آشنایی زنبور بادام و اهمیت آن در کشاورزی
زیر راسته حشره زنبور بادامApocrita
در حشرات این گروه عموما شکم Gaster به وسیله ساقه کم و بیش مشخصی که از قسمت جلویی دومین بند شکم به وجود آمده است به قفسه سینه اتصال دارد. لارو بعضی از این زنبورها از لاشه بی حس شده جانوران دیگر نظیر عنکبوت ها و حشرات دیگر که به وسیله حشره ماده شکار می شوند تغذیه می کنند. عده دیگری پارازیت خارجی یا داخلی بدن جانوران به خصوص حشرات مضر هستند. عده ای نیز رژیم گیاه خواری دارند.با زنبور بادام و اهمیت آن آشنا شوید.
خانواده هایی از این گروه که در آنها بعضی گونه ها آفت گیاهان زراعی هستند به شرح زیر اند
خانواده Erytomidae
- حشرات این خانواده عموما کوچک و در بعضی گونه ها ممکن است طول آن به ۵-۶ میلی متر برسد.
- عموما سیاه رنگ هستند.
- شکم کم و بیش گرد یا تخم مرغی است.
- سر و قفس سینه و شاخک ها کم و بیش مو دار هستند.
- از نظر عادات و رفتار بسیار متنوع هستند.
- عده ای در مرحله لاروی زندگی پارازیتی دارند و تعداد زیادی از گونه ها در این گروه گیاه خوار هستد و عنوان آفت دارند.
زنبور بادام .Eurytoma amygdali End
اهمیت و سطح انتشار حشره زنبور بادام
میزبان عمده آفت زنبور بادام است ولی خسارت آن در روی زرد آلو هم گزارش شده است. در کشور ما در اکثر مناطقی که بادام کشت می شود وجود دارد و کم و بیش ایجاد خسارت می کند. لاروهای آن از لپه های بادام می خورند و فقط پوست آن را باقی می گذارند، به این ترتیب مقداری از میوه ها می ریزند و مقداری هم در مراحل بعدی در روی درخت خشک می شوند. تقریبا ۹۹% میوه های خشکیده بادام که در پائیز و زمستان روی درخت باقی می مانند آلوده به زنبور بادام است. میزان خسارت بادام های شیرین گاهی تا پیش از ۳۰ درصد هم می رسد. وجود این آفت از مناطقی در دنیا که بادام کشت می گردد گزارش شده است.
اهمیت و انتشار زنبور بادام
شکل شناسی حشره زنبور بادام و اهمیت آن
حشرات کامل زنبورهای کوچک سیاه رنگ، به طول ۳۰۰ میلی متر با شاخک های ده مفصلی زرد پر رنگ هستند. تعداد چشم های ساده ۳ عدد و در روی فرق سر به صورت مثلثی قرار دارند. بال ها شفاف و شکم بیضی شکل و تقریبا کوتاه تر از قفس سینه است. لاروهای زنبور بادام بدون پا و سفید رنگ و بدن پوشیده از موهای ظریف و کم پشت است. طول بدن لارو در حداکثر رشد حدود ۶-۸ میلی متر با سر نیم کروی و دو شاخک خیلی کوتاه است.
شکل لارو زنبور بادام
زیست شناسی حشره زنبور بادام
حشره زنبور بادام زمستان را به صورت لاروهای کامل در داخل میوه های خشک شده در سطح زمین یا روی درخت می گذراند. لاروهای زمستان گذران زنبور بادام معمولا کمی قبل از تشکیل شدن شکوفه بادام تبدیل به شفیره می گردند و حشرات کامل مصادف با ریختن گلبرگ ها ظاهر شده و پس از مختصر تغذیه از شبنم و مایعات دیگر در داخل نسج میوه های تازه تشکیل شده تخم می گذارند. هر حشره ماده زنبور بادام حدود ۱۲۰-۱۰۰ عدد تخم می گذارد و تخم ها به فاصله ۲ تا ٣ هفته باز می شوند. لاروها پس از خروج از تخم با حفر تونلی از دانه های در حال رشد تغذیه می کنند. بسته به شرایط آب و هوائی، دوران تغذیه لاروها ۷-۳ هفته گزارش شده است. برخی لاروها تا دو سال داخل میوه خشکیده باقی می مانند.
مبارزه با حشره زنبور بادام و اهمیت آن
- کشت ارقام مقاوم.
- حذف واریته های حساس در مناطقی که آلودگی شدید زنبور بادام است .
- جمع آوری و سوزاندن میوه های خشک روی درخت و زیر درخت بادام به میزان قابل ملاحظه ای از شدت خسارت آفت زنبور بادام می کاهد. دسترسی به لاروهای آفت زنبور بادام برای مبارزه شیمیائی کار آسانی نیست.
- می توان علیه حشرات کامل زنبور بادام پس از ریختن گلبرگ ها با یکی از سموم فسفره بادوام نظیر دیازینون ۶۰٪ و یا سوپر اسید ۴۰% سپماشی نمود.
منبع: کتاب حشره شناسی کشاورزی، (حشرات، کنه ها، جوندگان و نرم تنان زیان آور) و مبارزه با آنها، ناشر دانشگاه تهران، ۱۳۸۷
دیدگاهتان را بنویسید