معرفی سوسک طوقه خوار پسته

• نام علمی:  .Capnodis cariosa var. hauseri Oben

این آفت از باغ های پسته اطراف قزوین، تهران، قم، کرمان، فارس و خراسان جمع آوری شده است و ظاهرا در مناطق Palearctic سطح انتشار وسیعی دارد.

مشخصات ظاهری آفت:

حشره کامل بطول ۳۵ تا ۴۰ میلیمتر است و رنگ عمومی بدن سیاه مات با پوششی از پولک های ظریف سفید رنگ بصورت نوارها و لکه های پراکنده و به ابعاد مختلف روی بالپوش ها و پشت سینه اول می باشد. تراکم این پولک ها یا گرد سفید، در پشت سینه اول زیاد است بطوریکه این قسمت تقریبا سفید به نظر می رسد. در این قسمت دو لکه سیاه براق و تعدادی نقطه های کوچک مشاهده می گردد که محل استقرار و شکل آنها در این گونه کاملا متمایز است.

لبه های جانبی سینه از وسط به سمت داخل فرورفتگی نشان می دهد، بطوریکه نیمه عقبی پشت سینه و مجازات پاهای جلویی باریک تر به نظر می رسد. روی بالپوش ها ده شیار کم عمق و موازی وجود دارد. سپرچه کوچک و تا حدودی گرد است. لارو، در حداکثر رشد بطول ۷۰ تا ۸۰ میلیمتر و زرد کمرنگ می باشد.

بندهای شکم کاملا متمایز و سینه اول عریض ترین قسمت بدن لارو را تشکیل می دهد. سر کوچک، سیاه رنگ و تقریبا در سینه اول فرو رفته است. تشخیص دقیق لارو این گونه از گونه های مشابه به کمک شکل و زوائد روی شاخک ها و نیز طرز اسقرار موها روی بندهای سینه و شکم می باشد.

بیولوژی آفت:

در شرایط قزوین حشرات کامل از اوایل فروردین ماه در باغ های پسته دیده می شوند. ظهور حشرات ماده تدریجی است و ممکن است تا اواخر شهریور ماه مشاهده شوند. حشرات کامل زندگی نسبتا طولانی دارند و ممکن است تا یکسال هم زنده بمانند احتمال دارد، افرادی که نتوانند تخمریزی خود را در یکسال کامل کنند زمستان را در پناهگاه ها بحالت انتظار بمانند و بقیه تخم های خود را در بهار سال بعد بریزند.

• دروه تخم ریزی:

تخمریزی حشرات کامل تدریجی است و در شرایط طبیعی ممکن است تا هزار تخم بگذارند. حشرات کامل ناگزیرند قبل از تخمریزی مدتی تغذیه کنند. طول این دوره (Preoviposition) تابع درجه حرارت و شرایط تغذیه آفت می باشد و ممکن است تا دو ماه طول بکشد. طبق تحقیقات انجام شده حشرات کامل در حرارت کمتر از ۲۶ درجه سانتیگراد قادر به تخمریزی نیستند به همین لحاظ عمده تخمریزی ها از اواخر بیا تا اواخ تابستان صورت می گیرد.

حشرات کامل برای تغذیه از برگ های جوان، جوانه ها و پوست شاخه های چوبی نشده استفاده می کنند. برخلاف با tenbriolis خسارت حشرات کاما روی درختان پسته چندان مهم نیست. تخم ها سفید شیری و کم و بیش بیضی شکل هستند و طول آنها حدود ۱/۲ میلیمتر است.

جشنواره پاییزه

جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع

همین الآن خرید کنید

• دوره جنینی:

دوره رشد جنینی تابع درجه حرارت است و بین ۱۰ تا ۱۵ روز طول می کشد. در حرارت کمتر از ۲۴ درجه سانتیگراد، رشد جنین متوقف می شود. تخم ریزی در ساعات گرم روز و در محل طوقه درختان صورت می گیرد.

• دوره لاروی آفت:

همانند همه گونه های این خانواده، لارو پس از خروج از تخم در داخل خاک بخوبی حرکت می کند و خود را به ریشه های اصلی می رسانند. ظاهرا این حرکت به کمک موهای فراوانی که در سطح بدن دارد انجام می گیرد. لاروها بمحض رسیدن به ریشه، به زیر پوست نفوذ کرده و در منطقه زاینده (Cambium) مستقر می شوند.

نحوه خسارت:

تغذیه لاروها عمدتا از لایه زاینده و نساج پوست است و از استوانه مرکزی فقط لایه نازکی مورد تغذیه قرار می گیرد. در محل استقرار لاروها لایه ای از مواد آجری رنگ که مخلوطی از بقایای نسوج گیاه، فضولات و ترشحات ریشه است دیده می شود. پوست قسمت های آفت زده اگرچه از خارج ظاهر طبیعی خود را تا حدودی حفظ می کند ولی عملا بافت های سطحی مرده است و با مختصر فشار متلاشی می شود.

در اثر تغذیه لاروها جریان شیره نباتی قطع می شود و به همان نسبت از رشد شاخه ها و باردهی درختان کاسته می شود ولی به ندرت اتفاق می افتد که یک درخت پسته در اثر حمله این آفت بکلی از پای در آید. در مناطقی که درختان مرتب آبیاری میشوند، خسارت این آفت به مراتب کمتر است. Revney مقاومت درختان پسته را در باغ های آبیاری شده نتیجه تلفات تخم ها در داخل خاک ذکر کرده است. بنظر می رسد که رشد مناسب تر ریشه و فشار بیشتر شیره نباتی در این باغ ها نیز می توانند عامل مؤثری در تلفات لاروهای نئونات باشد.

منبع: کتاب آفات درختان میوه و مدیریت کنترل آنها، انتشارات مرکز نشر سپهر، ۱۳۹۳.

دکتر فاطمه سکه چی