نقش دستگاه های اجرایی در حفاظت محیط زیست ایران
حفاظت از محیط زیست ایران و مدیریت محیط زیست ایران توسط دستگاه‌های اجرایی: امروزه مبحث حفاظت از محیط زیست از موضوعات مهم و فراگیر ملی بوده است. و به دلیل ارتباط مستقیم آن با حیات بشری و گستردگی و پیچیدگی ابعاد آن، ورود سازمان‌ها و موسسات دولتی و بین المللی به عنوان عمده‌ترین مراکز مقابله با مسایل زیست محیطی و تصمیم گیری به منظور مقابله با معضلات مرتبط با آن را می‌طلبد. در همین ارتباط قانون گذار محترم تکالیف، وظایف مختلفی را برای حفاظت از محیط زیست بر عهده دستگاه‌های اجرایی در جهت مدیریت محیط زیست ایران مختلف قرار داده است.
بدیهی است با اجرای صحیح قوانین و مقررات مربوطه و استفاده از ظرفیت‌ها و امکانات دستگاه‌های اجرایی و در نتیجه آن با هم افزایی ایجاد شده، گام‌های موثری برای تقلیل آسیب‌های وارده به محیط زیست برداشته خواهد شد. و همچنین تلاش‌ها در جهت بهبود و ارتقاء وضعیت حساس محیط زیست هدایت می‌گردد.
حفاظت محیط زیست ایران
۱- سازمان حفاظت محیط زیست
سازمان حفاظت محیط زیست ایران متولی و ناظر اصلی بر کیفیت منابع آب کشور و مدیریت محیط زیست ایران میباشد. تا برنامه ریزی‌ها را در این عرصه به نحوی انجام دهد که با جلوگیری از آلودگی منابع آب و حفاظت از اکوسیستم آبی کشور رسالت زیست محیطی خود را به انجام رساند. تکالیف و وظایف سازمان حفاظت محیط زیست را می‌توان به دو بخش درون سازمانی و نظارتی تقسیم نمود.
بخشی از اقدامات نظیر اجرای برنامههای پایش توسط سازمان و ادارات کل وابسته انجام می‌شود تا با شناسایی منابع آلاینده اقدام بعدی انجام شود. اما در بخش نظارتی این سازمان با توجه به افزایش روز افزون مشکلات زیست محیطی منابع آب و بعضاً‌عدم یکپارچگی، موازی کاری و بخشی نگری سایر دستگاه‌های اجرایی متولی، نسبت به جمع آوری اطلاعات و آمار‌های موجود اقدام و موضوع را از سایر دستگاه‌های اجرایی پیگیری می‌نماید.
برخی از وظایف سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص رودخانه ها
- انجام برنامههای پایش بر رودخانههای حوضههای آبریز
- شناسایی منابع آلاینده آب با هدف طراحی و بازنگری برنامه پایش
- انجام مطالعات در خصوص احیای رودخانههای کشور
- مطالعه و تعیین حق آبه زیست محیطی رودخانهها
- نظارت بر ساماندهی فعالیت‌های برداشت مصالح دانه‌ای از رودخانهها بر اساس ضوابط زیست محیطی
- نظارت بر برنامههای آزاد سازی حریم کیفی رودخانهها
- شناسایی آثار اجرای ملاحظات زیست محیطی در استفاده از منابع آبی رودخانهها
- شناسایی وضعیت موجود و ساماندهی محل دفن پسماندهای شهری داخل حریم رودخانهها
- نظارت بر تحویل حجمی آب، کنترل و نظارت بر برداشت منابع آب
- نظارت بر برنامههای آبخیز داری و حفاظتی کنترل فرسایش خاک حریم رودخانهها
- نظارت بر برنامههای تعادل دام و مرتع بویژه در مراتع بالا دست رودخانهها
- نظارت بر برنامههای بهینه سازی مصرف کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات
- نظارت بر برنامههای اجرای کنترل سیلاب به منظور حفاظت از مناطق حساس زیست محیطی
- نظارت بر برنامههای مدیریت زیست محیطی پساب‌های صنعتی و زهاب‌های کشاورزی
- نظارت بر شناسایی و انجام برنامههای پاکسازی، لایروبی و رسوب زدایی رودخانهها
- نظارت بر اقدامات انجام شده در خصوص برنامههای افزایش راندمان آبیاری و استفاده بهینه از منابع آب
۲- نقش وزارت نیرو در حفاظت محیط زیست ایران
رودخانهها شریانهای اصلی حیات کلیه سازههای آبی محسوب شده است. حفاظت و بهره برداری بهینه از آنها همچنین حراست از بستر و حریم آنها از مهمترین وظایف وزارت نیرو میباشد. نقش اجرایی در پایش کیفیت منابع آبی و اقدامات پیشگیرانه و کنترلی در خصوص تامین آب با کیفیت متناسب با مصارف مختلف نیز از وظایف وزارت نیرو میباشد. همچنین وزارت نیرو عهده دار نظارت بر برنامههای اجرای کنترل سیلاب به منظور حفاظت از مناطق حساس زیست محیطی است.
۳- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
نقش نظارتی به منظور اطمینان از کیفیت مناسب آب برای مصارف کشاورزی، مصارف شرب و آب‌های بازیافتی از وظایف اصلی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میباشد.
۴- نقش وزارت نفت در حفاظت محیط زیست ایران
اجرای برنامههای پیشگیرانه و کنترلی در خصوص جلوگیری و کنترل آلودگی منابع آبی ناشی از پالایشگاه ها، پتروشیمی، خطوط انتقال نفت و گاز و نیز تدوین برنامههای بهسازی، ترمیم و تعویض خطوط فرسوده انتقال مواد و فرآورده‌های نفتی از وظایف وزارت نفت میباشد.
۵- وزارت جهاد کشاورزی
نقش کنترل کننده و اجرایی در اقدامات پیشگیرانه و کنترلی در خصوص منابع آلاینده کشاورزی از قبیل کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات و نیز نظارت بر برنامههای تعادل دام و مرتع بویژه در مراتع بالا دست رودخانهها و اجرای برنامه مدیریت زیست محیطی پساب‌های کشاورزی از وظایف وزارت جهاد کشاورزی میباشد.
۶- وزارت دادگستری
وزارت دادگستری نقش اجرایی اقدامات کنترلی از طریق احکام مدنی یا کیفری را عهده دار است.
۷- نقش وزارت صنعت، معدن و تجارت در حفاظت محیط زیست ایران
وزارت صنایع و معادن نقش کنترل کننده اجرایی در رعایت ضوابط زیست محیطی دارد که عبارتند از:
- استقرار
- مکان یابی صنایع
- انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحهای توسعهای
- کنترل آلایندههای زیست محیطی صنایع و معادن
۸- وزارت راه و شهر سازی
وزارت مسکن و شهر سازی عهده دار نقش کنترل کننده در نظارت بر رعایت حرایم استقرار کاربری‌ها و دفع بهداشتی پسماند‌ها و فاضلاب‌ها و رعایت حریم منابع آب کشور است.
۹- وزارت کشور و شهرداری ها
وزارت کشور (استانداری ها) و شهرداری‌ها نقش پیشگیرانه و کنترل کننده در خصوص آلودگی‌های وارده به منابع آب از طریق ساماندهی محل‌های دفن پسماندهای شهری را دارند.
۱۰- سازمان صدا و سیما
سازمان صدا و سیما می‌تواند با انجام فعالیت‌های فرهنگی سازی، اطلاع رسانی، آموزش همگانی و جلب مشارکت‌های مردمی نقش شایان توجهی را در حفاظت از منابع آبی کشور و رودخانهها ایفا نماید.
حفاظت از محیط زیست ایران توسط دستگاه های اجرایی
من سعید تاجیک فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی محیط زیست از دانشگاه شهید بهشتی همیشه دنبال حل دغدغه های کشاورزی و محیط زیست ایران بودم و هستم. ما در دی مگ در جهت فرهنگ سازی و افزایش آگاهی عمومی رسالت خودمون در جهت آگاهی عمومی را انجام میدیم.
دیدگاهتان را بنویسید