تاریخ :۱۰ فروردین ۱۴۰۳

پوسیدگی ریشه فومایی چغندرقند ( Phoma Root Rot)

  • این نوع پوسیدگی یا گیاهچه میری در فارس روی چغندرقند وجود دارد ولی اهمیت چندانی ندارد .

     علایم بیماری

    علایم بیماری به صورت ظهور لکه های گرد به اندازهای مختلف و به قطر ۲ تا ۲۰ میلی متر روی برگ های چغندرقند در اسفند ماه در فارس مشاهده شده است.  بیشتر لکه ها روی برگ های مسن تر ظاهر می شوند. در محل لکه ها بافت مردگی دیده می شود. اندام بارده قارچ روی دوایر متحدالمرکز به تعداد بسیار زیاد مشاهده می شوند. در مواردی لکه ها نیز گرد نبوده و در امتداد رگبرگ میانی توسعه یافته و بخش وسیعی از برگ و دمبرگ را احاطه می کند. از دیگر علایم بیماری پژمردگی و ضعف گیاه است و روی طوقه و بالای ریشه نقاط فرورفته ای است که محل فعالیت قارچ است؛ تیره و سیاهرنگ می شوند. کم کم این قسمت آلوده سیاه چروکیده و خشک می شود. (شکل۱-۱).

    عامل بیماری در مناطق بارانی روی قسمت های هوایی گیاه می رود و لکه هایی روی برگ می دهد و بعد وارد بذر می شود. در مناطقی که بذرگیری از چغندر صورت می گیرد باید خیلی دقت کرد حتی اگر بیماری روی ساقه باشد و روی برگ نباشد. پیکنیدسپورهای خشک در موقع برداشت روی بذر منتقل می شوند پس دو روش برای بذرزاد شدن Phoma وجود دارد.

    عامل بیماری

    عامل بیماری Phoma betae از قارچ های ناقص پیکنیدیوم دار است. داخل پیکنیدیوم های آن اسپورهای تک سلولی شفاف، بیضوی یا تخم مرغی وجود دارد. پیکنیدیوم های قارچ سیاه رنگ، روزنه دار و کروی هستند. این قارچ بیشتر در مناطق خشک و بدون باران روی ریشه و طوقه تولید آلودگی می کند. در شرایط بارانی و مرطوب حتی به قسمت های فوقانی هم حمله می کند ( به گل ها). بنابراین Phoma تنها به گیاهچه حمله نمی کند بلکه بذرزاد است یعنی از طریق گل ها وارد تخمدان شده و در آخر بذرزاد می شود. انتقال توسط بذر بیشتر روی پوشش بذر است که پیکنیدیوم ها روی آن تشکیل می شود نه انتقال به وسیله اسپور. در سایر گیاهان این قارچ به ساقه و برگ ها حمله می کند. فرم جنسی آن PIeospora bjoerlingii است. (شکل ۱-۲).

     مدیریت بیماری

    کنترل بیماری با تقویت گیاه (آبیاری به موقع، کوددهی صحیح تا رشد گیاه سریع تر از قارچ شود) و کاربرد بذر سالم امکان پذیر است.

    شکل۱-۱  A- لکه برگی های ناشی از Phoma روی چغندر قند، B پوسیدگی ریشه.

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

    شکل ۱-۲ a-A ، سطح خارجی سودوتسیوم در Pleaspora، ، مقطع عرضی سودوتسیوم، آسک بالغ،d، آسکوسپورهای بالغ،                  B – پیکنیدیوم و پیکنیدیوسپورهای Phoma .

    منبع: کتاب بیماری های گیاهان زراعی ایران

    نویسنده: دکتر بهرام شریف نبی

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *