تاریخ :۹ فروردین ۱۴۰۳
رتروترانسپوزون ها

نشانمند کردن ژن ها

  • نشانمند کردن ژن ها (Gene tagging) فرآیندی برای بررسی رفتار نشانگرها و تعیین چندشکلی آنها در زمینه های ژنتیکی مختلف است. نشانمند کردن ژن را می توان با افزودن نشانگر به مکان بومی ژنوم و یا با معرفی یک نسخه ترانس ژن نشاندار شده از ژن در یک جایگاه ثانویه در ژنوم انجام داد.

    نشانمند کردن ژن ها

     

    تکنیک نشانمند کردن ژن ها:

     

    ۱- تهیه لاین های تقریبا ایزوژنیک

    برای تهیه لاین های ایزوژنیک یک والد دهنده (P1) و یک والده دوره ای (P2) تلاقی داده می شود. پس از آن تلاقی برگشتی هیبرید F1 با والد دوره ای به منظور ایجاد نسل اول تلاقی برگشتی (BC1) و انجام تلاقی های برگشتی دیگر با والد دوره ای تا ایجاد نسل هفتم تلاقی برگشت (BC7) ادامه می یابد.

    از هر یک از نسل های تلاقی برگشتی یک فرد که دارای آلل غالب ژن مورد نظر است، انتخاب فنوتیپی می شود و در تلاقی با والد دوره ای، نسل بعدی تلاقی برگشتی را ایجاد می کند. در حقیقت نسل هفتم تلاقی برگشتی تقریبا همه ژنوم به جز ناحیه کوچکی از کروموزوم را از والد دوره ای دریافت کرده است. لاین های خالص برای ژن مورد نظر در این نسل انتخاب می شوند. این لاین ها برای والد دوره ای تقریبا ایزوژنیک هستند. این لاین ها از نظر وجود و یا نبود ژن مورد نظر و در نتیجه از نظر نشانگر مجاور ژن مورد نظر تفاوت دارند.

     

    ۲ – تجزیه تفرق توده

    تجزیه تفرق توده روشی است که در آن توده های DNA، برای مثال توده های مقاوم و حساس، بر اساس فنوتیپ افراد موجود در یک جمعیت (معمولا نسل F2 و یا نسل F3) تهیه می شوند و براساس اختلاف آنها در نشانگرهای مولکولی غربال می گردند. افراد موجود در هر توده از نظر ژن مورد نظر یکسان اند، ولی از نظر ژن های دیگر تفاوت دارند.

    از این رو نشانگرهایی که بین توده ها چند شکلی را نشان می دهند، به احتمال زیاد با ژن هدف پیوستگی دارند.  همچنین از تجزیه تفرق توده برای غربال اولیه صفات کمّی، نیز استفاده می شود. اگر چه برخی مطالعات نشان داده است که این روش در آشکار کردن صفات کمی روشی ضعیف است.

    نقشه یابی ژن ها از طریق روش تجزیه تفرق توده

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

     

    برخی از فواید انتخاب به کمک نشانگر همراه:

    1. ردیابی نحوه توارث ژن های بزرگ اثر و QTL ها
    2. تجزیه گیاهان در مرحله گیاهچه
    3. غربال کردن و هرمی کردن چند صفت به طور همزمان
    4. به حداقل رساندن انتقال ژن های نامطلوب
    5. بهبود سریع والد دوره ای
    استفاده از نشانگرهای مولکولی به عنوان نشانگرهای همراه یک صفت، زمانی امکان پذیر است که:

    ۱- نشانگر تفرق همزمان با صفت داشته باشد و به عبارت دیگر پیوستگی نزدیک (کمتر از ۵ سانتی مورگان) با ژن نشان دهد.

    ۲- امکانات غربال کردن جمعیت های بزرگ از طریق نشانگرهای مولکولی در دسترس باشد؛

    ۳- روش غربال کردن باید در آزمایشگاه های مختلف تکرارپذیری زیادی داشته و اقتصادی باشد.

    نشانگرهای مولکولی به عنوان نشانگرهای همراه

     

    منبع : کتاب نشانگرهای مولکولی، انتشارات دانشگاه تهران

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    اشتراک‌گذاری

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *