بیماری پژمردگی فوزاریومی کاهو
عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی کاهو
عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی کاهو قارچ Fusarium oxysporum schlectend : F.emend.W.C.Snyder H.N.Hansen.f.sp. lactucum forma specialis nov. می باشد.
قارچ عامل بیماری به سرعت روی محیط PDA رشد می کنند و میسلیوم های هوایی سفید رنگ و اسپورودوکیوم های نارنجی تولید می کند. زیر کلنی ها هلویی یا بنفش رنگ بوده که از مرکز کلنی به سمت اطراف پیشرفت دارد. ماکرو کنیدی های عامل بیماری با سه و گاهی چهار دیواره عرضی مشاهده می شوند. کلامیدوسپورها بعد از گذشت ۱۰ روز در محیط کشت برگ میخک آگار مشاهده
می شود. به گوجه فرنگی، خربزه، هندوانه، پنبه حمله نمی کند.
اهمیت بیماری پژمردگی فوزاریومی کاهو
پژمردگی فوزاریومی کاهو در دهه اخیر از سه قاره مهم دنیا گزارش شده است. اولین بار در آمریکا، سال ۱۹۹۵ در ایران، سبزی کاری های اطراف تهران ، سپس در تایوان، ایتالیا و ایالت آریزونا گزارش گردیده است. از آنجائی که سبزی کاهو از نظر ارزش غذایی و اهمیت اقتصادی و آماری در سطح جهانی، بعد از سیب زمینی و گوجه فرنگی، دارای رتبه سوم می باشد، بررسی عوامل خسارت به محصول از اهمیت بالایی در سطح دنیا برخوردار است. در داخل کشور در منطقه مهم سبزی کاری تهران و اطراف آن، میزان آلودگی در شهرری، کرج و ورامین گزارش شده است.
پژمردگی فوزاریومی کاهو
علایم بیماری
بیماری پژمردگی فوزاریومی کاهو در مراحل مختلف رشدی بوته های کاهو ممکن است مشاهده شود.
- علائم شامل زردی و پژمردگی برگ ها، توقف رشد و نهایتا مرگ بوته می باشد.
- قسمت پوست طوقه و ریشه های رویی در بوته های آلوده معمولا پوسیده و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز در می آید.
- علایم بیماری در مرحله گیاهچه وموقع تنک کردن بوته ها مشهود است و تا کامل شدن محصول ادامه می یابد.
نخستین نشانه بیماری از مرحله چهار برگی مشخص می شود به طوری که بوته های آلوده روشن تر از بوته های سالم و در صورتی که از خاک بیرون آورده شوند ریشه های بوته های آلوده، تیره تر و به تدریج از انتها شروع به خشک شدن می کنند. از این مرحله به بعد علائم بسته به شدت بیماری متفاوت و به دو صورت دیده می شوند.
۱. علائم خفیف، که برگ ها رنگ سبز دارند ولی بوته کوتاه تر از حالت طبیعی می باشد و انتهای ریشه های فرعی خشک می شود
۲. علائم شدید، در این حالت برگ های میانی از رشد باز مانده و کوتاه باقی می مانند. به طوری که بوته آلوده فاقد محصول برگی مناسب و با حالت روزت مشاهده می شود. برگ های کناری به تدریج از حاشیه شروع به زرد شدن کرده و تمام برگ ها زرد شده و برگ های میانی روشن تر می شوند. ناحیه آوندی در طوقه و قاعده رگبرگ ها قهوه ای می شود، ریشه ها ظاهری تیره داشته و از انتها شروع به خشک شدن می کنند.
زیست شناسی بیماری پژمردگی فوزاریومی کاهو
دماهای نسبتا بالا باعث تشدید بیماری می شود. این پژوهشگران که رشد ایزوله های قارچی و ارقام مختلف را در رژیم دمایی مختلف روزانه تحت آزمایش قرار دادند. دریافتند علائم شدید تر بیماری در موقعی بروز می نماید که میزان اینوکلوم در دماهای بالاتر با گیاه تماس یابد.
بیماری پژمردگی کاهو
مدیریت بیماری
- ارقام مقاوم و متحمل به این بیماری در مناطق مختلف دنیا به دست آمده است، به طوری که ارقام Green Mignonnet ،salinas محلی اصفهان، محلی دزفول، پیچ اهوازی و محلی مراغه در آزمایشات مختلف برتری نشان داده اند.
- همچنین ارقامRomaine مقاومت و عملکرد برتری را در مقایسه با سایر ارقام نشان دادند.
- کاهوهای واریته Romaine که دارای خصوصیاتی از قبیل بوته بلند، برگ های سفت و متحمل به گرما می باشند.
- اثر تاریخ کاشت تأخیر تاریخ کاشت کاهو در ورامین و کاشتن آن بعد از فصل گرما بنا به عبارتی بعد از دهم مهرماه تا اواخر پائیز تا حد زیادی به کاهش درصد آلودگی کمک می کند.
- بایستی از کشت ارقام حساس در طول دوره های گرم اجتناب نمود.
- قارچ عامل این بیماری می تواند بذر زاد باشد و شاید علت مهمی برای گسترش سریع این بیماری در مناطق مختلف ایتالیا نیز همین پتانسیل منبع بذری باشد.
منبع :
کتاب بیماری های مهم سبزی، صیفی و جالیز در ایران و مدیریت تلفیقی آنها، انتشارات سروا، ۱۳۹۴
دیدگاهتان را بنویسید