بیماری گیاه دارویی جنسان
۱.آنتراکنوز گیاه دارویی جنسان
آنتراکنوز یک بیماری گیاه دارویی جنسان است و غیر متدوال می باشد. اما به صورت بالقوه بیماری مخرب مزارع جنسان است.
گیاه دارویی جنسان
علائم بیماری
علائم اولیه بر روی برگچه ها به صورت تغییر آنها به رنگ قهوه ای است سپس به سمت پایین دمبرگ و ساقه اصلی توسعه می یابد. ساقه های به شدت آلوده قبل از اینکه قسمت های بالایی پژمرده شوند شکسته و به زمین می افتند. تاکیموتو در سال ۱۹۱۹ علائم بیماری را بر روی برگ ها به صورت لکه های دایره ای یا بی شکل توصیف کرد که در ادامه قهوه ای رنگ شده و سپس دچار ریزش می شوند. در آب و هوای مرطوب برگچه ها پژمرده می شوند.
تاکیموتو و ناکاتا در سال ۱۹۲۲ علائم را به صورت لکه های قهوه ای مایل به ارغوانی نامنظم یا تقریبا دایره ای شکل با حاشیه مایل به رنگ قرمز بر روی برگ ها و ساقه ها و یا سوختگی هایی به رنگ سبز تیره بر روی برگ ها توصیف کردند. حلقه های متحدالمرکزی درون لکه ها بر روی برگ توسعه پیدا می کند سپس لکه ها افزایش یافته و می افتند و سوراخ هایی در برگچه ها ایجاد می شود. بر روی ساقه و دمبرگ نیز لکه و اندام های باردهی قارچ گسترش می یابد.
عامل بیماری
سه گونه Colletotrichum در ارتباط با بیماری آنتراکنوز درختان جنسان شناسایی شده است.
گونه .Colletotrichum dematium (Pers) Grove آسروول در نمای کلی دوکی شکل، محور طولی آن موازی با ساقه میزبان، بیش از ۳۰۰ میکرومتر طول، فرورفته در اپیدرم میزبان و از نوع شکوفاست زائده های خار مانند انشعاب پذیر، صاف، مستقیم، به ندرت دارای انحنا، به رنگ قهوه ای تیره، معمولا دارای ۳ تا ۴ دیوار عرضی، در قسمت پایه دارای عرض ۶ تا ۸/۵ میکرومتر، در انتها باریک شده و بیش از ۳۱۰ میکرومتر طول دارند. کنید یوفورها به رنگ روشن، استوانه ای شکل، گاهی دیواره دار و در قسمت پایه منشعب هستند. فیالوسپورها به رنگ روشن، بدون دیواره عرضی، صاف، دارای دیواره ضخیم اند.
دو گونه بیماری زای دیگر گیاه دارویی جنسان
در سال ۱۹۲۲ این بیماری را در کره و در سال ۱۹۶۰، گونه Colletotrichum dematium را که ایجاد لکه برگی ثانویه برروی گیاه P. quinquefolius می کرد دیده شد. در سال ۱۹۸۲ گونه C. dematiuni را که به برگ ها و ساقه گیاهان جنسان حمله می کرد گزارش کردند که لکه و سوختگی شبیه به سوختگی Alternaria ایجاد می کند. بر روی ساقه نیز گاهی علائم آنتراکنوز مشاهده می شود.
آنتراکنوز گیاه جنسان
گونه .Colletotrichum panacicola Uyeda & S. Takim میسلیوم ها تشکیل آسروول پوشیده از اسپور و خارهای کنند. خارها در پایه به رنگ تیره، در انتها کمرنگ تر با ۱ تا ۳ دیواره عرضی است. آسروول ها از نوع شکوفا، خارها در انتها باریک، و کلامیدوسپورها با لبه های کاملا صاف هستند. این قارچ از برگ ها و ساقه های گیاه P. ginseng ابتدا در چندین ناحیه کره و سپس از چین ، روسیه جداسازی شده است. شدت بیماری گیاه دارویی جنسان بستگی به سن گیاهان، میزان در معرض نور خورشید بودن و میزان بارندگی دارد. بارندگی فراوان بیماری را افزایش می دهد.
مبارزه
بیماری را می توان به وسیله سمپاشی با مانکوزب، پلی اکسین یا ایپرودیون کنترل کرد.
گونه Colletotrichum coccodes (Wallroth) Hughes را قبل از کاشت جنسان از خاک ویسکانسین جداسازی کردند. ولی اثبات بیماری زایی قارچ C. coccodes برروی جنسان انجام نشده است. معمولا عامل بیماری باعث ایجاد پوسیدگی ریشه در محصولات خانواده سیب زمینی می شود.
۲. سفیدک پودری
در بریتانیا، کلمبیا و کانادا بیماری سفیدک پودری برروی جنسان آمریکایی Panax quinquefolium مشاهده شده است. بیماری در گیاهان سه ساله کاشت شده در نواحی مرتفع و در شرایط سایه دیده شده است.
علائم بیماری
سطح بالایی برگچه های گیاه توسط کلنی های سفید رنگ از میسلیوم عامل بیماری پوشیده می شود. برگ ها زرد شده و دچار ریزش زود هنگام می شوند. آلودگی میوه ها یا ساقه ها مشاهده نشده است. قارچ عامل بیماری گونه ای از Erysiphe شناسایی شده است. اعتقاد بر این است که بیماری باعث خسارت شدید به تولید بذر، وزن ریشه و مقاومت به سرمای گیاهان جنسان می شود.
عامل بیماری
.Erysiphe panax Bai & Wang قارچ عامل بیماری تولید تعداد زیادی آرتروکنیدی استوانه ای تا دو کی شکل به طول می کند. بیماری سفیدک پودری از چین بر روی هر دو گونه جنسان آمریکایی و آسیایی دیده شده است.
۳. سوختگی برگ
علایم بیماری
بر روی پهنک برگ های آلوده زخم های گرد و به رنگ قهوه ای مشاهده می شود. زخم ها به یکدیگر پیوسته و منجر به علائم سوختگی می شود، کنیدی های بیمارگر بر روی زخم ها تولید می شود.
بیمارگر به ساقه حمله کرده و ایجاد زخم های خطی به رنگ قهوه ای تیره و مخملی می کند. با افزایش سن، زخم های ساقه بزرگ شده و کل ساقه را احاطه کرده و در ادامه باعث مرگ گیاه می شود. گل ها و بذر نیز توسط بیمارگر مورد حمله قرار می گیرند. در آب و هوای گرم و مرطوب بیماری توسط کنیدی ها پخش می شود. وجود شبنم یا بارش باران شرایط را برای آلودگی گیاهان جنسان مهیا می کند.
عامل بیماری
.Alternaria panax Whetzel میسلیوم ها بی رنگ، منشعب، دیواره دار و به قطر ۲ تا ۵ میکرومتر هستند. بعضی مواقع در دیواره میسلیوم قدری جمع شدگی دیده می شود. معمولا کلنی ها بر روی محیط کشت آگار تولید رنگدانه های قرمز رنگ می کنند. کنیدی ها بعضی مواقع متورم شده و ظاهر کنیدی بد شکل دیده می شود. رشد اولیه کنیدی از سلول های کنیدی زا به صورت انتهایی و در بعضی مواقع غیر انتهایی است.
مبارزه
می توان در بهار با سمپاشی دیتان ۴۵-M یا کوسید ۱۰۱ بیماری را پیشگیری و کنترل کرد. عملیات زراعی مناسب به منظور کاهش رطوبت و کاهش تراکم برای پیشگیری از بیماری در مزارع توصیه شده است. بیماری را می توان به وسیله سمپاشی منظم با دیتان ۷۸-Z، مانب یا مخلوط بردو کنترل کرد.
ادامه بیماری های گیاه دارویی جنسان و خواص آن را در صفحه ای دیگر مطالعه کنید.
منبع :
کتاب بیماری های مهم گیاهان دارویی، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، ۱۳۸۹
دیدگاهتان را بنویسید