شناسایی و گزینش سلول های هیبرید
پس از تیمار امتزاج، جمعیت پروتوپلاست ها متشکل از مخلوطی از پروتوپلاست های والدینی، محصولات امتزاج هموکاریوتیک سلول های والدینی، محصولات امتزاج هتروکاریوتیک با هیبریدها و انواع دیگری از ترکیبات هسته ای-سیتوپلاسمی می باشد. علی رغم تلاش هایی که برای افزایش بازده فرآیند امتزاج صورت گرفته است، معمولا ۱۰-۱٪ پروتوپلاست ها در یک جمعیت تیمار شده، امتزاج را به طور واقعی انجام می دهند. نسبت هیبریدهای دوهسته ای زنده نوع A+ B ممکن است از این مقدار نیز کمتر باشد.
در غیاب سیستم ها که پروتوپلاست های مختلف را به طور اختصاصی امتزاج دهند و یا به میزان بالایی سلول های هتروکاریون تولید نمایند، گزینش برای هتروکاریون ها در بین مخلوطی از هموکاریون ها و سلول های والدینی تلفیق نشده، بسیار ضروری است.
شناسایی و بازیافت سلول های حاصل از امتزاج، بر مبنای مشاهده خصوصیات عینی است و بر اساس عدم بروز جهش یافته های مغلوب در سلول های هیبرید به دلیل تکمیل کنندگی ژنتیکی و تکمیل فیزیولوژیکی نیازهای رشدی در این ویترو صورت می گیرد. صفات غالب، نظیر مقاومت به آنتی بیوتیک ها، علفکش ها، آنالوگ های اسید آمینه و سایر ترکیبات سمی، به عنوان نشانگرهای قابل گزینش تشخیص داده شده اند.
گزینش بیوشیمیایی:
هرگاه پروتوپلاست های دو لاین گیاهی که هر لاین از یک صفت مقاومت و یک صفت حساسیت بر عکس دیگری برخوردار است، با یکدیگر امتزاج یابند، صفت حساسیت هر والد در اثر مقاومت متقابل در والد دیگر پوشش داده می شود و هیبرید حاصل که از مقاومت مضاعف برخوردار گردیده است، در محیط کشتی که دارای هر دو متابولیت مضر برای والدین است، رشد می نماید. این روش را گزینش بیوشیمایی می نامند.
هارمز (Harrns) و همکاران در سال ۱۹۸۱ پروتوپلاست های دو لاین هویج، که یکی از آنها به S2- آمینو اتیل سیستئین و دیگری به ۵- متیل تریپتوفان (۵MT) مقاوم بود و هر لاین نسبت به ماده دیگر حساسیت داشت، را با یکدیگر امتزاج دادند و از مقاومت مضاعف ایجاد شده در هیبریدهای سوماتیکی برای گزینش آنها استفاده کردند.
مالیگا و همکاران در سال ۱۹۷۷ یک واریته مقاوم به کانامایسین از Nicotiana silvestris بنام KR103 را که از سلول های کشت شده این گیاه جداسازی شده بود، به عنوان نشانگر برای بازیافت هیبریدهای حاصل از امتزاج N. sylvestris و N. knightiana مورد استفاده قرار دادند. سیستم تکمیل کنندگی مرتبط با مقاومت به آنتی بیوتیک ها از جمله متوترکسات، استرپتومایسین، سیکلوهگزیمید، کلرامفنیکول نیز استفاد شده است.
منبع: کتاب اصول بیوتکنولوژی گیاهی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ ششم.
دیدگاهتان را بنویسید