در مبحث تولید برق با مارماهی باید گفت که یکی از شگفت‌انگیز‌ترین موجودات جهان، مارماهی‌های الکتریکی یا Electric eels هستند که به دلیل توانایی ایجاد شوک الکتریکی سنگین تا حدود ۶۰۰ ولت شهرت دارند. ممکن است این سوال برای بسیاری از ما مطرح شود که این جانور چگونه برق تولید می‌کند.

به گزارش سیناپرس، احتمالا شما هم در فیلم‌های مستند حیات وحش یا کارتون‌های دوران کودکی خود با مارماهی‌هایی که قادر به تولید برق و ایجاد شوک الکتریکی هستند، مواجه شده اید. در این میان سوال اساسی که به وجود می‌آید، نحوه تولید این حجم زیاد از انرژی الکتریکی توسط مارماهی‌های برقی است. به گفته جانورشناسان،  منبع تغذیه این ماهی، مجموعه‌ای از باتری‌های سلول مانندی است که به عنوان الکتروسیت شناخته شده و تقریباً  ۸۰  درصد بدن وی را تشکیل می‌دهند.

این سلول‌ها که به شکل دیسک هستند، با کنترل جریان یون‌های سدیم و پتاسیم از غشای سلول، اختلاف پتانسیل کمی در حدود یک دهم ولت را به دست می‌آورند. در نتیجه تلفیق و هم جریان شدن هزاران سلول جداگانه، نوعی باتری طبیعی به هم پیوسته در بدن این موجود پدیدار می‌شود. که در هنگام احساس خطر، انرژی خود را آزاد کرده و دشمنان را دور می‌کند. به گزارش سیناپرس، در هر شوک ایجاد شده توسط این مارماهی، حداکثر نیم کیلو وات برق آزاد می‌شود. که این میزان انرژی الکتریکی برای وارد آوردن آسیب قابل توجه و جدی به انسان کافی است.

مشهورترین نوع مارماهی‌های الکتریکی، Electrophorus نام دارد که تیره‌ای از ماهیان آب شیرین محسوب می‌شود. ماهی‌های این تیره به دلیل توانایی در بی‌حس کردن طعمه‌های خود با تولید برق به مارماهی برقی معروف هستند. به گزارش سیناپرس، مارماهی برقی علیرغم نام آن، ارتباط نزدیکی با مارماهی واقعی (Anguilliformes) ندارد. اما عضوی از رده ماهی‌های گرمسیری (Gymnotiformes) است که بیشتر در خانواده گربه ماهی‌ها دسته‌بندی می‌شود.

مارماهی‌های الکتریکی دارای سه جفت اندام شکمی هستند که برق تولید می‌کند:

• اندام اصلی
• اندام هانتر
• اندام ساکس.

این بخش ها، چهار پنجم بدن مارماهی را تشکیل داده و به وی توانایی تولید دو نوع تخلیه الکتریکی ولتاژ پایین و ولتاژ بالا را می‌دهند. این بخش‌های بدن مارماهی الکتریکی از الکتروسیت‌های ردیف شده تشکیل شده‌اند تا جریانی از یون‌ها بتواند از آن‌ها عبور کرده و انباشته شود.

وقتی مارماهی طعمه خود را پیدا می‌کند، مغز وی از طریق سیستم عصبی سیگنالی به الکتروسیت‌ها می‌فرستد. این سیگنال، کانال‌های یونی را باز کرده و به سدیم اجازه می‌دهد تا از طریق آن جریان یافته و بدن این ماهی با ایجاد اختلاف ناگهانی در پتانسیل الکتریکی، جریان الکتریکی را به روشی مشابه باتری تولید می‌کند.

مارماهی‌های الکتریکی همچنین توانایی کنترل سیستم عصبی طعمه‌های خود را با توجه به توانمندی‌های الکتریکی خود دارند. به طور کلی آن‌ها می‌توانند با کنترل سیستم عصبی و عضلات قربانی از طریق پالس‌های الکتریکی، طعمه‌ها را از فرار باز داشته و یا در صورت مخفی شدن آن ها، شکار را مجبور به حرکت کنند.

منبع: sciencefocus

کد خبر: ۱۱۹۴۳۳

لینک خبر: https://sinapress.ir/news/119433