تعریف سخت شدن گیاه
اکثر نویسندگان عقیده دارند که صدمات وارده در اثر تنش ناگهانی آب بیش از تنش تدریجی در طی یک دوره طولانی است. گیاهانی که یک یا چند دوره با تنش آب مواجه بوده اند به اصطلاح «سخت» شده و صدمات وارده به آنها در اثر خشکی کمتر از گیاهانی است که قبلا با تنشی مواجه نبوده اند.
رابطه سخت شدن گیاه و تغییرات پروتوپلاسم:
بعضی از محققین سخت شدن را مربوط به تغییرات پروتوپلاسم در جهت افزایش لزوجت و ظرفیت آب پیوندی و نیز کاهش نفوذپذیری آن می دانند. این نظریه دانشمندان روسی را وادار نموده است که با برخی عملیات قبل از بذرافشانی مقاومت گیاه را در مقابل خشکی افزایش دهند. مثلا قبل از کشت بذرها را در آب خیسانده و سپس در هوا خشک می کنند و یا اینکه دوباره در محلول آب نمک قرار می دهند.
احتمالا تغییرات مشاهده شده در پروتوپلاسم گیاهان در اثر تنش آب بیشتر نتیجه خود این تنش می باشد تا سازگاری و افزایش مقاومت. به هرحال لازم است در موردی مقاومت پروتوپلاسم نسبت به تنش آب مطالعات زیادتری صورت گیرد. زیرا پروتوپلاسم بعضی از بذرها و گیاهان می توانند بدون هیچ گونه صدمه ای شرایط خشکی در هوای آزاد را تحمل نمایند.
کنترل تلفات آب در گیاه:
افزایشی که در نسبت ریشه به شاخه، کوچکی برگ ها، ضخامت لایه کوتینی و رگبرگ های متراکم گیاهان تحت تنش مشاهده میشود احتمالا در مواردی که گیاه مجددا مواجه با تنش آب می شود، مفید است. این خصوصیات موجب می شود موقعی که روزنه ها با تنش آب بسته می شوند، آب کافی در اختیار بافت ها قرار گرفته و میزان تعرق پائین نگهداشته شود.
بنابراین گیاهانی که قبلا با تنش آب مواجه شده اند، ممکن است بر تلفات آب کنترل بهتری داشته باشند تا گیاهانی که قبلا تحت تنش نبوده اند. از سویا می توان به عنوان یک مثال نام برد که پس از مواجه شدن با تنش آب میزان تعرق آن پائین می آید. زیرا، مقدار چربی در سطح برگ گیاهان تحت تنش زیادتر از سایر گیاهان است.
منبع : کتاب رابطه آب و خاک و گیاه، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
دیدگاهتان را بنویسید