انواع دورگر شانه ای + ساختمان و تنظیمات دروگر شانه ای
در این مقاله با دورگر شانه ای، انواع دروگر شانه ای، ساختمان و تنظیمات دروگر شانه ای آشنا می شویم. پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید. خارج کردن محصول از خاک و یا درو کردن آن برداشت نامیده می‌شود. هر محصول روش برداشت متفاوتی نسبت به روش برداشت محصولات دیگر دارد. برای مثال برداشت یونجه و شبدر با خرد کردن گیاه برداشت گوجه فرنگی و فلفل دلمه به صورت چیدن تک محصول و برداشت ذرت و گندم به شکل خوشه‌ای انجام می‌شود.
برداشت علوفه
علوفه عبارت است از محصولاتی همچون سورگم دارزن، تیموتی، جو دوسر، علف مراتع گندم و جو. در حوزه کشاورزی علوفه صرفاً محصولات گروه لگومینوز یعنی یونجه، شبدر و اسپرس را در بر می‌گیرد. کشت یونجه معمولا در اکثر مناطقی که به آب کافی دسترسی دارند، صورت می‌گیرد. دفعات برداشت این گیاه توسط ماشین برداشت علوفه (cereal combine harvester) معمولا بین پنج تا حداکثر نه بار در سال است. خرمن درو شده این محصول به شکل سیلویی مرطوب سیلویی خشک و کنسانتره عرضه می‌شود.
کمباین-برداشت-علوفه
روش برداشت یونجه
رطوبت یونجه پس از برداشت معمولا بین ۷۰ تا ۸۵ درصد است. برای سیلو کردن یونجه کاهش این میزان از رطوبت به سطح ۲۰ تا ۲۵ درصد ضروری است. بر این اساس و به منظور کاهش رطوبت گیاه می‌توان با توجه به گرمی هوا و شرایط جوی آن را به مدت چند روز به طور طبیعی در مزرعه پهن کرده و در غیر اینصورت از گرمکن‌ها و خشک کن‌های صنعتی استفاده کرد. معایب هر یک از روش‌های کاهش رطوبت یونجه یا خشک کردن آن عبارتند از:
۱- اتلاف کمی محصول
به علت فعالیت آنزیم‌ها بین ۵ تا ۱۵ درصد از یونجه خشک شده در هنگام خشک شدن در فضای آزاد از بین می‌رود.
۲- اتلاف کیفی محصول
به دلیل بیشتر بودن نسبت پروتئین (هفتاد ۷۰ درصد) و ویتامین (۹۰ درصد) در برگ‌ها نسبت به ساقه ها، خرد شدن و ریختن برگ‌ها موجب کاهش کیفیت یونجه می‌شود. این کاهش کیفیت عمدتا متاثر از تابش طولانی آفتاب، شبنم و باران است که باعث اتلاف مواد غذایی گیاه می‌شود. در نواحی پرباران، روش مطلوب برداشت کاهش فاصله زمانی بین درو و جمع آوری محصول است. بررسی‌های آزمایشگاهی مبین آن هستند که در روش خشک کردن علوفه بصورت آزاد در مزرعه افت محصول ۳۲ درصد و در روش خشک کردن انباری این افت ۲۶ درصد و در روش سیلو کردن این افت ۱۴ درصد بوده است.
داس از اولین وسیله‌هایی به شمار می‌آید که از حدود پنج هزار سال پیش در برداشت علوفه و غلات توسط انسان مورد استفاده قرار گرفته است. این وسیله کماکان در بسیاری از مناطق جهان مورد استفاده انسان قرار دارد. قداره یا شامیله شکل تکمیل شده داس است که با عملکردی بهتر از داس خستگی جسمی کمتری به شخص استفاده کننده از آن اعمال می‌کند. اختراع ماشین‌های دروگر به ابتدای قرن نوزدهم میلادی باز می‌گردد. اولین نمونه این ماشین‌ها صفحه مدوری بود که داس بر روی آن نصب می‌شد. پس از آن دروگرهایی با اصول قیچی با حرکت رفت و برگشتی تیغه‌ها ساخته و تکمیل شدند.
دروگر-یونجه
دروگر دستی یونجه
انواع دروگر یونجه در بازار وجود دارد که شامل دروگر بنزینی یونجه و دروگر دستی یونجه است. شما میتوانید با توجه به نیاز خود بهترین دروگر یونجه را خریداری و استفاده کنید. یکی از مهمترین مشخصات دروگر دستی یونجه این است که دارای تیغه‌های بسیار تیز و برنده می‌باشد و می‌تواند به راحتی تمامی یونجه‌ها را از روی سطح زمین جمع آوری کند. استفاده از این دروگرها بسیار راحت و آسان بوده و نیاز به تخصص و تجربه خاصی ندارد. به همین خاطر است که توانسته جایگاه ویژه‌ای را در بازار به خود اختصاص دهد.
انواع دورگر شانه ای
۱- دروگر خودگردان
- صندلی دار و بدون صندلی
- دروگر تراکتوری (میان سوار، سوار، نیمه سوار). بعضی از آنها به پشت تراکتور (ساقه ساز) با کاندیشنر متصل می‌شوند که به آن موور کاندیشنر می‌گویند.
۲- دروگر بشقابی (اصول ضربه ای)
دروگر بشقابی غالبا برای بریدن علف‌های هرز، مرغزارها، علوفه کنار جاده‌ها و زمین‌های ورزش بکار می‌روند. این دروگر محصول بریده شده را با برش‌های مجدد به صورت پودر در آورده و از اتلاف آن جلوگیری می‌کند.
ساختمان دروگر شانه ای
- شاسی: در سه نقطه به دو بازوی تحتانی و ساق وسط تراکتور متصل می‌شود.
- دستگاه رانش: حرکت از محور تواندهی تراکتور به این دستگاه که شامل تسمه و چرخ است منتقل می‌شود.
- فنر تنظیم وزن: جهت کنترل وزن دروگر است.
- حامی: میله ایست که پوسته و خارج از مرکز را به شاسی متصل می‌کند.
- نگهدارنده: شانه برش را نسبت به تسمه رانش در یک راستا قرار می‌دهد.
- ضامن: بصورت قطعه ناودانی است و تحت فشار یک فردر برخورد شانه برش با مانع، شانه آزاد می‌شود.
- کفش ها: شانه برش و ملحقات آن روی دو کفش داخلی و خارجی حمل می‌شوند.
- تخته ردیف: تخته چوبی است متصل به کفش خارجی که علوفه بریده شده را به داخل نوار برش می‌راند.
- چوب ردیف: دسته‌ای چوبی که به وسط تخته ردیف متصل است و از بیرون افتادن ساقه‌های بریده شده به قسمت درو نشده، جلوگیری می‌کند.
- سیستم خارج از مرکز (اسانتریک): به وسیله این سیستم حرکت حاصل از محور تواندهی تراکتور که دورانی است جهت تامین حرکت تیغه‌های برش به حرکت رفت و برگشتی تبدیل می‌شود.
- شانه برش: از تعدادی تیغه‌های مثلثی در کنار هم روی تسمه‌ای که زیربند شانه نام دارد، ساخته شده است. شانه برش با قسمت برنده دروگر در داخل انگشتی‌ها وروی پهنه دروگر، حرکت رفت و برگشتی دارد.
ساختمان-دروگر-شانه ای
انگشتی ها چهار دسته هستند:
۱- انگشتی‌های سنگلاخی: از جنس فولاد با آهن چکش خوار سخت بوده و در زمین‌های سنگلاخی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۲- انگشتی‌های تخت: این انگشتی‌ها فاقد رویه محافظ هستند و به همین لحاظ در هنگام دروی محصولات انبوه به دلیل پایین بودن احتمال گیر کردن محصول در انگشتی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
۳- انگشتی معمولی
۴- انگشتی دو قلو
روی آج تیغه‌های آجدار و همچنین سطح تیغه‌ها را برای قطع محصولات ساقه ضخیم مانند غلات و یونجه آب گرم می‌دهند تا شیره گیاهی به آن نچسبد. کاربرد این نوع تیغه‌ها در ماشین‌های خودگردانی است که در آنها شانه برش از سطح زمین ارتفاع بیشتری داشته و نزدیک خاک و شن نیست. کاربرد تیغه‌های زیر آجدار، متفاوت از تیغه‌های رو آجدار است. تیغه‌های زیر آجدار را می‌توان پس از کند شدن مجددا تمیز کرد. ولی این کار در تیغه‌های روآجدار ممکن نیست. تیغه‌های لبه صاف برای علوفه‌های ساقه نازک همچون چمن و علوفه‌هایی که در هنگام درو شیره ترشح نمی‌کنند مناسب است. در شانه برش بیشتر دروگرها این نوع تیغه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تنظیمات دروگر شانه ای
۱- تنظیم تطبیق: خط وسط تیغه از خط وسط انگشتی می‌گذرد که برای انجام آن باید شانه برش را به سمت داخل و یا خارج، حرکت داده و یا طول جلاق دست را تغییر داد.
۲- تنظیم صفحات پشت بند: با سائیدگی بیش از حد این صفحات، ارتعاش در شانه برش افزایش می‌یابد. این صفحات قابل تعویض هستند. همچنین می‌توان با شل کردن مهره‌های نگهدارنده صفحات را به جلو راند تا تکیه گاه ثابت شود.
۳- تیغه گیره ها: گیره‌ها بدون وارد کردن فشار بر تیغه‌ها بر روی آنها تماس دارند و چنانچه سرگیره‌ها فشار زیادی بر روی تیغه‌ها وارد کنند، این فشار سبب سائیدگی، فشار بار به محور پی تی او و کاهش روانی حرکت شانه می‌شود. براین اساس بهترین فاصله بین قسمت عقب کلی انگشتی و زیر تیغه حدود یک میلیمتر است.
۴- تنظیم ارتفاع برش: این ارتفاع با توجه به شرایط مزرعه و نوع گیاه کشت شده تنظیم می‌شود. در برداشت یونجه باید سعی شود تا جوانه‌های یونجه نزدیک زمین باقی بمانند تا رشد محصول برای برداشت بعدی سریعتر باشد.
۵- تنظیم انگشتی ها: نوک انگشتی‌ها باید موازی با سطح زمین باشند، اما در زمین‌های سنگلاخی باید آنها را اندکی به سمت بالا متمایل کرد تا سنگریزه‌ها را رد کنند. در مزارعی که محصول خوابیده یا ورس کرده است، نوک انگشتی‌ها باید به یک طرف متمایل شوند تا بتوانند به داخل محصول نفوذ کرده و آن را بلند کنند. تمایل نوک انگشتی‌ها با تمایل شانه نسبت به زمین قابل تغییر است. این تمایل معمولا بوسیله یک اهرم مخصوص صورت می‌گیرد. در بعضی از دروگرهای سوار این امر با کوتاه و بلند کردن طول ساقه وسط تراکتور ممکن می‌شود.
تنظیمات-دروگر-شانه ای
منبع: کتاب ماشین های کشاورزی، کمباین، آرش آذروش، ۱۳۹۴.
دیدگاهتان را بنویسید