چرا مخزن آب کشاورزی مهم است؟
مخازن آب کشاورزی، به کشاورزان کمک می‌کند تا آب را در زمان‌های کمبود و فصول کم بارش ذخیره کنند و در زمان نیاز از آن استفاده کنند. این مخازن به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت بیشتری دارند، زیرا امکان آبیاری مؤثر و پایدار را فراهم می‌آورند. همچنین، استفاده از مخازن می‌تواند به کاهش هزینه‌های آبیاری و بهبود عملکرد محصولات کشاورزی کمک کند. در حال حاضر، بهترین تانکر برای ذخیره آب در زمین های کشاورزی “مخزن پلی اتیلن” است، طوری که این مخازن را با نام “مخزن کشاورزی” نیز می‌شناسند. اما به طور کلی از مخازن زیر می‌توان به عنوان مخزن ذخیره کشاورزی استفاده کرد:
- تانکر پلاستیکی یا پلی اتیلن
- تانکر بتنی
- تانکر فایبرگلاس
- تانکر فلزی یا گالوانیزه
- ورق‌های آب ژئوممبران
مخزن پلی اتیلن
چرا تانکر آب پلاستیکی یا مخزن پلی اتیلن بهترین انتخاب برای کشاورزی است؟ دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد این محصولات پلیمری است.
تانکرهای آب پلاستیکی سه لایه، در برابر تابش نور خورشید و اشعه UV مقاوم هستند و آب درون آنها جلبک نمی‌زند. این مخازن از جنس پلاستیک با چگالی بالا (HDPE) تولید می‌شوند و دارای استحکام و مقاومت بسیار بالا در برابر ضربه هستند. همینطور مقاومت زیادی در برابر زنگ زدگی و رطوبت دارند و از آنها برای نگهداری سایر مایعات و مواد شیمیایی هم می‌توان استفاده کرد. تحمل دمای مخازن پلاستیکی بین -۳۲ تا +۵۵ درجه سانتی‌گراد است. از دیگر خواص مهم آنها، طول عمر بالا و مقاومت در برابر سرما و گرما است. این مخازن، دارای وزن پایین هستند و جابجایی و نصب آسانی دارند و از نکته مهم دیگر اینکه قیمت تانکرهای پلاستیکی آب نسبت به تانکرهای فلزی و سایر انواع مخازن، مناسب‌تر است.
برای مشاهده لیست ابعاد و قیمت مخزن آب پلی اتیلن روی لینک آن کلیک کنید.
نکات مهم در انتخاب مخزن آب کشاورزی
- حجم مورد نیاز: قبل از خرید، حجم آبی که نیاز دارید را محاسبه کنید. این مسئله به انتخاب نوع و اندازه مخزن هم کمک می‌کند.
- جنس مخزن: با توجه به شرایط جوی و نوع آب، جنس مخزن را انتخاب کنید. مخازن پلی‌اتیلن به دلیل داشتن ویژگی مقاومت در برابر اشعه خورشید یا اصطلاحا Anti Uv برای تمام اقلیم ایران اعم از مناطق مرطوب یا گرم و خشک، می توانند بهترین انتخاب باشند.
- موقعیت نصب: مکان نصب مخزن باید به گونه‌ای باشد که دسترسی آسان به آب را فراهم کند در عین حال دور از آسیب‌های احتمالی ناشی از فعالیت های کشاورزی یا باغداری، محافظت شود.
- هزینه: هزینه خرید و نصب مخزن را در نظر بگیرید. مخازن پلی‌اتیلن معمولاً گزینه اقتصادی‌تری هستند. این مخازن به نسبت سایر مخازن، تنوع زیاد، سهولت نصب و راه اندازی دارند.
محاسبه حجم مخزن آب کشاورزی چگونه است؟
در زمان محاسبه حجم مخزن کشاورزی، ابتدا باید میزان مصرف آب و عوامل تاثیرگذار بر روی آن را در نظر بگیرید. عوامل مختلفی برای محاسبه میزان آب مصرفی مورد نیاز یک زمین کشاورزی اهمیت دارد. در لیست زیر برخی از مهمترین آنها را بیان می‌کنیم:
- میزان دفعات آبیاری
- مساحت زمین زراعی
- میزان تراکم سطح زیر کشت
- نوع گیاه
- سن گیاه
- نوع خاک
- میزان رطوبت و شرایط آب و هوای منطقه
- میانگین بارندگی منطقه
- روش آبیاری
هر کشاورز برای سیراب کردن هر متر مربع از زمین زراعی خود، حدود ۱۰ لیتر آب نیاز دارد. تعداد دفعات آبیاری زمین با توجه به نوع گیاه متفاوت است. به طور مثال: چمن برای آبیاری، مقدار آب زیادی نیاز دارد، خصوصا در فصل تابستان، باید روزانه چمن را آبیاری کنید. همینطور گیاهان علفی.
بسیاری از افراد از کاهش منابع آبی و محدودیت‌های که در کشور وجود دارد، مطلع هستند. همانطور که اشاره کردیم؛ روش آبیاری از جمله عوامل تاثیرگذار و همینطور مهمترین عوامل تاثیرگذار بر مصرف آب است که امروزه با شرایط فعلی منابع آبی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. در واقع روش‌های آبیاری سنتی به دلیل مصرف زیاد آب، با روش‌های آبیاری نوین جایگزین شدند. یکی از بهترین روش‌های آبیاری زمین کشاورزی “آبیاری قطره‌ای” است که در ادامه بررسی می‌کنیم.
آبیاری قطره‌ای چیست؟
آبیاری قطره‌ای، یکی از بهترین روش‌های آبیاری زمین زراعی است که نسبت به روش‌های سنتی و سطحی، آب بسیار کمتری نیاز دارد و تحقیقات نشان داده بیشترین بهره‌وری از زمین کشاورزی را به عمل می‌آورد. این روش به صورت میانگین تا ۹۰٪ در مصرف آب صرفه‌جویی به دنبال دارد یا به عبارت دیگر با میزان مصرف آبی که در روش آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود، می‌توان تا میزان ۱۰ برابر مساحت زمین بیشتری را آبیاری کرد.
یکی از بهترین روش‌های آبیاری قطره‌ای نیز نوع ثقلی یا گرانشی است که توسط ‘سازمان خواربار ملل متحد (فائو)’ توصیه شده است. در این روش، مخزن کشاورزی در ارتفاع قرار می‌گیرد و فشار لازم برای جریان آب درون لوله‌ها از این مخزن تامین می‌شود و نیاز به پمپ آب هم نیست. این روش از کم‌هزینه‌ترین و بهترین روش‌های آبیاری قطره‌ای است که مزایای زیادی همچون سرمایه‌گذاری کمتر و کاهش احتمال گرفتگی قطره‌چکان ها دارد.
در این روش، آب به طور مستقیم و به صورت کاملا هدفمند و بهینه به ریشه گیاه می‌رسد. روش پیشرفته‌تر آبیاری قطره‌ای ‘آبیاری زیرسطحی’ است که در این حالت، کمترین میزان تبخیر به وجود می‌آید و علف‌های هرز بیشتر کنترل می‌شوند.
حجم مناسب مخزن آب برای آبیاری قطره‌ای نهال یا درخت
برای آبیاری قطره‌ای نهال یا درخت در یک باغ، میزان ۲۰ الی ۵۰ لیتر آب نیاز است و باید به صورت هفتگی انجام شود. البته بستگی به نوع و سن درخت دارد و در سال اول کاشت، گاها نیاز به آبیاری نهال دو بار در هفته به وجود می‌آید. به طور مثال: مخزن ۲۰۰۰ لیتری، حداقل نیاز آب مورد نیاز نهال سیب دو تا سه ساله را از بین می‌برد.
تجهیزات مورد نیاز برای آبیاری قطره‌ای
- مخزن آب
- پمپ آب
- فیلتر آب
- کنترل‌کننده‌ها و شیرها
- فیلتر توری
- لوله اصلی
- لوله آبرسانی
- تجهیزات اندازه‌گیری
- قطره‌چکان‌ها
ذخیره آب باران در زمین کشاورزی با استفاده از مخزن
یکی از مزایایی که مخزن ذخیره آب در زمین زراعی یا باغ دارد، ذخیره آب باران است. برای انجام این کار، مخزن را می‌توان به شکل‌های مختلفی با دیواره‌های پلاستیکی طراحی کرد. همچنین استفاده از مخزن در زیر زمین و لوله‌کشی آب، امکان تصفیه آب و ذخیره آب تمیز را فراهم می‌کند.
برای انتخاب بهترین نوع مخزن، باید عواملی مانند مکان، میزان آب باران، نوع خاک و هزینه‌های ساخت و نگهداری مخزن‌ها در نظر گرفته شود. هر نوع مخزن دارای مزایا و معایب خاص خود است، بنابراین برای انتخاب بهترین نوع مخزن، باید شرایط محلی و نیازهای خاص خود را در نظر بگیرید.
از ورق‌های ژئوممبران نیز می‌توان برای ساخت تانکر کشاورزی استفاده کرد. ساخت منبع آب با استفاده از این ورق‌ها، یکی از روش‌های نوین است که به خصوص در زمینه کشاورزی به وجود آمده و برای ذخیره آب طبیعی باران، راهکار مناسبی است. جنس این ورق‌ها طوری است که آب به بستر خاک نفوذ نمی‌کند و از آنها برای عایق کاری هم استفاده می‌شود.
سخن پایانی
قبل از خرید مخزن کشاورزی، به شرایط محیطی مانند آب و هوا، وضعیت کشت و جنس خاک، سن و سال و نوع گیاه، میانگین بارندگی توجه داشته باشید. میزان دفعات آبیاری از جمله موارد مهمی است که باید در زمان انتخاب حجم مخزن آب به آن توجه داشته باشید. زیرا محاسبه حجم مخزن کشاورزی، غالبا کشاورزان را دچار چالش می‌کند. همینطور روش‌های آبیاری نوین مانند آبیاری قطره‌ای راهکاری برای صرفه‌جویی در مصرف آب است که درباره آنها به تفصیل صحبت کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید منبع آب از جنس پلی اتیلن، ما را در فروشگاه اینترنتی گروه کارخانجات تهران پلیمر یارا دنبال کنید.
منبع: tpy.ir
دیدگاهتان را بنویسید