مگس مدیترانه و مبارزه با آن
اهمیت اقتصادی مگس مدیترانه
مگس مدیترانه .Ceratitis capitata Wied آفت خطرناکی است در مرحله لاروی از میوه تغذیه می کند و در اروپا و آمریکا حدود ۱۰۰ نوع میوه از جمله هلو، سیب، گلابی، آلو، مرکبات و غیره را مورد حمله قرار می دهند. حشره مگس مدیترانه در کشور ما در گذشته عنوان آفت قرنطینه داشت و ظاهرا در سال های اخیر با وارد کردن میوه های مختلف از کشورهای بیگانه وارد ایران شده است. تا چندی قبل در بعضی نواحی مازندران مانند ساری به خصوص روی نارنگی ایجاد نگرانی کرده بود. این آفت در اطراف یزد، مشهد، گرمسار، ورامین، کاشان، اصفهان، کرمانشاه و قصر شیرین دیده شده است. آشنایی با حشره مگس مدیترانه و مبارزه با آن را در این مقاله فرا می گیریم.
اهمیت مگس مدیترانه
شکل شناسی مگس مدیترانه
حشرات مگس مدیترانه کوچکی به طول ۴ تا ۶ میلی متر می باشند. سر خاکستری رنگ و در روی خرطوم یک نوار تیره دیده می شود. شاخک حنائی رنگ، سه مفصلی و مفصل سوم مجهز به یک مو کوتاه است.
- وسط پشت قفس سینه به رنگ سفید است.
- در حاشیه لکه ها و نقطه های سیاه دیده می شود.
- در روی بال ۳ نوار تیره یکی در وسط، دیگری در ثلث انتهایی لبه جلویی بال و سومی به صورت نوارهای باریک از لبه عقبی شروع می شود تقریبا عمود بر نوار دوم قرار دارد.
- در قاعده بال و نزدیک سینه نقطه های سیاه رنگ و نامنظم مشاهده می شود.
- پاها زرد رنگ است.
- سطح پشتی شکم به رنگ زرد همراه با دو نوار خاکستری رنگ است.
- لاروها به رنگ سفید شیری به طول ۳ تا ۴ میلی متر و با سر باریک است.
شکل خسارت مگس مدیترانه
زیست شناسی مگس مدیترانه
- این حشره در تمام فصول سال در مراحل مختلف رشدی به سر می برد.
- در نواحی معتدل سرد زمستان گذرانی به طور عمده به صورت شفیره است.
- به محض گرم شدن هوا در بهار حشرات کامل ظاهر شده و ۳ یا ۴ روز بعد جفتگیری و تخم ریزی می نمایند.
حشره ماده مگس مدیترانه فقط یک بار جفتگیری می نماید و با آلت تخم ریز خود پوست میوه را سوراخ کرده تخم ها را در دسته های ۲۰ تا ۸۰ عددی در زیر پوست قرار می دهد. پس از ۲۰ تا ۴۰ ساعت لاروهای سفید رنگ از تخم ها خارج شده و در داخل میوه شروع به تغذیه می نمایند.
- در اثر تغذیه لاروها فعل و انفعالاتی در میوه انجام می گیرد.
- یک نوع لهیدگی و تغییر رنگ مخصوص در میوه دیده می شود.
- این حشره چند نسلی است و در صورت مساعد بودن شرایط در طول سال تولید مثل می نماید.
زیست شناسی مگس مدیترانه
مبارزه با حشره
رعایت نکات قرنطینه در مورد میوه های وارداتی از کشورهای خارجی، ضد عفونی انبارهای میوه با گاز اتیلن دی بروماید یا نیتروژن تری کلراید به نسبت ۱۵۰ گرم در ۳۳ متر مکعب حجم انبار به مدت ۶ ساعت نتیجه مطلوب می دهد. هنگامی که آفت مگس مدیترانه به شدت شیوع داشته باشد کاربرد دیپترکس و یا گوزاتیون ۲ در هزار در هنگام رسیدن میوه ها حداقل ۲ بار به فاصله ۱۵ روز و با رعایت دوره کارنس توصیه می شود. در بعضی از کشورها از روش های دیگر مبارزه استفاده می شود، نظیر رها نمودن نرهای عقیم شده در طبیعت در جهت رقابت با نرهای طبیعی به منظور پائین آوردن میزان تخم ریزی.
منبع: کتاب حشره شناسی کشاورزی، (حشرات، کنه ها، جوندگان و نرم تنان زیان آور) و مبارزه با آنها، ناشر دانشگاه تهران، ۱۳۸۷
دیدگاهتان را بنویسید