شرایط انتخاب بذر
بذری که برای کاشت انتخاب می شود باید تازه، سالم، کاملا رسیده، خوشرنگ و دارای قدرت سبز شوندگی بالای ۹۰٪ و درجه خلوص بالای ۹۸ درصد و عاری از هرگونه بذر علف های هرز و یا سایر گیاهان باشد.
۱- پاکی یا خلوص بذر
درجه پاکی بذر از اهمیت زیادی برخوردار است و بایستی مورد توجه قرار گیرد. با توجه به اینکه امکان تهیه بذر اصلاح شده برای کل سطح کشت گندم استان مقدور نمی باشد و بذور گندم اصلاح شده ۳ تا ۴ سال اصالت خود را حفظ می نمایند. بنابراین توصیه می شود کشاورزان بهترین مزارع گندم خود را برای تولید بذر اختصاص داده و پس از برداشت آن را بوجاری نمایند.
۲- اصالت بذر:
بذر گندم اصلاح شده ۳ تا ۴ سال خاصیت بذری خود را حفظ می نماید و می توان آن را مجددا کشت نمود.
۳- ضد عفونی بذر:
برای جلوگیری از خسارت بیماری های سیاهک آشکار و پنهان لازم است قبل از کاشت بذر را با سموم دو منظوره مانند کربوکسین تیرام و رآل ضد عفونی نمایند.
۴- میزان بذر:
برای ایجاد تراکم مطلوب بوته در هر متر مربع از زمین زراعی بایستی تعداد ۴۰۰ تا ۴۵۰ عدد بذر در هر متر مربع پخش شود. این تعداد معادل ۱۸۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم بذر در هکتار می باشد. در صورت تاخیر در کشت گندم باید به ازای هر ۱۰ روز تاخیر ۱۰ کیلوگرم بذر به میزان قبلی اضافه گردد.
به طور کلی میزان بذر مصرفی گندم به زمان کاشت، قوه نامیه بذر، درجه خلوص، وزن هزار دانه، نحوه تهیه زمین، جنس خاک، نوع بذر و سیستم کاشت بستگی دارد. بنابراین در تعیین میزان بذر بایستی به موارد فوق کاملا توجه شده و از نظرات کارشناسی استفاده گردد.
۵- تاریخ کاشت
کشت زود هنگام گندم موجب می شود تا ارقام بهاره زود رس در فصل پاییز به ساقه رفته و در معرض خطر سرما قرار گیرند. همچنین ممکن است این ارقام در اوایل بهار زودتر از موعد به خوشه رفته و با بروز سرمای زیر صفر خوشه ها عقیم شده و محصول کاهش یابد.
یکی از عوامل مهم کاهش عملکرد گندم در کشور کشت دیر هنگام می باشد. از نتایج کاشت دیرهنگام می توان به کاهش درصد سبز شدن بذر به دلیل برخورد جوانه ها با دوره یخبندان و نیز با دزدگی گندم به دلیل همزمانی دانه بندی گندم با سرمای شدید بهاره اشاره نمود.بنابراین زمان کاشت گندم به نوع گندم و آب و هوای منطقه بستگی دارد و به طور کلی کاشت گندم زمانی باید انجام شود که بوته های گندم قبل از بروز سرمای شدید و یخبندان ۳ تا ۴ برگه باشند، برای استان بهترین زمان کاشت آبان و نیمه اول آذر ماه می باشد.
۶- عمق کاشت:
بستر بذر باید به خوبی تهیه شده و عمق کاشت یکنواخت باشد. عمق کاشت بستگی به جنس خاک و نوع بذر دارد. مناسب ترین عمق کاشت برای گندم ۵-۳ سانتی متر می باشد. بهترین روش کاشت بذر استفاده از خطی کار است. زیرا بدین طریق می توان بذر را در عمق، فاصله و محل مناسب قرار داد و با تنظیم فاصله بین بوته ها رقابت بین آنها را به حداقل ممکن رسانید.
منبع: نشریه عوامل موثر در افزایش تولید گندم، انتشارات حوزه ترویج و نظام بهره برداری استان یزد، ۱۳۸۵٫
دیدگاهتان را بنویسید