تاریخ :۹ فروردین ۱۴۰۳
بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی Tomato Bacterial Spot

بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی Tomato Bacterial Spot

  • تاریخچه و انتشار بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی Tomato Bacterial Spot

    بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی (Tomato Bacterial Spot) اولین بار در سال ۱۹۱۲ در تگزاس گزارش گردید و سپس در سال ۱۹۱۴ در آفریقای جنوبی و در سال ۱۹۱۷ در فلوریدا مشاهده شد. بعد از آن در بیشتر نواحی ایالات متحده آمریکا، آفریقای جنوبی، اروپا، آسیا و آفریقا گسترش یافت. در سالهای ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ خسارت میوه گوجه فرنگی در اثر این بیماری از ۵ تا ۵۰۵ درصد در برخی نواحی ایندیانای آمریکا برآورد گردید. این بیماری یکی از بیماریهای مهم گوجه فرنگی و فلفل در فلوریدا است.

    عامل بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی

    عامل بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی، باکتری Xanthomonas campestris pv. vesicatoria Day است و در ایران در سال ۱۳۶۸ از مناطق جنوبی کشور جمع آوری و گزارش گردید. در محیط کشت سیب زمینی و پپتون و NA تولید پرگنه میکند. سلول باکتری استوانه ای گرم منفی و دارای یک تاژک قطبی و غیر هوازی بوده و ژلاتین را ذوب میکند و از مواد قندی گاز تولید نمی کند. در محیط کشت به سرعت رشد کرده و دمای بهینه برای رشد باکتری بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی گراد است. تاکنون نژادهای متعددی از این باکتری روی گیاهان میزبان گزارش شده است.

    • Syn: Xanthomonas campestris Day
    عامل بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی

    عامل بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی

    علایم بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی Tomato Bacterial Spot

    • علایم بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی روی میوه، برگها و بوته های جوان مشاهده میشود.
    • لکه های روی میوه سیاه برجسته که بوسیله حاشیه آب سوخته ای احاطه شده و همزمان با رسیدن میوه توسعه می یابند. لکه های قدیمی سیاه و کمی برجسته بوده که قطر آنها به ۱ سانتیمتر میرسد.
    • علایم روی برگ تحت تأثیر رطوبت قرار گرفته و در شرایط رطوبت متوسط لکه ها کوچک سیاه و قدری زاویه دار است. لکه ها روغنی و مرکز آنها شفاف و دارای حاشیه سیاه هستند و مرکز آنها بزودی خشک و نازک شده و ترک برمیدارند. تعداد لکه ها در سطح برگهای جوان زیادتر از برگهای مسن است.
    • در شرایط رطوبت زیاد مانند بارندگی مه و شبنم زیاد برگها ظاهری سوخته به خود گرفته و لکه ها مشخص تر دیده میشوند. که در این حالت حاشیه و بین رگبرگها زرد شده و نهایتاً برگها میمیرند.

    زیست شناسی و چرخه بیماری

    • عامل بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی Tomato Bacterial Spot در غیاب گیاهان میزبان چندین ماه و در بذر سالها زنده میماند. باکتری زمستان را در اطراف ریشه های مرده و ساقه های گوجه فرنگی میگذراند و یا روی گیاهان خانواده بادنجانیان وحشی به زندگی خود ادامه میدهد. ظاهراً عامل بیماری نمی تواند در مدت طولانی زنده بماند، ولی در بقایای گیاهان، بذور، میوه های گوجه فرنگی باقیمانده در مزرعه و علفهای هرز نیز میتواند دوام بیاورد. لذا بذور آلوده، بقایای گیاهی آلوده و علفهای هرز منبع اولیه آلودگی محسوب میشوند.
    • بیماری لکه باکتریایی گوجه فرنگی Tomato Bacterial Spot از طریق بذور تجاری، بقایای آلوده در خاک و میزبانهای آلوده بوسیله باد و باران منتقل و گیاهان سالم را آلوده میسازند. باکتری از طریق روزنه برگ، زخم، محل شکستگی و کرک های سطح برگ نفوذ میکند. آلودگی ثانویه در خزانه و در مزرعه بوسیله باد و تراوش آب همراه با باکتری از سطح برگ صورت میگیرد.
    • باکتری Xanthomonas campestris توسط آبیاری بارانی، بارندگی شدید و شبنم طولانی گسترش می یابد. میوه ها در اثر نیش حشرات آلوده شده و برگهای جوان زودتر از بافتهای مسن آلوده میشوند. معمولاً گسترش بیماری در دمای بین ۲۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد بسیار شدید بوده و اگر دمای شب ۱۶ درجه سانتیگراد باشد، گسترش بیماری کم خواهد شد و افزایش کود ازته موجب کاهش بیماری میشود.

    مدیریت تلفیقی بیماری (IDM)

    1. هنگام شیوع بیماری در مزرعه، کنترل بیماری مشکل خواهد بود. بنابراین باید منبع آلودگی را از بین برد.
    2. استفاده از بذر و نشاء سالم. زیرا کنترل بیماری وابسته به مصرف بذر و گیاهچه های عاری از بیماری است.
    3. ضد عفونی بذور با استفاده از هیپوکلرید سدیم ۱/۳ درصد
    4. ضد عفونی بذور با استفاده از آب گرم در دمای ۵۰ درجه سانتی گراد به مدت ۳۰ تا ۳۵ دقیقه.
    5. کاشت گوجه فرنگی در زمین هایی که گیاهان میزبان کشت نشده اند.
    6. ضد عفونی بستر نشاء با استفاده از کلروپیکرین و متام سدیم
    7. عدم استفاده از آبیاری بارانی و جلوگیری از آمد و رفت در مزرعه وقتی که برگها خیس هستند.
    8. استفاده از استرپتومایسین هنگام خزانه و نشاء
    9. استفاده از سموم مسی به همراه کلروتالونیل جهت کنترل توأم باکتری Xanthomonas campestris و بیماریهای قارچی که تحت شرایط آب و هوایی خشک مؤثرتر است.

    منبع: کتاب بیماری های مهم صیفی، جالیز و سبزی در ایران، مصطفی درویش‌نیا، علی دهقانی. انتشارات سروا و تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی(تاک)، ۱۳۹۳.

    جشنواره پاییزه
    جشنواره فروش بذر های خاص و کمیاب با بیش از ۱۲۰۰ رقم تنوع
    همین الآن خرید کنید

    امتیاز شما به این مقاله چقدره؟

    میانگین امتیازات ۵ از ۵

    اشتراک‌گذاری

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *