تاریخ :۱۰ فروردین ۱۴۰۳
خواص-شیرین-بیان

خواص گیاه شیرین بیان

  • خواص گیاه شیرین بیان

    گیاه شناسی

    شیرین بیان Glycyrrhiza گیاهی پایا، چند ساله، علفی و نیمه بوته ای است که به صورت خودرو در اراضی آیش کشاورزی و رهاشده می روید. خواص گیاه شیرین بیان را مظالعه می کنیم.

    • دارای ساقه بلند و علفی به طول ۵۰ سانتی متر تا یک متر است.
    • برگ ها مرکب از چهار تا هفت برگچه با یک برگچه انتهایی و گل های آن به رنگ آبی روشن و غالبا همراه با لکه سفید و زرد رنگ است.
    • میوه آن نیام و محتوی پنج یا شش دانه و به رنگ قهوه ای با قهوه ای روشن است.

    خواص گیاه شیرین بیان

    ریزوم و ریشه های خشک شده گیاه دارویی Glycyrrhiza glabra Linn در تجارت به نام شیرین بیان شناخته می شود. کلمه glycyrrhiza دارای منشأ یونانی به نام شیرین است. بیش از ۴۰۰۰ سال است که شیرین بیان در پزشکی استفاده می شود. نخستین یادداشت استفاده از این دارو به ۲۱۰۰ سال قبل از میلاد بر می گردد.
    بقراط استفاده از این گیاه دارویی را به منظور درمان زخم ها ورفع التهاب گزارش کرده است. در طب سنتی یونان شیرین بیان یک داروی مهم محسوب می شد. این گیاه داروی در طب سنتی اعراب، بیش از ۶۰۰ سال است که مورد استفاده قرار می گیرد، ریشه و ریزوم این گیاه دارای مصارف متعدد موارد دارویی در پزشکی، داروسازی و سایر صنایع غذایی و بهداشتی است.

    خواص گیاه شیرین بیان۲

    خواص شیرین بیان

    ترکیبات گیاه دارویی شیرین بیان

    ماده اصلی ریشه گلیسیریزین یا گلیسیریزیک اسید است که طعم شیرین داشته و بر اثر هیدرولیز موادی نظیر گلیسیرتیک اسید، گلیکورونیک اسید و آب حاصل می شود. شیرین بیان در داروسازی جهت از بین بردن طعم بد بعضی از دارو ها نظیر سولفات کینین، آلویس، کاسیا و غیره استفاده می شود.

    در برخی موارد با مسهل های قوی که مصرف آنها موجب پیچش و ناراحتی می شود مخلوط می شود زیرا مصرف آن موجب کم شدن انقباضات روده می شود. ترکیبات اصلی شیرین بیان ساپونین شبه گلیکوزیدی و گلیسریزین است. شیرین بیان هم در پزشکی و هم به عنوان چاشنی در صنایع غذایی استفاده می شود. ساقه زیرزمینی شیرین بیان حاوی ترکیبات متعدد است که مهمترین آنها گلیسریزین است که تا ۵۰ برابر شکر شیرین می باشد.

    در پزشکی به عنوان ترکیب خلط آور و ضد التهاب استفاده می شود. این گیاه همچنین به واسطه برخی فلانوئیدها به عنوان ملین و درمان زخم های گوارشی و اثنی عشری نیز استفاده می شود. گلیسیرتیک اسید تهیه شده از شیرین بیان به عنوان ترکیب ضد التهابی مورداستفاده قرار می گیرد. در طب سنتی، از شیرین بیان دارویی به عنوان تسکین دهنده، خلط آور، ضد سرفه، التهاب های نای، ملین و شیرین کننده به کار برده می شود.

    زیستگاه

    واریته های آن به طور خودرو و در مناطق مختلفی از جنوب اروپا و آسیای شرقی رشد کرده و پرورش داده می شوند. این گیاه در سطح وسیع در کشورهایی چون اسپانیا، ایتالیا، یونان، سوریه، عراق، افغانستان، بخش هایی از شوروی سابق و چین گسترده شده است. کشت این گیاه به صورت زراعی محدود است و بیشتر از منابع وحشی تهیه می شود. اخیرا این گیاه برای کشت در شمال هند معرفی شده است. در ایران نیز در استان های مختلف همچون گلستان، آذربایجان، زنجان، کردستان، کرمانشاه، همدان، خراسان، تهران، سمنان، کرمان، سیستان بلوچستان، یزد و اصفهان می روید.

    بیماری های گیاه دارویی شیرین بیان

    ۱. لکه برگی

    عامل بیماری قارچ Cercospora cavarae می باشد. سمپاشی با قارچ کش های دیتان Z-78  یا دیتان (M-45 ( % 0/2 یا سمپاشی با باویستین ۰/۱ % و به دنبال آن  دلتان ۰/۳ % در کنترل بیماری موثر است.

    ۲.سوختگی برگ

    عامل بیماری قارچ Phyllosticta glycyrrhizae و قارچ Alternaria alternata می باشد. با سمپاشی چند باره با سم کوپروکس یا بلیتوس ۰/۲ % با فاصله ۶-۷ روز بیماری را کنترل می کند.

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

    خواص گیاه شیرین بیان3

    سوختگی برگ شیرین بیان

    ۳.زنگ

    عامل قارچ Uromyces glycyrrhizae می باشد.

    ۴.پوسیدگی ریشه و طوقه

    بیماری توسط قارچ های Rhizoctonia bataticola ،Fusarium spp. ،Sclerotium spp ایجاد می شود.

    مبارزه: ضد عفونی خاک با باویستین از کشت، حذف و انهدام اندام های هوایی بالای ناحیه طوقه، کاربندازیم ۰/۰۵ % تا اندازه ای باعث کنترل بیماری می شود.

    منبع :

    کتاب بیماری های مهم گیاهان دارویی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، ۱۳۸۹

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *