فیزیولوژی ریشه درخت زیتون و اثر محیط خاک بر آن

فیزیولوژی ریشه:

معمولا رشد ریشه ها در اعماق ۸۰ تا ۱۲۰ سانتی متری خاک محدود می شوند حتی در خاک های عمیق تر نیز ریشه ها تمایل دارند در همین عمق باقی بمانند. معمولا ۷۰ درصد ریشه های زیتون در عمق حداکثر ۶۰ سانتی متری دیده می شوند.

ریشه ها پنج وظیفه اصلی را به عهده دارند:

1. استقرار درخت در خاک
2. جذب آب
3. جذب مواد غذایی
4. ساخت و ذخیره مواد شیمیایی

که انجام خوب این وظایف به رشد و تولید اندام های هوایی درخت بستگی دارد و عملکرد خوب ریشه ها به نوع پایه، پیوندک، محیط خاک و خصوصا مدیریت های زراعی بستگی دارد.

اثر محیط خاک بر روی ریشه ها:

رطوبت خاک یکی از مباحث مهم در رشد ریشه به حساب می آید. ریشه ها در خاک های خشک نمی توانند به خوبی رشد کنند. جذب آب و مواد غذایی با کاهش رطوبت قابل دسترس، کاهش خواهد یافت. حرکت مواد غذایی به طرف ریشه ها در رطوبت کم خاک آهسته تر خواهد شد و شاید به همین دلیل باشد که گاهی با آبیاری کمبود پتاسیم برطرف می شود.

• اثر کاهش رطوبت

رطوبت کم و یا خشکی خاک، فعالیت ریشه و رشد رویشی و زایشی را در بهار کاهش می دهد. زیتون به زیادی آب در خاک نیز حساس می باشد هنگامی که تمام فضای خاک با آب پر شود در نتیجه اکسیژن در خاک کم می شود و باعث کاهش رشد ریشه می شود.

• اثر رطوبت مازاد

زیادی رطوبت خاک در طول زمستان موجب صدمه به رشد ریشه گیاه زیتون می شود. در خاک های ریزبافت و فشرده خطر صدمه دیدن ریشه ها بیشتر می شود چون بازگشت اکسیژن در این نوع خاک ها بسیار کند صورت می گیرد. بطور کلی زیتون خاک های بدون زهکشی یا زهکشی ضعیف را تحمل نمیکند.

مقاومت درخت زیتون به شوری:

زیتون گیاهی نسبتا مقاوم به نمک شناخته می شود و می تواند مقادیری از نمک را به راحتی تحمل کند که برای سایر درختان میوه بسیار خطرناک و کشنده است. ارقام به خصوصی از زیتون مقاوم تر از بقیه هستند اما واکنش آنها به نوع پایه نیز بستگی دارد. زیتون در مقایسه با سایر گونه ها، نمک کمتری به برگ ها منتقل شده و بیشتر در ریشه ها نگهداری می شود و این تفاوت احتمالا دلیل مقاومت بیشتر زیتون به نمک ها می باشد.

جشنواره پاییزه

جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع

همین الآن خرید کنید

EC مناسب خاک برای رشد درخت زیتون:

EC مناسب خاک برای رشد و تولید مناسب کمتر از ۴ دسیمنز بر متر می باشد افزایش EC به ۶ دسیمنز بر متر موجب کاهش عملکرد تا حد ۵۰٪ و رسیدن EC به ۸/۵ موجب، ۱۰۰٪ کاهش عملکرد محصول و از بین رفتن درخت می باشد. لازم به ذکر است زیتون به گچ موجود در خاک حساس بوده و با افزایش درصد گچ خاک میزان عملکرد کاهش می یابد.

درصورتیکه درصد گچ بیش از ٪۱۵ باشد. از کاشت آن در این گونه خاکها باید اجتناب نمود. PH مناسب خاک برای جذب عناصر بین ۷/۵ – ۷ می باشد. در PHهای بیش از ۷/۵ عملکرد کاهش و از ۸/۵ به بالا حتی رشد درخت دچار مشکل می گردد.

منبع:  نشریه کاشت، داشت و برداشت زیتون، شماره ۸۴، حوزه ترویج و نظام بهره برداری یزد.

دکتر فاطمه سکه چی