه دهی می‌شوند، استفاده از کودهای سیلیس بالا مانند سیلیکات پتاسیم به صورت محلول پاشی بسیار حائز اهمیت است. به طور کلی سیلیکات پتاسیم نقشی کلیدی در استحکام دیواره سلولی و افزایش مقاومت گیاه در برابر ورس دارد. با تقویت دیواره سلولی، خسارت آفات مکنده مانند شته نیز کمتر می‌شود.
کوددهی گندم در مرحله خوشه دهی و پر شدن دانه
خوشه دهی و پر شدن دانه از مراحل پایانی رشد گندم محسوب می‌شوند. استفاده از کودهای پتاس بالا در این مرحله بسیار توصیه می‌شود. پتاسیم به پر شدن و وزن گیری دانه کمک زیادی می‌کند.بهتر است در کنار پتاسیم مقداری هم کود سفید مصرف کرد. مصرف کود سفید می‌تواند منجر به افزایش پروتئین دانه و در نتیجه افزایش کیفیت محصول شود.
مشاوره خرید کود گندم + برنامه کوددهی گندم از کشاورزباشی
مشاوره در مورد خرید کود برای گندم یا بهترین کود گندم به همراه برنامه کوددهی گندم امری بسیار حیاتی برای کشاورزان است. در این مقاله، ما به بررسی فواید کود سفید (کود اوره) برای گندم و نیز اهمیت برنامه کوددهی در مختلف مراحل رشد گندم پرداختیم.
کود سفید حاوی نیتروژن است که نقش بسیار مهمی در رشد و عملکرد گندم دارد. مصرف نادرست این کود می‌تواند به خاک و محصول آسیب بزند.
برنامه کوددهی گندم نیز بسیار مهم است. این برنامه باید بر اساس آزمایشات خاک و نیازهای واقعی گندم تنظیم شود. در مراحل مختلف رشد گندم، از کودهای مختلفی مثل: کود مخصوص گندم ماراتون از برند گیاه یار، کود سیلیس بالا، و کودهای پتاسه و فسفر استفاده می‌شود. این برنامه کوددهی به بهبود عملکرد و کیفیت محصول کمک می‌کند.
بنابراین، مشاوره در مورد خرید کود و اجرای برنامه کوددهی به موقع و با دقت می‌تواند به کشاورزان در افزایش بهره‌وری و کیفیت محصول گندم کمک کند.
کشاورزان عزیز می‌توانند جهت مشاوره خرید کود مخصوص گندم و جو از کشاورزباشی به وبسایت فروشگاه کشاورزی کشاورزباشی به آدرس https://keshavarzbashi.com مراجعه کنند.
**در راستای حمایت از کسب و کارهای مختلف، مجله کشاورزی دی مگ اقدام به جذب تبلیغات بصورت «بنر» و «رپورتاژ آگهی» از سوی کاسبان و مشاغل مختلف در کشور عزیزمان ایران می نماییم. جهت سفارش تبلیغات در مجله دی مگ و کسب اطلاعات بیشتر میتوانید در ساعات اداری به شماره ۰۹۱۲۹۳۶۱۰۸۴ در واتس اپ، تلگرام، ایتا پیغام بگذارید و یا تماس حاصل فرمایید.**
دیدگاهتان را بنویسید