شیرابه های قندی یا مان
معنای مان:
مان که در زبان انگلیسی Manna گفته می شود کلمه ای قرآنی و دارای ریشه عبری و به معنای “چه” می باشد که اولین بار از زمان قوم بنی اسراییل در هنگام خروج از مصر و موقع برخورد با دانه های شیرین و ناشناخته ای که زمین را پوشانده بود شنیده شد. (آشنایی با شیرابه های قندی یا مان)
در قرآن کریم در آیه ۵۷ از سوره مبارکه بقره با اشاره به سرگردانی قوم یهود در صحرای سینا امده است و منظور از “من” همین ترنجبین است که سبب نجات قوم بنی اسراییل از قحطی و گرسنگی شد.
مانا، انواع گیاهان و محصولات گیاهی معروف به طعم شیرین. برخی از رزین های تولید شده توسط گیاه خار شتر (Alhagi maurorum) به عنوان مانا شناخته می شوند. فراورده های نسبتا شیرینی هستند که به صورت طبیعی یا در اثر فعالیت حشرات از برگ، پوست، شاخه و یا در اثر شکافتن تنه برخی از گیاهان به بیرون تراوش می کند. مان ها به عنوان یکی از ترکیبات جانبی جنگل ها بسیار مورد توجه هستند.
این مواد از قند های مختلفی تشکیل شده اند که در ابتدای خروج شربتی شکل می باشند و پس از مدتی در مجاورت هوا سفت شده و به نوعی شکرک تبدیل می شوند.
مثلث تولید مان شامل شرایط ویژه اکولوژیکی، گونه حشره و میزبانی گیاهی خاص است که حضور توامان هر سه عامل سبب تولید مان می شود.
منشاء مان:
- ترشحات گیاهی چه به طور طبیعی و چه بر اثر عمل حشره یا تیغ زدن به وسیله انسان.
- ترشحات مستقیم حشره بر روی گیاه میزبان.
مهمترین مان های ایران:
شامل گز انگبین، ترنجبین، گز شهداد، گز علفی، شکر تیغال، شیر خشت، بید خشت، انزروت هستند.
مان ها شامل دو گروه:
- دارویی (شیر خشت، بید خشت، ترنجبین، شکرتیغال)
- نوع خوراکی (گز علفی، گز شهداد، گزنگبین) هستند.
(آشنایی با شیرابه های قندی یا مان)
منابع:
کتاب محصولات غیر چوبی جنگل ها و مراتع زاگرس، انتشارات دانشگاه ایلام، ۱۳۸۹٫
کتاب مقدمه ای بر مبانی گیاهان دارویی، ادویه ای و معطر، انتشارات دانشگاه شاهرود، ۱۳۹۳
دیدگاهتان را بنویسید