تاریخ :۱۱ فروردین ۱۴۰۳
اسفرزه-خواص-لعابی

گیاه اسفرزه و خواص لعابی بودن آن

  • گیاه اسفرزه و خواص لعابی بودن آن

    گیاه دارویی اسفرزه و خواص لعابی بودن آن را در این مطلب بخوانید و به سلامتی خود کمک کنید.

    گیاه شناسی گیاه دارویی اسفرزه

    • اسفرزه Plantago با نام علمی Plantago ovata، گیاهی علفی، یک ساله، به ارتفاع ۱۰ تا ۳۵ سانتی متر است.
    • بدون ساقه یا دارای ساقه بسیار کوتاه و پوشیده از کرک های ریز است.
    • دارای برگ های باریک، دراز و مجتمع است. برگ ها باریک، کشیده، نوک تیز، مجتمع و به صورت متقابل یا سه تایی بر روی ساقه قرار دارند.
    • گل ها به صورت سنبله در رأس دمگل ظاهر می شود. دارای میوه پوشینه، شکوفا، دو خانه و معمولا محتوی یک دانه کوچک به رنگ قهوه ای در هر خانه است
    • . در تجارت بذرهای رسیده گونه .Plantago psyllium Linn به نام اسفرزه فرانسوی یا اسپانیایی و بذرهای گونه Plantago ovata Forsk به نام اسفرزه هندی شناخته می شود.
    • بیشترین تولید بذر اسفرزه از گونه Plantago ovata تهیه می شود.

    گیاه-دارویی-اسفرزه

    گیاه دارویی اسفرزه

    خواص دارویی گیاه اسفرزه

    هزاران سال است که در خاورمیانه و هند اسفرزه در طب سنتی استفاده می شود.

    گیاه اسفرزه به دلیل به کار گیری بذر و پوسته آن جهت تولید ترکیب های مختلف در داروسازی از گیاهان ارزشمند جهان محسوب می شود. قسمت مورداستفاده این گیاه برگ و مخصوصا دانه آن گیاه اسفرزه یکی از گیاهان دارویی مهم است که دانه آن دارای موسیلاژ فراوان می باشد و از آن در درمان بعضی بیماری ها استفاده می شود. گیاه دارویی اسفرزه و خواص لعابی بودن آن را بدانید.

    ترکیبات اسفرزه

    قسمت های مختلف آن دارای گلیکوزیدی به نام اوکوبین و نوعی هیدرات کربن صمغ دار به نام گزیلین است. از برگ اسفرزه در طب به عنوان التیام دهنده زخم و جراحات استفاده می شود. گیاه اسفرزه از منابع طبیعی مهم تولید موسیلاژ شناخته می شود. پوسته بذرهای اسفرزه حاوی لعاب کلوئیدی یا پلی ساکاروئیدی است که عمدتا متشکل از قند گسیلور، آرابینوز گالاکترونیک اسید، رامنوز و گالاکتوز است.

    دو نوع پلی ساکاروئید از لعاب بذر اسفرزه جداسازی شده که نوع اول در آب سرد و نوع دوم در آب گرم قابل حل است. لعاب ۳۰٪ وزن کل دانه را تشکیل می دهد. دم کرده یا جوشانده دانه ها برای درمان یبوست مزمن مصرف می شود. همچنین برای کنترل اسهال و اسهال خونی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

    دیگرخواص گیاه دارویی اسفرزه و لعابی بودن آن

    دانه پس از جذب آب متورم شده و به طور مکانیکی دفع مواد را فراهم می سازد. از دانه این گیاه در رفع یبوست های مزمن، اسهال های ساده، درمان بیماری های مختلف ناشی از التهاب کلیه و مثانه و همچنین در خونریزی ریه استفاده می شود.

    لعاب بذر اسفرزه به عنوان یک روان کننده، جذب کننده سم ها و برطرف کننده سوزش روده ای عمل می کند. لعاب دانه اسفرزه جزء اصلی برخی از داروهای ضد یبوست موجود در بازار است.

    با وارد کردن دانه گیاه در آب، ضماد خوبی با اثر نرم کننده به دست می آید که می توان از آن به عنوان نرم کننده در تمام موارد التهابی استفاده کرد. از خاصیت جذب آب موسیلاژها برای کاهش آب در لوله گوارش استفاده می شود. از سوی دیگر چون آنزیم های دستگاه گوارش بر موسیلاژ اثر چندانی ندارند، در نتیجه این ماده طول روده کوچک را بدون تغییر طی کرده و مخاط روده را پوشانده و مانند یک لایه محافظ عمل کرده و نقش تسکین دهنده در موارد التهاب را دارد.

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

    نقش و اثرات مثبت این گیاه بر کاهش گلوکز و چربی در بیماران دارای دیابت نوع II به اثبات رسیده است. از برگ ها و ریشه ی این گیاه دارویی در طب سنتی به عنوان التیام دهنده ی زخم ها استفاده می شود. دانه ی این گیاه اثر ملین داشته و در رفع یبوست مزمن و التهاب کلیه ها و نیز در رفع خونریزی ریه استفاده می شود. در صنعت نیز از لعاب دانه این گیاه استفاده های مختلف مخصوصادر تهیه آهار پارچه به عمل می آید.

    خواص-گیاه-اسفرزه

    خواص گیاه اسفرزه

    زیستگاه اسفرزه

    این گیاه به صورت خودرو در نواحی مختلف مدیترانه، شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا می روید. در فرانسه و اسپانیا گونه Plantago psyllium برای مصرف بازار اروپا کشت و تولید می شود. گونه Plantago ovata بومی نواحی مدیترانه مخصوصا جنوب اروپا، شمال آفریقا و غرب پاکستان است.

    گیاه اسفرزه در گوجرات به صورت تجاری و در استان های هاریانا و راجستان هند کشت می شود. در ایران این گیاه به فراوانی در استان های گلستان، گیلان، لرستان، کردس فارس، کرمان و چهار محال بختیاری رشد می کند.

    منبع :

    کتاب بیماری های مهم گیاهان دارویی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، ۱۳۸۹

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *