بیماری های گیاه پیاز
۱۲. بیماری نوک سفیدی گیاه پیاز
این بیماری گیاه پیاز از انگلستان، آفریقای جنوبی و ژاپن گزارش شده است. در استان گیلان علائم این بیماری به فراوانی دیده می شود. با بیماری های گیاه پیاز آشنا می شویم.
علائم بیماری نوک سفیدی
برگ در چند سانتی متر انتهابی خشک شده و به رنگ سفید در می آید. برگ ها تغییر شکل می دهند و مایع چسبندهای قاعده برگ ها را در سطح رویی پهنک می پوشاند.
عامل بیماری
Phytophthora porri است. عامل بیماری گیاه پیاز می تواند بقای خود را مدت ها به صورت اسپور و کلامیدوسپور در خاک حفظ کند ولی آلودگی احتمالا توسط اسپورانژهایی که توسط باد منتقل شده اند صورت می گیرد و یا ممکن است اسپورها از طریق آب آبیاری موجب آلودگی در برگ ها شوند.
مبارزه
رعایت تناوب زراعی و سمپاشی گیاهان مزرعه با مانب یا مانکوزب به نسبت دو در هزار در کاهش خسارت و مبارزه علیه این بیماری پیاز مؤثر است.
۱۳.بیماری پوسیدگی نرم گیاه پیاز
پوسیدگی نرم روی خیلی از سبزی ها مخصوصا در انبار و ضمن حمل و نقل دیده می شود. پوسیدگی نرم و شرایط خاصی می تواند به پیازهای انباری خسارت مهم وارد کند.
علائم بیماری
رنگ فلس های آلوده به زرد روشن تا قهوه ای می گراید و با توسعه بیماری نرم می شوند. تمام قسمت داخلی پیاز آلوده ممکن است متلاشی شود و اگر چنین پیاز هایی را فشار دهند مایعی چسبنده و آبکی و دارای بوی زننده از گردن آن خارج می شود. نشانه های بیماری روی اندام های هوایی گیاه به صورت پژمردگی و سفید شدن برگ ها و بوته ها ظاهر می شود.
پوسیدگی نرم پیاز
عامل بیماری
Erwinia carotovora p.v. carotovora سلول های باکتری میله ای شکل، گرم منفی، غیر رنگی و دارای تاژک های محیطی است. این باکتری به شدت پکتین را تجزیه می کند، بی هوازی اختیاری، کاتالاز مثبت و اکسیداز منفی است. منبع اصلی آلودگی، خاک های آغشته به باکتری و بقایای گیاهان آلوده است.
مبارزه با پوسیدگی نرم
قبل از برداشت باید به اندام های هوایی فرصت داده شود تا به مرحله بلوغ برسند. از صدمات مکانیکی، لهیدگی و آفتاب سوختگی ضمن برداشت و در حمل و نقل نیز باید اجتناب شود.
پوسیدگی نرم
بیماری های نماتدی گیاه پیاز
۱۴. بیماری های نماتد ساقه و پیاز
این نماتد در آمریکا تهدیدی عمده برای مزارع پیاز و سیر به شمار می رود.
علائم بیماری
علائم در بوته های آلوده پیاز و سیر عبارت است از کوتوله شدن بوته ها، حلقوی شدن و پیچیدن برگ ها در قسمت زیر خاک، ایجاد تورم و شکاف طولی عمیق در کوتیلدون و برگ ها. برگ ها کوتاه و ضخیم می شوند و لکه های قهوه ای زرد و تورم ساقه به فراوانی مشاهده می شود.
گیاهچه های آلوده پیچیده و بد شکل می شوند و در مزارع به شدت آلوده تعداد زیادی از آنها از بین می روند، در سیر نشانه های آلودگی توده بدر تا اواسط فصل ظاهر نمی شود. پیازها اغلب کم آب، سبک وزن و چروکیده می شوند بیشتر گیاهچه ها سه هفته بعد از سر بر آوردن از خاک از بین می روند. برگ های خارجی پیاز علاوه بر تورم حالت چروکیدگی نیز پیدا می کنند. گاهی نماتدها در اطراف ساقه زیر زمینی پیاز های خشک شده به صورت توده سفید مایل به خاکستری پنبه ای شکل اجتماع می کنند و تا سال بعد در همین حالت می توانند زنده بمانند.
عامل بیماری
Ditylenchus dipsaci نماتد ساقه و پیاز در تمام مناطق پیاز کاری جهان از جمله ایران شیوع دارد. بیش از ۴۰ نژاد بیولوژیکی از این نماتد شناسایی شده است که هر یک بر اساس میزبان ترجیحی یا میزبانی که برای اولین بار روی آن تشخیص داده شده، نامگذاری شده است.
معمولا لارو های سن چهارم این نماتد شرایط خشکی را تحمل می کند و به صورت لارو ماندنی باقی می مانند. سایر مراحل رشدی نماتد نیز می توانید تا حدی خشکی را تحمل کند. رطوبت خاک بر حرکت نماتد و طول زندگی آن تاثیر می گذارد
مبارزه
با اجرای برنامه تناوب زراعی می توان با این نماتد مبارزه کرد. برنامه تناوب کشت سیر با پیاز به مدت چهار سال با گیاهان غیر میزبان در زمین های آلوده سلامت محصول را تضمین می کند. گاهی لاروهای غیر فعال در شکاف های خارجی بذر و شکاف های سیرچه ها به صورت غیر فعال باقی می ماند.
برای از بین بردن نماتدها، بذرهای پیاز را می توان با متیل بروماید ضد عفونی کرد. پتاسیم ید دار و کلروفنل از مواد ضد عفونی کننده بذر هستند. در نواحی تولید پیاز و سیر نماتد کش ها و مواد تدخینی مختلف برای ضد عفونی خاک جهت پایین آوردن جمعیت این نماتد استفاده می شود. برای از بین بردن نماتدهای موجود در خاک در سطوح کوچک می توان از بخار آب گرم و از سموم تدخینی مانند دی کلروپروپن + دی کلروپروین استفاده نمود. راه دیگر کنترل خسارت، تولید بذر پیاز و سیرچه سالم است.این کار با کشت بافت مریستم و ازدیاد آن در خاک سالم صورت می گیرد.
۱۵. نماتد مولد زخم پیاز
این نماتد انگل داخلی مهاجر است و به تعداد زیادی از گیاهان از جمله پیاز و سیر خسارت وارد می کند.
علائم بیماری
مهمترین علائم این بیماری گیاه پیاز خسارت این نماتد در پیاز و سیر کاهش رشد، وجود ریشه های بدون انشعاب و ریشه های فرعی کم و توسعه زخم روی ریشه هاست. زخم ممکن است گرد یا کشیده باشد. این زخم ها ابتدا کوچک و روشن هستند و با گذشت زمان تیره می شوند. عامل بیماری به اپیدرم ریشه های در حال رشد و سایر اندام های فعال وارد شده و از پوست با بافت پارانشیمی زیر اپیدرم تغذیه و از طریق نفوذ سلول به سلول پیشروی می کند و سلول ها را ضمن تغذیه از بین می برد.
عامل بیماری
Pratylenchus penetrans این نماتد دارای دامنه وسیع میزبانی است.
مبارزه
به دلیل دامنه میزبانی وسیع این نماتد، اجرای تناوب زراعی در کنترل عامل بیماری بی اثر یا کم اثر است. در نواحی تولید پیاز و سیر برای کاهش جمعیت نماتد از نماتد کش های مختلف استفاده می شود.
نماتد مولد زخم
منبع :
کتاب بیماری های مهم گیاهان دارویی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، ۱۳۸۹
دیدگاهتان را بنویسید