آماده سازی زمین
١- انتخاب زمین :
اگر آب و مواد غذایی کافی تأمین باشد، چغندرقند در انواع مختلف خاک ها از رسی تا شنی و آهکی رشد کرده و محصول تولید می کند، ولی بهترین نوع خاک برای این گیاه خاک های متوسط بافت حاصلخیز و عمیق دشت ها، با ظرفیت نگهداری رطوبت بالا، قابلیت تهویه و زهکش مناسب می باشد. (مراحل آماده سازی زمین زراعی چغندرقند پاییزه)
اسیدیته (pH) مناسب برای این گیاه ۶/۵ تا ۷/۲ است. خاک از نظر اسیدی و قلیایی باید خنثی باشد. چغندرقند در مقایسه با سایر محصولات، شوری خاک را بهتر تحمل می کند. فقط در مرحله جوانه زنی به شوری حساس است که اگر در این مرحله شیارها یک در میان آبیاری شوند در ادامه فصل رشد، چغندر قند به راحتی شوری خاک را تحمل می کند.
چغندرقند در اکثر خاک های منطقه جنوب غرب کشور شامل خوزستان و بخش هایی از استان ایلام قابل کشت با عملکرد بالاست. برای کاشت چغندر باید زمین کاملا تسطیح شود و دارای شیب ملایمی باشد تاهنگام آبیاری و یا بارندگی آب جمع نگردد. زیرا چغندر قند به شرایط غرقابی بسیار حساس است.
۲- تهیه زمین :
هدف از تهیه زمین یا عملیات خاک ورزی، تأمین شرایط مناسب برای کاشت بذر، جوانه زدن، سبز شدن و استقرار گیاه می باشد. عملیات تهیه زمین برای کاشت چغندرقند به ترتیب شامل :
-
آبیاری اولیه (ماخار) :
این آبیاری برای آسان شدن عملیات زراعی و سبز شدن بذر علفهای هرز موجود در خاک لازم است و تمام سطح زمین باید مرطوب شود تا عملیات تهیه زمین به طور یکنواخت صورت گیرد.
با انجام این آبیاری مقداری رطوبت در اعماق پایین تر از ۳۰ سانتی متری خاک ذخیره می گردد که بخشی از نیاز چغندرقند به آب را در مراحل بعدی رشد تأمین می کند.
-
دیسک قبل از شخم:
پس از گاورو شدن زمین ، دیسک زده شود.
-
شخم عمیق:
اجرای شخم با استفاده از گاوآهن برگرداندار و معمولا در اواخر تابستان و یا اوایل پاییز انجام می شود. هنگام شخم زدن باید رطوبت خاک مناسب باشد تا کلوخ ایجاد نشود و فشار کمتری به تراکتور وارد آید، و گاوآهن به راحتی در زمین نفوذ کند و لایه های زیرین خاک فشرده نشود.
اگر به هنگام غروب و یا در شب شخم زده شود، کارایی ماشین آلات افزایش می یابد و سطح خاک نیز سریع خشک نمی شود.
در خاک های سنگین که لایه های زیرین خاک فشرده شده اند باید پیش از آبیاری اولیه، لایه های فشرده با دستگاه زیرشکن شکسته شوند و پس از آن آبیاری شودو هنگام گاورو شدن زمین، دو یا سه بار دیسک زد.
مقایسه شیوه های مختلف شخم که به مدت یک سال در منطقه دیلم انجام شده نشان داد که بین روش های مختلف شخم (ریپر، گاو آهن و دیسک) از نظر عملکرد ریشه اختلافی وجود ندارد. بنابراین زارع می تواند با توجه به هزینه و امکان کاربرد آن ها روشی را انتخاب کند.
-
دیسک تکمیلی:
پس از انجام شخم، باید کلوخ های حاصل از شخم را با دیسک خرد کرد. هرچه خاک سنگین تر باشد زمان بین شخم و دیسک باید بیشتر شود، دیسک پس از شخم در ایجاد بستر مناسب برای بذر بسیار موثر است و بسته به نوع خاک ممکن است به یک تا سه بار دیسک زدن نیاز باشد.
-
تسطیح:
به منظور از بین بردن ناهمواری هایی که در اثر شخم و به ویژه استفاده از گاو آهن یک طرفه در زمین ایجاد می شود، هنگام خشک بودن خاک باید ماله کشید. هرچه طول دستگاه ماله بیشتر باشد، زمین بهتر تسطیح می شود. هنگام ماله کشی باید دو بار به صورت ضربدری از گوشه به گوشه زمین ماله زد.
(مراحل آماده سازی زمین زراعی چغندرقند پاییزه)
منبع: کتاب زراعت گیاهان صنعتی وعلوفه ای، انتشارات دانشگاه پیام نور.
دیدگاهتان را بنویسید