تاریخ :۱۰ فروردین ۱۴۰۳

لکه قهوه ای ذرت (Helminthosporium Leaf Spot/ Southern Leaf Spot)

  • لکه قهوه ای یکی از بیماری های مهم برگی ذرت است که اهمیت و گسترش جهانی دارد. سوختگی جنوبی برگ ذرت ناشی از Bipolaris maydis بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری با رطوبت بالا خسارت می زند.  سوختگی شمالی برگ ذرت ناشی از Drechslera turcica خسارت قابل ملاحظه ای را در آمریکا سبب می شود. در ایران در مناطق ذرت کاری گیلان گلستان و مازندران دیده شده است. شدت بیماری در مرحله گرده افشانی بیشتر بوده است علاوه بر کاهش محصول ارزش غده ای علوفه ای را کاهش می دهد.

    علایم بیماری

    علایم به صورت لکه های خرمایی رنگ که مایل به خاکستری روی برگ های ذرت ظاهر می شود . لکه ها در اندازه های مختلف به موازات  رگبرگ ها و به ابعاد ۲۵-۴× ۵-۲ میلی متر ، کنار هم تشکیل می شوند، حاشیه آن ها زرد نخودی مایل به قهوه ای است لکه ها ممکن است به هم پیوسته شوند و موجب سوختگی و از بین رفتن کامل برگ ها گردد(شکل۱-۱) .

    شکل ۱-۱ A – علایم لکه قهوه ای روی برگ های ذرت،  B- اسک ها و آسکو سیورهای  Cochliobolus heterostrophus

    C- کندیوم های Drechslera maydis

    عامل بیماری

    عامل بیماری  Drechslera maydis گزارش شده است پر کنه قارچ سبز زیتونی تا قهوه ای رنگ است. کنید یوفورها ۱۶۵-۱۲۸ میکرومتر در دستجاتی از استروماهای سیاه و یکدست بیرون می آیند. کنیدیوفورها راست یا موج دار و زیگزاک هستند و گاهی اوقات همراه با خمیدگی بوده و معمولا قهوه ای تیره می باشند. کنید یوم ها خمیده و دوکی شکل، رنگ پریده یا طلایی تیره و دارای ۱۰-۵ دیوار کاذب و به اندازه ۱۱۰-۵۷×۱۶-۱۱ میکرومتردارای ۳ تا ۱۱ حجره و در دو انتها هستند. بهینه دمایی قارچ عامل بیماری ۲۸-۲۴درجه سانتی گراد است. فرم جنسی   Cochliobolus hetrostrophus  است، که به ندرت در طبیعت تولید می شود (شکل۱-۱).

    شکل ۱-۲ چرخه زندگی Cachliobolus heterostrophus . 

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

    بیماری در مناطق گرم و مرطوب شیوع دارد. عامل بیماری زمستان را به صورت میسلیوم و کنیا۔یوم ها در بقایای ذرت به سر می برد و کنیدیوم ها به وسیله باد یا باران های شلاقی به مزارع مجاور منتقل می شوند (شکل ۱-۲). دانه آلوده برای دام سمی نیست. عامل بیماری دارای دو نژاد O و T است. روی تعدادی از برگ های آلوده ذرت جمع آوری شده از ساری و قائم شهر لکه های بیضوی شکل کشیده به رنگ سبز خاکستری تا خرمایی و به ابعاد ۱۱-۳×۷-۲ میلی متر مشاهده شد. در سطح لکه ها بار قارچ به صورت نقاط سیاهرنگ مشخص است.عامل بیماری Exserohilum tercicum گزارش شده است که دارای کنیدیوفو رهایی به طول ۲۴۸ -۱۱۴ میکرومتر و کنیدیوم هایی به ابعاد ۹۸-۲۲ میکرومتر هستند.

    مدیریت بیماری

    منابع ژنتیکی مقاومت به هر دو نژاد  OوT وجود دارد. هیبریدهای دارای سیتوپلاسم طبیعی به نژاد T مقاوم هستند. زیر خاک بردن بقایای گیاهی ممکن است آلودگی اولیه را کاهش دهد. در مناطق تولید بذر ذرت، در صورت امکان قارچ کش ها نیز ممکن است استفاده شوند. ولی شروع به سمپاشی موقعی است که یک یا دو لکه در هر برگ وجود داشته باشد و قبل از اینکه بیماری اپیدمی شود، سمپاشی باید صورت گیرد.

    منبع: کتاب بیماری های گیاهان زراعی

    نویسنده: دکتر بهرام شریف نبی

     

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *