در دی مگ همه چیز را درباره “کنترل بیولوژیک شته ها” بخوانید:
کنترل بیولوژیک شته ها
یک آفت کوچک اما بسیار مخرب؟ این باید شته باشد! این حشرات مکنده شیره گیاهی با ظرفیت تولیدمثلی بالا برای بسیاری از محصولات حفاظت شده و در فضای باز در سراسر جهان مضر هستند. ۴ گونه رایج شته در محصولات گلخانه‌ای شته پنبه‌ای Aphis gossypii، شته هلو سبز Myzus persicae، شته سیب زمینی Macrosiphum euphorbiae و شته روباهی Aulacorthum solani است. با کنترل بیولوژیکی شما آماده مقابله با این گونه‌ها هستید!
کنترل بیولوژیک شته ها
شته ها
شته‌ها متعلق به خانواده Aphididae هستند و تعدادی از آن‌ها از مهمترین آفات محصولات گلخانه‌ای محسوب می‌شوند. مهمترین دشمنان طبیعی شته‌ها زنبورهای پارازیتوئید خانواده Aphidiidae هستند. که در برخی از منابع به عنوان زیر خانواده‌ها Aphidiinae از خانواده Braconidae ذکر می‌کنند. در این خانواده‌ها تعدادی از گونه‌ها از جنس‌های مختلف مانند زنبورهای جنس Proan /Lysiphlebus / Ephedrus / Trioxys وجود دارند که پارازیتوئید گونه‌های مختلف شته‌ها هستند. شته‌ها یکی از مخرب‌ترین آفات در تولید محصولات زراعی مانند فلفل، خیار و بادمجان هستند. اهمیت قارچ‌های حشره پاتوژن به عنوان عوامل جایگزین کنترل آفات در حال افزایش است.
کنترل بیولوژیک شته ها
زنبورهای پارازیتوئید
بطور کلی زنبورهای پارازیتوئید خانواده Aphididae به طول حدود۲_۳ میلی متر و عموماً به رنگ سیاه هستند. این زنبورها بعد از جفت گیری تخمشان را در داخل بدن شته‌ها قرار می‌دهند و به این صورت پارازیتوئید می‌کند یا پارازیتوئید داخلی لاروهایشان در داخل بدن شته‌ها رشد و نمو می‌کنند تا اینکه به مرحله حشره کامل برسند. بعد از رشد و نمو کامل لارو در داخل بدن شته تبدیل به شفیره می‌شود، بدن شته بصورت مومیایی و به رنگ زرد تا قهوه‌ای به نظر می‌رسد. درحالی که بدن شته‌های دیگر پارازیته شده توسط برخی از زنبورهای پارازیتوئید به رنگ سیاه درمی آید. همچنین زنبور کامل همانند زنبورهای پارازیتوئید شپشک‌ها بعد از رشد و نمو کامل لارو با ایجاد یک سوراخ در پوست بدن شته، از آن خارج می‌شود. به طور کلی در شرایط معمولی و دمای حدود ۲۵.۳۰درجه سانتی گراد، مرحله زندگی این زنبورها حدود ۱۵_۲۰ روز به طول می‌کشد.
خانواده Aphelinidae از دیگر زنبورهای پارازیتوئید شته‌ها هستند. که از نظر اندازه کوچکتر از زنبورهای خانواده Aphidiidae هستند و طول بدنشان عموماً حدود ۱ میلی متر است. در این خانواده گونه‌های Aphelinus / asychis Aphelinus از پارازیتوئیدهای شته‌ها محسوب می‌شوند. از نظر بیولوژیک بسیار شبیه به زنبورهای Aphidiidae خانواده می‌باشند. با این تفاوت که بعضی از گونه‌های زنبورهای خانواده Aphelinidae تخمشان را روی بدن شته‌ها قرار می‌دهند تا لاروشان بصورت خارجی از بدن شته‌ها تغذیه کنند.
کنترل بیولوژیک شته ها- زنبورهای پارازیتوئید
شکارگرها:
۱- پشه ها
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شته ها، شکارگرها هستند. در بین آن‌ها پشه‌های از خانواده Cecidomyiidae /Aphidoledae / aphidomyzaldae از مهمترین شکارگرهای شته‌ها است. که در شرایط گلخانه‌ای برروی گیاهان زینتی به عنوان عامل کنترل بیولوژیک تکثیر و رهاسازی می‌شود. طول بدن این پشه حدود ۲ میلی متر است و در جنس ماده شاخک‌ها کوتاه است. نرها دارای شاخک‌های بلند و نخی بوده و پاهای نسبتاً بلند و بدن بسیار ظریفی دارند. طول عمر حشرات کامل حدود ۱ هفته است. حشرات کامل عموماً از عسلکی که از شته‌ها ترشح می‌شود که در واقع شیره گیاهی تغذیه می‌کنند و تخم‌هایشان را روی برگ گیاهان در داخل جمعیت شته‌ها قرار می‌دهند و بعد از خارج شدن از لارو شروع به تغذیه از مراحل مختلف شته‌ها می‌کنند.
طول بدن لارو سن اول در حدود ۳/۰ میلی متر و لاروهای کامل حدود ۲_۳ میلی متر هستند. لارهای اولیه از پوره سنین اول شته‌ها و لاروهای کامل از کلیه مراحل مختلف شته‌ها تغذیه می‌کنند. مرحله جنینی آن‌ها حدود ۲_۳ روز طول می‌کشد و بطور کلی این پشه‌ها حدود ۶۰ گونه از شته‌ها را مورد تغذیه قرار می‌دهند؛ به عبارت دیگر پلی فاژ هستند.
کنترل بیولوژیک شته ها-پشه ها
۲- بال توری ها
از دیگر شکارگرها که برای کنترل شته‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند بال توری‌های خانواده Chrysopidae مخصوصا گونه carnea Chrysoperla است. این گونه تخم‌هایش را که دارای ساقه‌ای بوده، در زیر یا روی سطح برگ گیاهان قرار می‌دهد و بعد از آنکه لاروها خارج شدند با قطعات دهانی مکنده خودشان به تغذیه از شته‌ها می‌پردازند. بر خلاف کفشدوزک‌ها که تمام بدن شته را مورد تغذیه قرار می‌دهند، این بالتوری‌ها با قطعات دهانی مکنده از محتویات بدن شته‌ها را تغذیه قرار می‌کنند و از پوست یا جسد آن‌ها استفاده نمی‌کنند.
سپس در زیر برگ گیاهان در داخل یک پیله ابریشمی تبدیل به شفیره می‌شوند، که بعد از سپری شدن مرحله شفیرگی که ممکن است حدود ۱.۲ هفته طول بکشد حشرات کامل ظاهر می‌شوند.
کنترل بیولوژیک شته ها
۳- سن ها
از دیگر دشمنان طبیعی شته ها، سن‌های خانواده Anthocoridae هستند.
سن‌ها از راسته Hemiptera مخصوصا گونه‌هایی از جنس Orius از شته‌ها در گلخانه‌ها و روی گیاهان زینتی تغذیه می‌کنند. این سن‌ها هم مانند بالتوری‌ها دارای قطعات دهانی زننده و مکنده هستند و خرطوم و استایلت‌های مربوط به آرواره‌های بالا و پایین خود را داخل بدن شته‌ها فرو می‌کنند و از محتویات و مایع بدن شته‌ها را تغذیه می‌کنند.
کنترل بیولوژیک شته ها
۴-کفشدوزک ها
از دیگر دشمنان طبیعی شته‌ها کفشدوزک‌ها هستند. گونه‌هایی از کفشدوزک‌ها مانند کفشدوزک هفت نقطه‌ای Coccinella septempunctata هم در مرحله لارو هم در مرحله حشره کامل از شته‌ها تغذیه می‌کنند و از عوامل مهم کنترل بیولوژیک شته‌ها هستند.
عموما کفشدوزک‌ها تعداد بسیاری از شته‌ها را مورد تغذیه قرار می‌دهند و از یک گونه خاص از شته‌ها تغذیه نمی‌کنند. اگر در محیط گلخانه‌ای فقط ۲.۳ نوع کفشدوزک رها شود، تمام شته‌ها را از بین می‌برند. بطوری که کفشدوزک ۷ نقطه‌ای حدود ۵۰ نوع شته را تغذیه می‌کند. و یا به عبارت دیگر پلی فاژ هستند.
کنترل بیولوژیک شته ها
۵- قارچ ها
گروه دیگری از دشمنان طبیعی شته ها، قارچ‌ها هستند. قارچ Verticilium ecanii به عنوان یکی از عوامل مهم کنترل بیولوژیک شته‌ها بصورت تجارتی تکثیر می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. اسپورهای این قارچ در محیط‌های گلخانه‌ای می‌باشند و بعد از اینکه اسپورها در محیط مرطوب جوانه می‌زنند مسیلیوم‌هایشان وارد بدن شته‌ها شده که باعث از بین رفتن آن‌ها می‌شود.
کنترل بیولوژیک شته ها
شته‌ها چه آسیب‌هایی می‌توانند ایجاد کنند؟
بالغ‌ها و پوره‌ها شیره گیاه را می‌مکند و مواد مغذی را از گیاه استخراج می‌کنند که باعث کاهش رشد گیاه و تغییر شکل و پژمردگی برگ‌ها می‌شود.
با ترشح عسلک از شته ها، برگ‌ها و میوه‌ها چسبناک می‌شوند.
کپک دوده‌ای می‌تواند روی عسلک رشد کند که گیاهان را آلوده می‌کند و تأثیر منفی بر فتوسنتز می‌گذارد.
آن‌ها مواد سمی را با بزاق خود منتقل می‌کنند و باعث تغییر شکل نوک رشد گیاه می‌شوند.
شته‌ها چندین ویروس مانند CMV را پخش می‌کنند.
برخی از گونه‌های مورچه با شته‌ها رابطه متقابل دارند زیرا آن‌ها عسلک خود را مصرف می‌کنند و از شته‌ها در برابر شکارچیان محافظت می‌کنند.
همچنین در دی مگ درباره “شته مومی سیب + مبارزه شیمیایی و کنترل بیولوژیکی با آن” بخوانید…
از منابع دیگر بیشتر بدانید:
https://www.biobestgroup.com/en/biobest/pests-and-diseases/aphids-4959/
دیدگاهتان را بنویسید