شرایط رشدی درخت زیتون
زیتون در مناطقی بهترین عملکرد و بهترین کیفیت را خواهد داشت که دارای زمستان هایی معتدل و تابستان هایی گرم و خشک و طولانی باشند. در این شرایط میوه ها امکان رسیدن پیدا می کنند.
زیتون درختی است نیمه گرمسیری و بنابراین به یخبندان های شدید حساس است. اما این حساسیت در دوره های مختلف رشد گیاه فرق میکند اگر درجه حرارت هوا در دوره استراحت گیاه به تدریج کاهش یابد حتی اگر به ۱۳- درجه سانتیگراد هم برسد خسارت وارد شده به درخت قابل توجه نخواهد بود. اما اگر در همین زمان درجه حرارت بطور ناگهانی کاهش یابد ممکن است به نابودی گیاه منجر شود.
شاخه های بارده درخت در درجه حرارت های ۵ سانتیگراد ممکن است از بین بروند و یخبندان های کوتاه مدت ناگهانی، موجب ایجاد سوراخ های کوچکی بر روی شاخه های درخت خواهد شد که زمینه را برای حمله باکتری گال زیتون فراهم می آورد.
نیاز دمایی درخت زیتون:
-
نیاز سرمایی:
نیاز سرمایی زیتون دراول دوره استراحت یعنی از آذرماه تا بهمن ماه برحسب رقم متفاوت بوده و از ۲۰۰ ساعت تا ۱۲۰۰ ساعت زیر ۱۰+ درجه سانتیگراد فرق می کند. وجود این سرما برای گل انگیزی ضروری است و در نواحی که این سرما وجود نداشته باشد رشد رویشی زیتون بسیار عالی اما درخت به بار نخواهد نشست.
-
نیاز گرمایی:
درخت زیتون در دمای ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتیگراد بیدار شده و در ۱۵ درجه سانتیگراد اندام های رویشی گیاه به خوبی رشد می کند، اما شکوفه های گیاه در دماهای ۱۸ تا ۲۰ درجه ظاهر می شوند و بهترین دمای گرده افشانی و تلقیح ۲۰ تا ۲۲ درجه خواهد بود. بطور کلی مجموع درجه حرارت های مثبت از آغاز بیداری درخت تا زمان برداشت محصول ۵۳۰۰ درجه سانتیگراد می باشد.
مقاومت و سازگاری درخت زیتون به تنش دمایی:
زیتون در مقابل دماهای زیاد بسیار مقاوم است. زیرا ریشه های بسیار فعالی وارد که خاک را به طور عمقی و جانبی برای دسترسی به آب کاوش می نمایند. علاوه بر آن وجود کوتیکول ضخیم بر روی برگ ها، گیاه را در مقابل گرمای هوا و بارهای تند و سوزان مقاوم می سازد. با وجود این رشد رویشی درخت در دماهای بالاتر از ۳۵ متوقف خواهد شد.
در مناطقی که متوسط دمای حداقل سردترین ماه سال بین ۰ تا ۲- درجه سانتیگراد باشد گل انگیزی درخت مشکلی نخواهد داشت و خطر یخ زدگی شاخه های بارده نیز وجود ندارد. هر گاه دمای حداقل مطلق سردترین ماه سال به کمتر از ۸- درجه سانتیگراد و یا بالاتر از ۶+ درجه سانتیگراد برسد از کاشت زیتون باید صرف نظر گردد. زیرا در مورد اول خطر یخ زدگی شاخه های جوان درخت وجود دارد و در دومین مورد سرمای کافی برای گل انگیری وجود نخواهد داشت.
-
نتیجه گیری:
بهترین دمای متوسط سالیانه برای رشد مناسب زیتون ۱۶ تا ۲۰ درجه سانتیگراد می باشد. هرگاه متوسط دمای سالیانه از ۱۳ کمتر شود و یا از ۲۶ بیشتر گردد، بهتر است از کاشت زیتون در آن منطقه خودداری گردد. زیرا در مورد اول امکان رشد و نمو مطلوب درخت فراهم نیست و در مورد دوم در اثر رقابت شدید رشد رویشی، رشد زایشی درخت و تولید میوه دچار مشکل خواهد شد.
منبع: نشریه کاشت، داشت و برداشت زیتون، شماره ۸۴، حوزه ترویج و نظام بهره برداری یزد.
دیدگاهتان را بنویسید