در دی مگ همه چیز را درباره “نخود فرنگی” بدانید:
نخود فرنگی
- نام علمی: Pisum Sativum
- خانواده: Fabaceae
همه چیز را درباره نخودفرنگی بخوانید:
نخود فرنگی سبز یا «نخود باغی» دانه‌های کوچک و کروی شکلی هستند که از غلاف‌های تولید شده توسط گیاه Pisum sativum به دست می‌آیند.
صدها سال است که بخشی از رژیم غذایی انسان بوده و در سراسر جهان مصرف می‌شود.
به طور دقیق، نخود فرنگی سبز سبزیجات نیست. آنها بخشی از خانواده حبوبات هستند که از گیاهانی تشکیل شده است که غلاف‌هایی با دانه‌های داخل آن تولید می‌کنند.
معرفی نخود فرنگی
این گیاه یکساله بومی اروپای شرقی و یا آسیای غربی است؛ گیاهی است روز بلند (یعنی گیاه نیازمند طول زمان روشنایی بیشتری برای گلدهی می‌باشد) با تلقیح مستقیم که دارای ارزش غذایی بسیاری می‌باشد. نخود فرنگی یکی از سرسختترین سبزیجات است. گاهی اوقات به نخود فرنگی، نخود برفی نیز گفته می‌شود، زیرا نهال جوان این گیاه می‌تواند در یخ و یخبندان و حتی برف نیز زنده بماند. این سبزی زودرس بوده و بیشتر از دانه‌های آن استفاده می‌شود. همانند لوبیا این گیاه هم به دونوع درختی یا بالارونده و بوته‌ای تقسیم می‌شود. همینطور به دو دسته از نظر شکل بذر تقسیم می‌شود، یکی بذر صاف که نسبت به سرما مقاوم‌تر است و دیگری بذر چروکیده که شیرین‌تر می‌باشد.
نخود فرنگی
انواع نخود فرنگی
انواع مختلفی از نخود فرنگی موجود است، از جمله نخود زرد، نخود سیاه چشم و نخود بنفش. با این حال، نخودفرنگی سبز بیشترین مصرف را دارد.
نخود فرنگی و نخود برفی دیگر گونه‌های محبوبی هستند که به دلیل ظاهر مشابه اغلب با نخود سبز اشتباه گرفته می‌شوند. با این حال، طعم و محتوای مواد مغذی آنها کمی متفاوت است.
نخود فرنگی را می‌توان تازه، کنسرو شده یا منجمد خریداری کرد و معمولاً از نخود خشک در سوپ استفاده می‌شود. برخی از انواع، از جمله نخود شکری و نخود برفی، غلاف‌هایی را تولید می‌کنند که خوراکی هستند و به صورت خام یا پخته مانند لوبیا سبز مصرف می‌شوند. آنها در غذاهای شرق آسیا محبوب هستند. رشد گیاهان نسبتاً آسان است و دانه‌ها منبع خوبی از پروتئین و فیبر غذایی هستند.
نخود فرنگی
ویژگی های نخود فرنگی
گیاه نخود فرنگی یکساله برگی مقاوم با ساقه‌های دنباله دار یا بالارونده توخالی است که طول آن به ۱.۸ متر (۶ فوت) می‌رسد. ساقه‌ها دارای پیچک‌های انتهایی هستند که بالا رفتن را تسهیل می‌کنند و برگ‌های مرکب را با سه جفت برگچه ایجاد می‌کنند. گل‌های ارغوانی، صورتی یا سفید متمایل به قرمز، که دو تا سه گل در هر ساقه رشد می‌کنند، پروانه‌ای شکل هستند. این میوه غلافی است که طول آن به ۱۰ سانتی متر (۴ اینچ) می‌رسد و در زمان رسیدن به دو نیم می‌شود. در داخل غلاف ۵ تا ۱۰ دانه توسط ساقه‌های کوتاه به هم چسبیده است. دانه‌ها سبز، زرد، سفید یا رنگارنگ هستند.
نخود فرنگی
تصور می‌شود که نخود فرنگی از آسیای میانه و فلات مرکزی اتیوپی منشا گرفته باشد.
اولین نخود خوش طعم جهان در قرن هجدهم توسط پرورش دهنده گیاه آماتور توماس ادوارد نایت از داونتون در نزدیکی سالزبری انگلستان ساخته شد.
گرگور یوهان مندل (۱۸۲۲-۱۸۸۴)، یک راهب اتریشی، با نخود فرنگی در پی ریزی علم مدرن ژنتیک کار کرد.
قدیمی‌ترین نخودی که تا به حال پیدا شده است، نزدیک به ۳۰۰۰ سال قدمت دارد و در مرز برمه و تایلند کشف شده است.
نخود فرنگی برای یونانی‌ها و رومی‌ها شناخته شده بود (رومی‌ها ۳۷ گونه مختلف را در یک نقطه رشد دادند) و این گونه‌های اولیه اولین بار در انگلستان پس از فتح نورمن‌ها ذکر شد.
ایتالیایی‌ها نخودی را به نام «piselli novelli» یا نخود جدید می‌شناسند، نخود کوچکی که امروزه اکثر ما آن را پتیتس پویس (نخود کوچک) می‌نامیم.
این گیاه وحشی بومی منطقه مدیترانه است و بقایای باستانی مربوط به اواخر دوره نوسنگی در خاورمیانه یافت شده است. استعمار اروپا این محصول را به دنیای جدید و سایر مناطق در سراسر جهان معرفی کرد. در اواسط دهه ۱۸۰۰، نخود فرنگی در باغ صومعه‌ای در اتریش توسط راهب گرگور مندل در مطالعات پیشگامانه خود در مورد ماهیت وراثت مورد استفاده قرار گرفت.
نخود فرنگی
خواص نخود فرنگی برای سلامتی
۱- نخودفرنگی سیر کننده و منبع عالی پروتئین است
نخود فرنگی منبع خوبی از ویتامین A، ویتامین C، فولات، تیامین (B۱)، آهن و فسفر است. آنها همچنین سرشار از پروتئین، کربوهیدرات و فیبر هستند و چربی کمی دارند.
نخود فرنگی سبز یکی از بهترین منابع گیاهی پروتئین است که دلیل اصلی سیر کننده بودن آن به همراه مقدار بالای فیبر آن است.
پروتئین همراه با فیبر برای کند کردن هضم و تقویت احساس سیری عمل می‌کند. مصرف مقدار کافی پروتئین نیز برای تقویت قدرت عضلانی و سلامت استخوان‌ها مهم است. علاوه بر این، نقش مهمی در کاهش وزن و حفظ وزن دارد.
یک وعده ۱۰۰ کالری نخودفرنگی حاوی پروتئین بیشتری نسبت به یک تخم مرغ کامل یا یک قاشق غذاخوری کره بادام زمینی است.
نصف فنجان نخود فرنگی منجمد تنها ۵ درصد از حد مجاز روزانه سدیم را دارد. غذاهای کم سدیم برای قلب مفید هستند.
نخود فرنگی
۲- نخودفرنگی قند خون را کنترل می‌کند
نخود فرنگی سبز دارای خواص متعددی است که ممکن است به کنترل قند خون کمک کند.
اول از همه، آنها شاخص گلیسمی (GI) نسبتاً پایینی دارند، که نشان دهنده سرعت افزایش قند خون شما پس از خوردن یک غذا است.
علاوه بر این، نخود فرنگی سبز سرشار از فیبر و پروتئین است که ممکن است برای کنترل قند خون مفید باشد.
این به این دلیل است که فیبر سرعت جذب کربوهیدرات‌ها را کاهش می‌دهد، که باعث افزایش آهسته‌تر و پایدارتر در سطح قند خون می‌شود تا افزایش یابد.
علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده‌اند که خوردن غذاهای غنی از پروتئین ممکن است برای تثبیت سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مفید باشد.
اثراتی که نخود فرنگی سبز ممکن است بر قند خون داشته باشد، خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله دیابت و بیماری قلبی را کاهش می‌دهد.
۳- فیبر موجود در نخودفرنگی ممکن است برای هضم مفید باشد
نخود فرنگی سبز سرشار از فیبر است که فواید زیادی برای سلامت دستگاه گوارش دارد.
اول از همه، فیبر باکتری‌های خوب روده شما را تغذیه می‌کند، که آنها را سالم نگه می‌دارد و از تجمع بیش از حد باکتری‌های ناسالم جلوگیری می‌کند.
این ممکن است خطر ابتلا به چند بیماری رایج گوارشی مانند بیماری التهابی روده، سندرم روده تحریک‌پذیر و سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.
علاوه بر این، بیشتر فیبر موجود در نخودفرنگی سبز نامحلول است، به این معنی که با آب ترکیب نمی‌شود، بلکه به عنوان یک «عامل حجیم‌کننده» در دستگاه گوارش شما عمل می‌کند.
این بدان معنی است که به مدفوع اضافه می‌کند و ممکن است به غذا و مواد زائد کمک کند تا سریعتر از سیستم گوارش شما عبور کنند.
نخود فرنگی
۴- نخودفرنگی بیماری قلبی و سکته را کاهش می‌دهد
نخود فرنگی سبز حاوی مقدار مناسبی از مواد معدنی مفید برای قلب مانند منیزیم، پتاسیم و کلسیم است.
رژیم‌های غذایی سرشار از این مواد مغذی ممکن است برای جلوگیری از فشار خون بالا، که یک عامل خطر اصلی برای بیماری قلبی است، مفید باشد.
آنها همچنین ممکن است تأثیر مثبتی بر سلامت قلب داشته باشند.
نشان داده شده است که محتوای فیبر بالای نخود فرنگی سبز و حبوبات باعث کاهش کلسترول تام و کلسترول LDL «بد» می‌شود که هر دو در صورت افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند.
نخود فرنگی سبز همچنین فلاونول‌ها، کاروتنوئیدها و ویتامین C، آنتی‌اکسیدان‌هایی دارد، که نشان داده است به دلیل توانایی در جلوگیری از آسیب به سلول‌ها، احتمال بیماری قلبی و سکته را کاهش می‌دهند.
۵- نخودفرنگی ابتلا به سرطان را کاهش دهد
خوردن منظم نخود فرنگی سبز بیشتر به دلیل محتوای آنتی اکسیدانی و توانایی آن در کاهش التهاب در بدن، خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهد.
نخودفرنگی سبز همچنین حاوی ساپونین است، ترکیبات گیاهی که به داشتن اثرات ضد سرطانی معروف هستند. چندین مطالعه نشان داده‌اند که ساپونین‌ها ممکن است به جلوگیری از چندین نوع سرطان کمک کنند و پتانسیل مهار رشد تومور را داشته باشند.
علاوه بر این، نخود فرنگی سرشار از ماده مغذی است، از جمله ویتامین K، که ممکن است به ویژه برای کاهش خطر سرطان پروستات مفید باشد.
۶- نخود فرنگی به کنترل دیابت کمک می‌کند
نخود فرنگی سبز دارای چند ویژگی است که به کنترل قند خون کمک می‌کند، که عامل مهمی در پیشگیری و کنترل دیابت است.
فیبر و پروتئین آنها از افزایش سریع سطح قند خون شما جلوگیری می‌کند، که به کنترل دیابت کمک می‌کند.
علاوه بر این، رتبه پایین شاخص گلیسمی (GI) نخود فرنگی سبز، آنها را به یک غذای مناسب برای دیابت تبدیل می‌کند، زیرا بعید است که قند خون شما را افزایش دهد.
نخود فرنگی همچنین مقدار مناسبی از منیزیم و ویتامین‌های B، علاوه بر ویتامین‌های K، A و C را فراهم می‌کنند. همه این مواد مغذی به کاهش خطر ابتلا به دیابت کمک می‌کنند.
نخود فرنگی
مضرات نخود فرنگی و برخی عوارض احتمالی آن
علیرغم وجود مواد مغذی فراوان در نخود سبز، کیفیت تغذیه‌ای آنها منفی است – آنها حاوی مواد ضد مغذی هستند.
اینها موادی هستند که در بسیاری از غذاها مانند حبوبات و غلات یافت می‌شوند و ممکن است در هضم و جذب مواد معدنی اختلال ایجاد کنند.
در حالی که این موارد به طور کلی برای اکثر افراد سالم نگران کننده نیستند، اثرات سلامتی آنها همچنان مهم است که در نظر داشته باشید. آنها به احتمال زیاد بر افرادی که به حبوبات به عنوان غذای اصلی متکی هستند، علاوه بر افرادی که در معرض سوء تغذیه هستند، تأثیر می‌گذارد.
دو ماده ضد مغذی مهم موجود در نخود سبز عبارتند از:
اسید فیتیک: ممکن است در جذب مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، روی و منیزیم تداخل ایجاد کند.
لکتین: با علائمی مانند گاز و نفخ همراه است و ممکن است در جذب مواد مغذی اختلال ایجاد کند.
سطوح این مواد ضد مغذی در نخودفرنگی نسبت به سایر حبوبات کمتر است، بنابراین بعید است که مشکلی ایجاد کنند، مگر اینکه به طور مکرر آنها را بخورید.
نخود فرنگی سبز نیز مانند سایر حبوبات باعث نفخ می شود. تورم ناراحت کننده معده که اغلب با گاز و نفخ همراه است.
این اثرات ممکن است به چند دلیل رخ دهد، یکی از آنها محتوای FODMAPs – الیگو-، دی-، مونو ساکاریدها و پلی ال‌های قابل تخمیر است.
آنها گروهی از کربوهیدرات‌ها هستند که از هضم فرار می‌کنند و سپس توسط باکتری‌های موجود در روده تخمیر می‌شوند که به عنوان یک محصول جانبی گاز تولید می‌کنند.
علاوه بر این، لکتین موجود در نخودفرنگی سبز با نفخ و سایر علائم گوارشی همراه است. اگرچه لکتین‌ها در مقادیر زیاد وجود ندارند، اما ممکن است برای برخی افراد مشکلاتی ایجاد کنند، به خصوص زمانی که آنها بخش عمده‌ای از رژیم غذایی را تشکیل می‌دهند.
خبر خوب این است که چند کار وجود دارد که میتوانید برای جلوگیری از ناراحتی گوارشی که ممکن است بعد از خوردن نخود سبز ایجاد شود، انجام دهید:
اگر FODMAPها برای شما مشکل ساز هستند، سعی کنید اندازه سهم خود را کاهش دهید.
با توجه به آزمایش‌هایی که صورت گرفته خیساندن و یا تخمیر یا جوانه زدن لکتین نخودفرنگی سبز را کاهش داده و هضم آنها را آسان‌تر خواهد کرد.
استراتژی دیگر این است که نخود سبز را به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود قرار دهید. اگر هر چند وقت یکبار آنها را بخورید، ممکن است بدن شما به هضم آنها عادت نداشته باشد، که می‌تواند منجر به نفخ و سایر علائم ناراحت کننده شود.
نخود فرنگی
کاشت نخود فرنگی و آنچه که باید در مورد آن بدانید:
۱- آب و هوا
نخود فرنگی محصول فصل خنک می‌باشد. دمای مناسب در طول فصل رشد آن بین ۱۳ تا ۱۸ درجه سانتی گراد می‌باشد. کمترین دما برای جوانه زنی ۷ درجه می‌باشد. رشد نخود فرنگی در هوای گرم‌تر از ۲۵ درجه بیشتر می‌شود. در نتیجه دانه‌ها شکل خوبی نمی‌گیرند. در تابستان زود رشد کرده و دانه‌های سخت و خشبی می‌شوند. این گیاه به خشکی حساس است و در مناطقی باید کشت شود که بارندگی یا آب مناسب وجود داشته باشد.
۲- خاک
در باغچه خانه، نخود فرنگی را باید در خاک حاصلخیز با زهکشی خوب و در مکانی بدون سایه کاشت. بهترین خاک، خاک سبک شنی و غنی می‌باشد که سبب زودرسی می‌شوند. برعکس خاک‌های سنگین سبب دیررسی محصول می‌شوند. بهترین خاک دارای کمی اسیدیته می‌باشند.
نخود
۳- کاشت
بهترین زمان کاشت بذر اوایل تا اواسط اسفند ماه برای واریته‌های دانه صاف و اواخر اسفند برای واریته‌های دانه چروک می‌باشد. نخود فرنگی را هرچه زودتر کشت کنید، رشد رویشی گیاه در روزهای کوتاه به حداکثر می‌رسد و برای گلدهی در روزهای بلند اماده خواهد شد. فاصله بین بذرها بهتر است ۲-۳ سانتی متر و فاصله بین ردیف‌ها ۶۰ سانتی متر باشد. از آنجاییکه این گیاه در ریشه‌های خود حاوی باکتری‌های تثبیت کننده ازت هوا می‌باشد، نیاز آن به ازت بسیار اندک است. اما با این حال کود فسفاته و پتاس توصیه می‌شود. ۵۵ تا ۷۰ روز طول می‌کشد تا نخودفرنگی برسد. واریته‌های زودرس به طور معمول ۳ تا ۴ دانه در غلافشان دارند و واریته‌های دیررس ۸ تا ۱۰ دانه نخود درون هر غلاف خود دارند. این گیاه به کمبود منگنز حساس است و باعث خالی شدن نیام‌ها می‌شود.
۴- داشت
گیاه جوان نخود فرنگی غذای محبوب پرندگان است. برخی حشرات مانند سوسک نخود نیز ممکن است به این گیاه هجوم آورند که با حشره‌کش قابل درمان است. همچنین بیماری‌هایی نظیر برق زدگی نخود و سفیدک نخودفرنگی نیز از مهمترین بیماری‌های این گیاه می‌باشد. مبارزه با آفت‌ها و علف‌های هرز و سله کشی و استفاده از کودهای فسفر و پتاس بسیار موثر است.
۵- برداشت
نخود فرنگی به صورت نارس برداشت می‌شود. در بیشتر ارقام برداشت سه هفته بعد از گلدهی اتفاق می‌افتد.
اگر قصد خرید بذر نخود فرنگی را دارید از طریق لینک داده شده به سایت دیبای سبز مراجعه کرده و به راحتی خرید کنید 🙂
از دیگر منابع نیز بیشتر بدانید:
دیدگاهتان را بنویسید