از بیماری های مهم ویروسی ذرت است که از عوامل محدودکننده کشت ذرت در آمریکا بوده و گسترده ترین ویروس در ذرت است. در ایران به احتمال قوی، ویروسی شبیه به آن و یا خود آن وجود دارد.
علایم بیماری
گیاهان آلوده حالت موزاییک همراه با کوتولگی و کاهش رشد خفیف از خود نشان می دهند. در برگ های ذرت موزاییک در قاعده برگ به صورت لکه ای روشن در ابتدا به وجود می آید و بعد در حین رشد برگ، به صورت نوارهای زرد امتداد می یابد. (شکل ۱-۱).
عامل بیماری
یک ویروس رشته ای از گروه Polyvirus است. توسط شته ها به خصوص Rhopalosiphupi naydias با رابطه ناپایا منتقل می شود. ویروس به صورت مکانیکی نیز قابل انتقال است و به مقدار کمی نیز به وسیله بذر منتقل می شود و از این طریق در تمام دنیا گسترش یافته است. برخی محققین خود ویروس را، نژادی از ویروس موزاییک نیشکر می دانند، ولی چون این نژاد در ذرت اختصاصی است و سایر نژادهای ویروس موزاییک نیشکر در ذرت بیماری زا نیستند، لذا آن را به نام ذرت نامگذاری کرده اند. این ویروس دو نژاد دارد که از نظر میزبان اختلاف دارند: نژاد A روی قیاق بیماری زا است و نژاد B که روی قیاق بیماری زا نیست.
مدیریت بیماری
از بین بردن علف های هرز میزبان و استفاده از ارقام مقاوم. برای مدیریت بیماری علف های هرز حتما باید نژاد ویروس شناخته شود (از طریق انتقال به قیاق).
ویروس موزاییک نیشکر Surgarcane mosaic virus روی ارزن وحشی با علایم موزاییک دیده شده است. با توجه به کشت ذرت در منطقه دشت قزوین و کشت وسیع سورگوم جارویی در غرب زنجان، می تواند خطری جدی باشد.
شکل ۱-۱ برگ های گیاه آلوده به ویروس موزاییک کوتولگی ذرت .
منبع: کتاب بیماری های گیاعان زراعی ایران
نویسنده: دکتر بهرام شریف نبی
دیدگاهتان را بنویسید